Bezuiniging op Justitie.

Wanneer slechts intern-zuiver-zakelijke gronden drijfveer tot inkrimping en derhalve bezuiniging zijn, zal men minder spoedig gevaar loopen, het berucht geworden „domme potlood" te hanteeren, dan wanneer noodzakelijkheid tot versobering in uitgaven den stoot tot die inkrimping geeft. Trouwens — of het potlood dom is of niet, — scherp is het altgd en ©en onaangename prik het stage gevolg.

Hoe staat het met Justitie?

De Minister plaatst in zijn Memorie van Toelichting op de Rijksbegrooting-1933 ook dit 4e hoofdstuk in hetzelfde teeken en raamt voor het komend jaar bijna 2 millioen minder, dan voor het loopende is toegestaan. De bewindsman zegt, zich ernstig rekenschap te hebben gegeven, op welke wijze, zonder vitale belangen in gevaar te brengen, versobering op d© onder hem ressorteerend© diensten en ook overigens op de uitgaven van zijn begrooting is t© bereiken, en beoogt, behalve ander© bezuinigingen, de opheffing van 7 rechtbanken en 48 kantongerechten. Indien de zucht naar „concentrati© van rechtspraak" (en niet die tot bezuiniging) primaire drijfveer ware geweest, zou deze Raadsman der Kroon ongetwijfeld niet zóó ver zijn gegaan.

Wel gewaagde het Rapport-Wielter in Hoofdstuk F (Dep. V. Just.) van „inkrimpingen, die reeds los van alle financieele overwegingen een voordeel zouden zijn" en van een „zonder schade van de justitie br©k©n met toestanden, di© de grens van het belachelijk© overschrijden" en ik geef toe, dat Z.Exc., die over alle noodige gegevens beschikt (dit zq velen critici gezegd!), beter dan wien oofc di© „vitale" belangen en dit gevaar voor „schade van de justitie" vermag te beoordeelen. Evenmin vergete men, dat soms handhaving van allerhande posten bepleit wordt door rechtstreeks bij die posten betrokkenen: heilige huisjes worden dan aangetast!

Niettemin blijft verschil van opvatting mogelijk over de vraag, wat „vitale" belangen zij n en evenzeer loopen de inzichten van ter-zake-kundigen omtrent de ©ischen ©ener goede rechtsbedeeling tamelijk ver uiteen.

Indien men, zooals den laatsten tijd dikwijls geschiedde, slechts d© aantall©n behandelde zaken met de min of meer zware bezetting der college's vergelijkt, wordt toch de fout gemaakt, dat soms één procedure een zóódanigen omvang vertoont, dat tientallen klein© procesjes daartegen niet opwegen.

Het voordeel van pla, ats©lijk© of stroek-kennis ten aanzien van mentaliteit der procespartijen ©n getuigen en bijzondere toestanden ©n gebruiken wordt licht onderschat.

Het aanzien van ©©n provincie-stadje, wanneer daar geen rechtbank of kantongerecht meer zetel heeft, gaat ongetwijfeld in niet onbedenkelijk© mat© achteruit, en velen, die er tóch aJ ©en sober bestaan vinden, zuUen tengevolge daarvan onder het bescheiden niveau dezer bestaansmogelijkheid worden gebracht. Moge dit inboeten van „aanzien" en deze economisch© achteruitgang de rechtsbedeeling al niet schaden, — „vitale belangen" raken zij wèl.

En zou het straks na crisis-tijd wenschelijk blijken, de opheffings-maatregelen althans ten deel© ongedaan te maken, — zal dit dan nog mogelijk zijn?

Het is merkwaardig, dat men b.v. in Frankrijk d© (daar r©©ds in 1926) toegepaste methode van opheffing in 1930 heeft laten varen ©n op and©r© wijze heeft weten te bezuinigen. Als argumenten werden gehoord:

Ie. Het is voor de kracht en de geestelijk© ge­ zondheid van een natie on wenschelijk, het geestelijke leven steeds meer te concentreeren in enkiede groote steden.

2©. De niet direct zichtbare kosten voor de schatkist zijn zeer toegenomen.

3e. De door partijen t© dragen proceskosten zijn te zeer vermeerderd.

4e. Het rechtsgevoel wordt verzwakt, wann©er het recht naar het gevoelen der bevolking slechts vanuit een wazig© verte aan ©en landstreek wordt to©b©deeld.

Wanneer wij overwegen, dat d© dringende noodzaak tot verlaging van het peil der Staatsuitgaven ook voor den Minister van Justitie uitgangspunt ©n drijfveer was, behoeven wij echter niet bevreesd t© zijn, dat blijvend deze opheffings-weg zal worden gevolgd.

Er is waarlijk nog geen toekomst te duchten, als ©en jder pKantonrechters in ironischen zin dezer dagen schilderde: een in hun plaats rechtsprekend plattelandsburgemeester met zijn veldwachter I

Mr D. W. O. A. SCHUT.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen