De eenheid der Nieuwtestamentische Godsopenbaring - pagina 52

50

hun geschriften, zij het al, dat gezag niet aan die geschriften als zoodanig, maar slechts aan de schrijvers werd toegekend. ^) Iren., Adv. haer., IV, 32, 1: Huiusmodi quoque de duobus Testamentis Senior apostolorum discipulus disputabat etc. Deze plaats moet evenwel met zeer groote voorzichtigheid worden gebruikt. In de eerste plaats, omdat niet geheel zeker is, of testament als bundel, dan wel als bedeeling is bedoeld. Dan heeft GREGORY (Einleitung, bl. 236 vlg.) er terecht op gewezen, dat tusschen ons en den presbyter niet alleen Irenaeus, maar ook nog de Latijnsche vertaler staat en dat dit van grooten invloed op de uitdrukkingen kan zijn geweest, juist, omdat na 200 het woord testamentum langzamerhand meer algemeen gaat worden. Is reeds het noemen van Irenaeus' presbyter min of meer een waagstuk, andere namen heb ik gemeend beslist te moeten weglaten. Zoo Tatianus, omdat het enkele feit, dat hij Orat., 13, 2 Joh. 1 : 5, al& TC dprifibsv aanhaalt, mij geen bewijs genoeg is, dat hij een soort eenheid gevoelde (vgl. aant. 32). Van meer beteekenis is het dan altijd nog, dat Tatianus blijkens zijn Diatessaron de 4 evangeliën als eenheid kende en blijkens Eus., H. E., IV, 29, toch ook wel de brieven van Paulus. Ook het getuigenis van den brief aan Diognetus is niet genoemd (XI, 6, waar wet, profeten, evangeliën en apostelen naast elkaar voorkomen), èn omdat over de dateering van dezen brief zooveel verschil bestaat, èn omdat de woorden bovendien in den appendix voorkomen. Het gaat in het geheel niet aan, om met HARNACK (a. w., bl. 22) op grond van den brief van Ptolemeus aan Flora de mogelijkheid te stellen, dat reeds Valentinus één gezaghebbend instrumentum aanvaardde. ^5) Het bewijs voor Marcion kan niet in enkele woorden worden geleverd, noodig is dat ook niet, want niemand zal het in den tekst gezegde ontkennen. *^) Het komt me voor, dat HARNACK, a. w., bl. 12 en 64 overtuigend heeft aangewezen, dat Justinus nog niet één gezaghebbend Nieuwe Testament kende. «) Eus., H. E., IV. 22. JüLlCHER, a. w., bl. 443 schrijft: Hier ist „der Herr" in seinem Munde wohl ein Archaismus für „Evangeliën". Het kan zijn, maar dan blijft toch opmerkelijk, dat de brieven niet worden genoemd. Beter lijkt het me te zeggen, dat Hegesippus, die uit het O. kwam, een daar nog zeer gebruikelijke zegswijze bezigde. Voor hem was a. h. w. het gezag nog niet op het boek overgegaan. De uitdrukking immers is in elk geval onevenredig. Naast de profeten zou men de apostelen verwachten, zoodat het moeilijk aangaat, te onderstellen, dat hij i Küpiog in plaats van ra zla.yyi'ki'x schreef. ^8)

Vgl. ZAHN, G. K., I, bl. 950 vlg.;

WEISS, a. w., bl. 69

v|g.

*9) Did., 8, 2; 11, 3 ; 15, 3, 4. Telkens is sprake van een siayysAfav. Aan een verwijzing naar mondelinge prediking kan niet worden ge-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen