1914-1915 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 71

63

Om deze droomen te verl<iaren maakt FREUD onderscheid tusschen den manifesten en den latenten droominhoud. De manifeste inhoud is datgene, wat men zich bij het ontwaken herinnert ; de latente inhoud springt niet direct in het oog, maar wordt eerst door de analyse openbaar als de bron, waaruit de manifeste droom is voortgekomen. Het is dan zeer wel mogelijk, dat de manifeste droominhoud een pijnlijk karakter draagt, terwijl de latente blijkt de vervulling van een wensch te bevatten, die echter niet tot ons bewustzijn is doorgedrongen. Hoe moet men zich nu het verband tusschen manifesten en latenten droominhoud denken, en hoe is het mogelijk, dat het karakter van den droom in beide gevallen zoo geheel verschillend kan zijn ? Om dit te verklaren neemt FREUD de toevlucht tot een eigenaardige werking, die hij met den naam van droomcensuur bestempelt. Hij meent, dat als grondoorzaak van den droom twee psychische'machten of „Instanzen" bij den mensch voorkomen. De eerste van deze Instanzen vormt den wensch, die in den latenten droom zijn uitdrukking vindt. De tweede Instanz oefent echter een zekere censuur uit op dezen droomwensch en is de oorzaak, dat deze niet als zoodanig blijft bestaan, maar een zekere Entstellung of misvorming ondergaat. De tweede Instanz werkt dus als een soort wachter en oefent de censuur uit; zij heeft dan de macht om tot het bewustzijn, dus tot den manifesten droom toe te laten, ja of neen. Wordt de censuur uitgeoefend, dan blijft de oorspronkelijke droomwensch tot het onbewuste, dus tot het latente beperkt en dringt hij niet tot den manifesten droom door. Of iets tot het bewustzijn wordt toegelaten, wordt door FREUD derhalve als een bijzondere psychische werkzaamheid beschouwd en de tweede Instanz werkt daarbij als een soort zintuig-orgaan, dat een elders gegeven inhoud waarneemt en door de censuur beoordeelt. Men begrijpt, dat op deze wijze geheel nieuwe denkbeelden worden ingevoerd, die misschien wel noodzakelijk voor de theorie van FREUD, maar overigens nergens op het gebied der psychologie ingang hebben gevonden. Bij de angstdroomen komt nu volgens FREUD door de censuur de door hem aangenomen misvorming van den droom tot stand. Oorspronkelijk moet ook zulk een droom als een wenschdroom worden beschouwd en deze blijkt door de analyse in den laten-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen