Betrekkelijk of volstrekt - pagina 43

\ l • 1 } i I I 1 ] '; [ 'l I i ? ; j i I I I •\ ' j I f, t j ^ i i ; i 3 ] •i 'j .1

in en zijn te kennelijk eenzijdig — Romeinen 13 verdwijnt geheel — om te worden aanvaard. Veel beter verdedigbaar en daarom meer de aandacht waard, zijn beschouwingen, die de droevige noodzaak van recht en staat grif erkennen, maar hen in zo nauw verband met de zonde brengen, dat voor een ruime waardering geen plaats is. Recht en staat onafscheidelijk aan macht verbonden als ze zijn, staan hier tegenover de gerechtigheid Gods geoordeeld: Jesaja 64 : 6 spreekt van een verwerpelijk kleed. Recht en staat behoren thuis onder het rijk aan Gods Unkerhand. Zij bevinden zich op zondig terrein, werkend met zondige middelen. Hun doel is wel goed en dat zij ordenen is een zegen, inzover zij het bestaan een draagvlak verschaffen. Echter wordt wat zij doen herhaaldelijk doorbroken, zodra de oppermachtige gerechtigheid Gods zich openbaart. Het strafrecht kan welbeschouwd de gratie — ofschoon een wezensvreemd bestanddeel — niet missen; het is de gratie die vanuit een andere orde het aardse recht in zijn feilbaarheid aan de kaak stelt. De rechters kunnen zich bijna niet van farizeïstische eigengerechtigheid vrij houden ^"•*). In hoger zin wordt de betrekkelijkheid van het recht daarin openbaar, dat Christus alle gerechtigheid vervuld heeft. De ontoereikendheid van het strafrecht komt uit daarin, dat Hij alle straf gedragen heeft. Het aardse recht verliest op deze wijze niet zijn waarde. Het is een beperkte moraal. De georganiseerde onmenselijkheid van de staat is het middel tot behoud der menselijkheid ^''°). Helaas, de 20e eeuw heeft geleerd, hoe onmenselijk de staat wezen kan. Tegenover de absolute staat zoekt men naar mogelijkheden om de aardse orde en het recht te vrijwaren voor daemonisering, het opgaan in de dienst van antichristelijk geweld. Een geheel andere gedachtengang werd daartoe gevolgd, die te aantrekkelijker was, daar de uitgangspunten ongewijzigd bleven. Christus heeft — zo zegt men — alle gerechtlgheid vervuld en de volle straf gedragen. Enkel in zijn kruis wordt de gerechtigheid Gods gekend. Dit kan gemakkelijk aldus uitgewerkt, j /Vi.ci" O' dat het heilswerk op Golgotha grondslag is van elke rechtskennis. Waartoe hetgeen Christus deed, beperkt tot het kennen? Indien de door Hem 104) Vergelijk in dit verband Emü Brunner, Das Gebot und die Ordnungen, Zweite Auflage, Tubingen 1933, 464. 105) 2ie voor deze voorstellingswijze van de dialectische theologie mijn Historischcritische bijdrage tot de leer der christelijke staat. Tweede druk. Amsterdam 1943, 303 en v. Sedertdien trad er bij Barth nog wel enige verandering van beschouvsong op — vergelijk de volgende noot — en wijzigde Brunner zijn standpunt aanmerkelijk, men neme Gerechtigkeit, Zurich 1943. Voorts zij verwezen naar Alfred de Quervain, Kerk, Volk, Staat. Ethik II. Erster Halbband 196-279; J. Ellul, Le fondement théologique du droit, Neuchatel 1945; Hans Hermann Walz, Die biblische Botschaft von der Gerechtigkeit, en Edmund Mezger, Recht und Gnade, in: Gerechte Ordnung, 7-44, 45-63.

41

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen