1940 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 65

49 substantiebegrip eveneens als grondzuil voor de leer inzake ziel en lichaam aanvaard W a t betreft de tweede vraag merkt Prof D op dat men scherp moet onderscheiden of Christenen een bepaalde wetenschappelijke opvatting hebben, dan wel of zij in hun wijsbegeerte Christenen waren H e t persoonlijk geloof staat buiten discussie D e grondlegger^ der moderne natuurwetenschap (Kepler Galilei, Newton Leibnitz e a ) hebben een wijsbegeerte verdedigd die goeddeels terug wijst naar die van de oudheid (met name die van Democritiis) Galilei heeft H o b b e s mede een bekende rechtsphilosoof geïnspireerd ook in de rechts- en moraaltheorie de mechanistische methode door te voeren Hoewel onder de grondleggers der na^'uurwetenschap vele geloovige Christenen zijn geweest kan Prof D hun wijsgeeng uitgangspunt met Christelijk noemen W a t betreft de onderscheiding m biotische en psychische w e t s k n n g , de moderne biologie met h a a r begrippen als doelmatigheid en totaliteit onderscheidt deze zijns-aspecten Hier hangt alles er van af w a t men onder psychisch verstaat In de psychologie houdt men nog veelszins vast aan een zielsbegrip dat alle niet-stoffelijke" functies vereenigt en dit maakt men tot object van onderzoek D e W der W " heeft hiermede gebroken Volgens haar is de ziel" identiek met het boven-tijdehjk centrum van het bestaan w a a r v a n geen theoretisch begrip mogelijk is Als wij een scherp om'ijnd begrip h a d d e n van wie wij zelf zijn zou de ik-heid niet meer zijn het centrum onzer existentie D e ik-heid is geen abstractie M e n zegt dat de grens tusschen biotisch en psychisch vloeiend is (vgl B Bavink het minimum van psychisch is prikkelbaarheid en contiactabihteit b v het kruidje-roer-mij-niet) Deze begripsvorming is te ruim W i j moeten de begrippen scherp formuleeren B v het pijngevoel kan niet herleid worden tot een pure vatbaarheid voor prikkels m biologischen zm H e t psychisch aspect is omliind als gevoelsaspect dit is een grondaspect der v.erkelijkheid te noemen H e t begrip prikkelbaarheid IS volkomen onbelijnd De drang om het begrip psychisch ook tot het plantaardig leven uit te breiden sluit aan bij de Aristotelische psychologie (Aristotelisch anima vegetativa) O n d e r de z g n , plantenziel moet iets volkomen anders worden verstaan dan het z g n gevoelsleven men kan deze begrippen niet onder een benaming samenbiengen zonder aan de juistheid te kort te doen T e n slotte alle onderscheiding is menschenwerk dus onvolkomen Misschien dat in de toekomst de grenzen zullen worden gewij/ind M a a r w a t tot op heden als argument voor het bestaansrecht eener planten-psychologie is aangedragen heeft den toets eener wetenschappelijke critiek niet doorstaan D r Reitsma vraagt hoever strekt U het begrip p<-ychi c'i i"f' Prof D alleen het gevoelsaspect der werkelijkheid moet hier-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen