GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 21

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 21

Rede bij de 54ste herdenking van de stichting der Vrije Universiteit te Amsterdam

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

13 gelegd worden als norm voor spreek* en schrijfwijze aan alle he» schaafde Nederlanders? Wellicht zal de vierde druk de kwestie ontzeilen door een verder strekkende beperking. Ik voor mij althans, als Zuid^HoUander, ontken, dat de vr^uitspraak zóó alge* meen „Algemeen Beschaafd" is in Holland. Er is groot verschil tusschen minder en meer beschaafde taalgebruikers". Nog sterker is het geval van schrijven, schrikken en de talrijke andere met schr beginnende woorden. Zij worden veelal gezegd met sr, zoo leert Schönfeld ons weer: srijven, srikken; alleen in „boekewoorden" als schroot zou dit minder vaak voorkomen *^ De conclusie lijkt weer duidelijk: taal is klank; gaat dus, nu gij de zekerheid hebt, dat schr een verdwijnende uitspraak is, spoedig schrijven naar de nieuwe: sreeuwen, hij srok, de srijnwerker. Hier is een aardige bijzonderheid aan vast. Dr Zijderveld handel* de dezer dagen ironisch over „Spellingautoriteiten": intellectu* eelen met wanbegrip en vooroordeel, die de vrijmoedigheid had* den gehad, hun meening in het openbaar te uiten. Hij takelde daarbij op de bekende KoUewijniaansche manier ook den oud* hoogleeraar in de paedagogiek, oud*rector van een gymnasium. Gunning af, omdat die „een taalfeit heeft ontdekt, dat tot nu toe aan de taalkundigen niet bekend was"; het blijkt diezelfde sr, zonder ch. „Oppervlakkigheid van waarneming", „voorbarigheid van de leek", „waandenkbeelden", vonnist hij". Maar een paar bladzijden eer vinden wij, dat een leeraar het al in een schoolboek (voor 14*jarige kinderen) heeft opgenomen, met volle instemming van twee collega's, waaronder een „van minstens professorale competentie" ". Zijderveld ten spijt constateeren zoo drie zeer taalkundige collega's, dat de begin*sr in plaats van schr in gewoon gebruik is bij zeer vele beschaafd geachte sprekers, die dus „sreeuwen" zeggen; en als „taalfeit" hebben zij dit ook reeds van de universiteit naar de school overgebracht. Wat let ons, gezien ook hetgeen Schönfeld heeft vastgesteld, dit morgen te gaan schrijven? Ja, toch iets: de phonetici Zwaardemaker en Eyk* man " leeren ons, in 1928, dat de huig*r [die, voegen we toe, de sr*uitspraak sterk in de hand werken moest] een 25 jaar geleden

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934

Rectorale redes | 142 Pagina's

Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 21

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 20 oktober 1934

Rectorale redes | 142 Pagina's