Zedelijkheid en recht - pagina 43

39 wijst daarvoor dan niet alleen op noraadiseerende volkeren, maar ook op trekkende horden en stammen en op de kinderen Israels in de woestijn. Hieruit blijkt genoegzaam, dat het positieve recht niet, althans niet uitsluitend, behoeft uit te gaan van den staat. Stammler grondt op dit feit dan ook zijn bewering : Es ist durchaus nicht nothwendig, das juridische Normen von einer organisierten Ge walt erlassen werden, die wir als die staatliche begreifen.

In den genetischen, ons door de sociologie gebaanden weg vonden wij alzoo, dat zedelijkheid en recht hun ontstaan, voorzoover wij zien, voorzoover dat onder de waarneming valt, uit de zede hebben, welke laatste als gedragsregel in de relatie tot anderen, altijd en overal op het innigst verbonden is met de religie. Van de drie verschillende theorieën welke door hen, die het hierover eens zijn, worden voorgestaan, trachtte ik u aan te wijzen, dat die welke uit de zede de rechtelijke en uit deze de zedelijke normen zich laten losmaken, wel de meest aannemelijke is. Voorkeur aan deze theorie gegeven, verhindert echter allerminst uit die van Wundt de beschouwing over te nemen omtrent den uitwendigen en strengen dwang, die met de rechtsnormen, en omtrent den inwendigen en zachteren dwang, die met de zedelijke normen verbonden is, als diffe- ' rentieering uit den éenen dwang, die oorspronkelijk met de zede is verbonden; en evenmin om uit die theorie over te nemen de beschouwing omtrent de hoogere waarde van de rechtelijke boven de zedelijke

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen