Betrekkelijk of volstrekt - pagina 33

een mes zal ti-ekken. De gewoonte-dronkaard is verslaafd aan zijn neiging en dus beperkt in zijn vrijheid van willen. Dat hij zo geworden is ligt daarentegen vaak, tenzij hij uit drankzuchtige ouders geboren is, aan hem zelf. Hoe nu met de zoon van een dronkaard, die, om deze reden geheelonthouder, zich een keer aan drank te buiten gaat en in een vechtpartij een ander dodelijk verwondt? Het strafrecht krijgt het niet eenvoudiger wanneer het in de psychiatrie moeilijker wordt tot vaste ziektebeelden te komen, het begrip psychopathic aan belijnde betekenis inboet, de afwijkingen zich vermenigvuldigen: ik noem de sociose*"). De in een vlaag van krankzinnigheid handelende moordenaar, de aan tijdelijke bewustzijnsverenging lijdende jeugdige dief, de dader die een ernstig feit pleegt maar door deskundigen voor niet en de dader die een betrekkelijk hcht feit pleegt en die door deskundigen voor uiterst gevaarlijk verklaard wordt — zij moeten naar billijkheid gevonnist*^). Ditzelfde wordt verlangd tegenover homo-sexuelen die dikwijls aan bijna ondragelijke spanningen bloot staan en voor wie soms, in een eigenaardige vereniging van het lichamelijke en het geestelijke, een vrij en verantwoord mens-zijn onmogelijk werd. Toch, ofschoon men geneigd zou zijn hier alle recht, dat vergelden wil, te laten terugtreden, leert nauwkeuriger onderzoek van dit zielsproces in heel wat gevallen hoe, toen er nog de mogelijkheid was zich overeind te houden, door de betrokkenen een verkeerde keuze gedaan, een noodlottige beslissing genomen werd, zodat het steeds verder en tenslotte willoos afglijden niettemin aan een fatale stap, gezet in aanvankelijke verantwoordelijkheid, te wijten is. Het naar billijkheid vonnissen wil zeggen, dat een rechtvaardige straf wordt uitgesproken en ten uitvoer gelegd. Er behoort te zijn evenredigheid aan het onrecht en het inzicht. De doodstraf voor een schapendiefstal bedreven door een sukkel, werd reeds eeuwen geleden in ons land als te zwaar aangevoeld *^). Om vandaag de wettelijke strafpositie voor oplichting op levenslang te bepalen, is krankzinnig *'). Engeland heeft niettemin een tijd gekend, dat het moeilijk was — zo is gespot — om niet een doodvonnis op te lopen. Gevangenisstraf voor kinderen — ^ ) Over de onzekerheid in de psychiatrie zie men P. A. H. Baan, Psychiatrie en maatschappij, Groningen 1957, 12—13, die spreekt over het „machtig schema van Kraepelin", waarvan hij zich vs^enst te distantiëren. 8^) Men vergehjke over de toerekeningsvatbaarheid D. Wiersma, Alcohol en criminaliteit, Haarlem 1957, 56 en v., 152 en v. ®^) Maandblad voor berechting en reclassering 1951, 11—12. S3) W. Hardwig in Die weltliche Strafe in der evangelischen Theologie, Witten ]959, 138, oordeelt hierover iets milder.

31

X

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen