1931 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 68

64 er een eenheid van. Zoo worden hypothesen geboren. Deze worden niet gedragen door de ervaring en berusten niet op waarneming Het is mogelijk, dat later blijkt, dat de hypothese als een resultaat kan worden geboekt. Gewoonlijk echter — zoo betoogt Hepp — is de phantasie te stout geweest en overbrugt de hypothese een grooter hiaat dan redelijkerwijs verwacht kan worden. Wanneer Newton de toepassing der gravitatiewet uitbreidt tot alle hemellichamen, dan is het duidelijk, dat dit nooit experimenteel bewezen kan worden. Daarvoor zou — zoo meent Hepp — een onderzoek in loco noodig zijn. Er is trouwens meer kans, zoo vervolgt hij, dat de gravitatiewet van Newton, in verband met het werk van Einstein en anderen, wordt verworpen dan dat deze zou worden bevestigd. Hypothesen mogen nooit beschouwd worden als verklaringen, maar alleen als pogingen tot verklaring. In aansluiting hieraan wordt de inductieve methode van natuurstudie becritiseerd. Nooit kunnen alle gevallen worden onderzocht, en daarom blijft het de vraag, of men van het bijzondere tot het algemeene mag opklimmen. Ook is het noodig de kwaliteit van alle gegevens te onderzoeken. Daar kan men nooit mee klaar komen. Daarom leidt de inductie niet tot zekerheid. De natuuronderzoekers zijn bij de toepassing der inductieve methode vaak te naïef. Om aan te toonen, dat het resultaat van inductie onzeker is, geeft Hepp een paar voorbeelden, die m.i. niet gelukkig gekozen zijn. Robert Mayer had gevonden, dat de energie constant is en Carnot en flucrbach zouden hebben aangetoond, dat de energie voortdurend afneemt. Blijkbaar worden hier de eerste en tweede hoofdwet der thermodynamica verward. De wet van Boyle had afgedaan, toen Van der Waals afwijkingen vond. Er zijn waarheden, zoo wordt er verder betoogd, die aan deductie en inductie vooraf gaan. Er is geen Voraussetzungslose wetenschap. De Schrift geeft ons de principes voor de natuurphilosophie. De algemeene openbaring kan ons deze niet leeren, daar sinds den val het verstand verduisterd is. Voor de principes van onze natuurphilosophie zijn wij aangewezen op de Schrift. Zoodra een hypothese of theorie in conflict komt met een principe, moet zij direct verworpen worden. Feiten zijn niet weg te redeneeren, maar principes nog minder. Hepp geeft dan een opsomming van wat, naar zijn meening, de voornaamste principes zijn van de Calvinistische

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen