De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 85

75 recht liet komen; maar wie dan tóch het voortbestaan leert van den vorm los van de materie maakt zich schuldig aan dezelfde fout! Toch stelt hij de kerk niet den eisch deze contradictie te laten varen: ze is er allereerst voor 't volk en als lid der kerk moet men zich, terwille van de orde, aan zulke uitspraken onderwerpen. Want heel de strijd overdesaamhoorigheid van vorm en hyle buiten ons raakt immers alléén de wereld buiten ons met haar niet meer dan hypothetische zijn. Of de kerk bij haar spreken daarover nu consequent blijft of niet, is bijkomstig: het gaat haar niet om consequentie, maar om de handhaving van haar macht over het volk. Voldoen haar uitspraken aan deze doelstelling, dan heeft men ze te aanvaarden zonder er over na te denken. Ook het vonnis van Vienne moet in dit licht gezien: een zeker verband met de roerigheid der spiritualisten, van welke ook D'OLIEU zich niet geheel afzijdig had gehouden, viel niet te loochenen. In het denken gaat het echter niet om machtsverhoudingen en buitenwereld: heel de theorie van den samenhang der kennis met het onafhankelijk van ons bestaande intelligibele moet losgelaten. De aanvaarding van dingen buiten ons is een noodelooze verdubbeling: de dingen zijn in ons en we kennen het totaal intentionale zijn óf abstract — dan spreken we van „dingen buiten den geest" — óf intuïtief — dan doen we dat niet, maar zeggen, dat we ons in onszelf verdiepen —. Heel deze kennis kunnen we door woorden onderscheiden; het woord is daarom ónze waarheid, of er iets aan beantwoordt of niet i37). Zoo wordt „waarheid" hier ten eerste „helderheid" in 't onderscheiden van eigen bewustzijnsinhouden die worden geduid als wèl of niet buiten onzen geest, en ten tweede „eerlijkheid" bij het eventueel uitspreken van z'n gedachten. Vandaar dat een profeet, ook wanneer hij een feit voorspelt dat zich door het vrije wilsbesluit van anderen later niet voordoet, toch

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen