De Strijd om het Souvereiniteitsbegrip in de moderne Rechts- en Staatsleer - pagina 60

54 De individualiteitsstructuren der sociale levenskringen zijn typische structuurprincipes, die in de werkelijkheidsorde gegrond zijn, maar zich slechts realiseren door menselijke vormgeving. De producten dezer vormgeving zijn de sociale vormen, die steeds historisch gefundeerd zijn, en variëren met de gehele historische ontwikkeling der samenleving. Deze variabele sociale vormen, onderscheiden in ontstaans- en bestaansvormen " ' ) , zijn tegelijk de knooppunten van de onderUnge vervlechting der sociale individualiteitsstructuren ^^). Geen enkele dezer laatste kan zich in isolement verwerkelijken, omdat de tijdelijke wereldorde zelve ze onverbrekelijk met elkander verbonden heeft. Maar gelijk de modale structuren der aspecten in haar onderlinge samenhang en vervlechting haar modale souvereiniteit in eigen kring behouden, evenzeer handhaven de individualiteitsstructuren der sociale levenskringen in haar onderlinge vervlechting haar typische souvereiniteit in eigen kring en daarmede in het juridisch aspect haar oorspronkelijke competentiesfeer op het gebied der rechtsvorming. De staat neemt hier geen uitzonderingspositie in. Ook hij heeft niet meer dan souvereiniteit in eigen kring. Dit neemt echter niet weg, dat zijn oorspronkelijke rechtsmacht van een geheel enige aard is. Naar zijn intern structuurprincipe is de staat gekarakteriseerd als een institutaire publiekrechteHjke gemeenschap van overheid en onderdanen op de historische grondslag van een monopolistische organisatie van de zwaardmacht op een territorium. Want gelijk iedere gedifferentieerde sociale structuur, is ook die van de staat getypeerd door twee, in verschillende modale aspecten gelegerde functies, waarvan de eerste de interne bestemmingsfunctie of de qualificerende functie, en de tweede de typische funderingsfunctie genoemd wordt, omdat het individualiteitstype van de eerste in dat van de laatste gefundeerd is. Nu is de bestemmingsfunctie van de staat, in onderscheiding van die van alle andere levenskringen, in het rechtelijk aspect der sociale werkelijkheid besloten. Dit wil zeggen, dat de staat, als zodanig op het gebied der rechtsvorming optredend, nimmer recht kan vormen, dat door een typische buiten-rechtelijke bestemmingsfunctie is gequalificeerd. Alle recht, dat krachtens de interne structuur van de sociale levens^1) Vgl. over deze onderscheiding mijn Tien voordrachten over Sociologie (Syllabus 1946—1947 ^^^ l^^t studium generale aan de Technische Hogeschool te Delft, Delftsche Uitgeversmaatschappij) blz. 159. ^2) Zo is bv. de moderne huwelijksgemeenschap naar haar burgerrechtelijke ontstaansvorm vervlochten met staat, gezins- en familiegemeenschap, naar haar sociale bestaansvorm bovendien met kerk, beroeps- en bedrijfsgemeenschap, omgangskring enz. enz.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen