1918 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 21

13 weer bestaan uit een reeks waarnemingen en gecoördineerde spierbewegingen. En elk dezer deel-handelingen dragen hetzelfde karakter als het geheel, n.l. zij zijn uitsluitend biologisch belangrijk in een grooter complex en zijn elk toch afgesloten en compleet. Een instinkt is dus de psychische grond voor een handelings-complex, dat het dier van nature (aangeboren) verricht, onder bepaalde voorwaarden van tijd en plaats, van prikkels van buiten en van binnen, en welk complex bestaat uit een reeks handelingen (die eik weer bestaan uit een combinatie van waarneming en beweging), welke handelingen volgens vaste wetten van elkaar afhangen en elkaar opvolgen. Beweging en waarneming zijn dus de laatste elementen van een instinktieve handeling en het is dus noodzakelijk deze dierlijke functies afzonderlijk te beschouwen. b. B e w e g i n g . Een beweging van een dier is een gecompliceerde samenwerking van een groot aantal spiergroepen, maar waarbij de wijze en graad van innervatie der afzonderlijke spiergroepen door het doel, het „lokaal-teeken" der beweging wordt bepaald. Noemt men een reflex een bepaalde spier-contractie als vast gevolg van een bepaalde uitwendige prikkel, zoo heeft zelfs de eenvoudigste dierlijke beweging niets van een reflex. Door K. C. SCHNEIDER is op afdoende wijze hierop gewezen en o.a. aangetoond, dat de zoogenaamde afwisch-reflex van den kikker niet als een reflex, maar als een instinkt-handeling moet worden opgevat. Bij de instinkt-handeling zijn niet bepaalde uitwendige prikkels met bepaalde spiergroepen verbonden, maar bij toevoeging van nieuwe prikkels (bijv. fixatie of afsnijden van bepaalde spiergroepen) treden nieuwe spiergroepen in werking en door geleidelijke toevoeging van nieuwe prikkels (standen van romp en ledematen) kan men een eenvoudige beweging door de samenwerking van 2eer verschillende spiergroepen tot stand zien komen. Wil men zulk een eenvoudige beweging b.v. het grijpen van een prooi, het pikken naar een zaadkorrel, het afweren van zuur op de huid van den kikvorsch langs den weg van de neuronen- en reflextheorie verklaren, dan zou zelfs de uitvoerigste toepassing der begrippen „Bahnung" en „Hemmung" een anatomisch physico chemische verklaring toch doen mislukken. Deze theorie toch in haar meest goed doordachte vorm eischt aanname van een reeks schema's van de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen