KORTE BERICHTEN

— SAMENSPREKING AANGEBODEN. Naar aanleiding van een „Open Brief" van Ds J. van Herksen te Ermelo aan Prol. C. Veenhof te Kampen, schreef de Kerkeraad dsr Geref. Kerk te Ermelo (onderh. Art. 31 K.O.) aan Ds J. v. Heriksen het volgende:

, "De Raad van de Gereformeerde Kerk (onderh. Art. 31 K.O.) te Ermelo, nam met belangstelling kennis vaa Uw open biiet aan Prof. C. Veenhof te Kampen. Het verheugt ons, dat U zóó gretig en met zoo groote belangstelling kennis nam van het verslag in dfe „Schilderscourant" (een weekblad voor Harderwijk en omstreken) naar aanleiding van de uitgesproken rede van Prof. V. op 27 Deo. j.l. over de moeiUjfcheden in dt Geref. Kerken.

WU kunnen ons zoo echt begrijpen, dat het U leed gedaan heeft, dat U dien avond zelf niet onder het gehoor van Prof. V. kon zUn.

De Kerkeraad, overtuigd van den ernst van Uw goede bedoelingen, meenende dat hU ü deze gelegenheid niet mag onthouden, verzoekt U daarom, ons per omgaande vijf data op te willen geven, waarop U wel in de gelegenheid zult zijn persoonlijk onder het gehoor van Prof. Veenhof te komen, oM hem de vele vragen die bü U wakker gevwden zijn, te kuimen stellen. Wij zullen er dan voor zorgen, dat Prof. Veenhof op één dezer data in Ermelo komt om nogmaals over hetzelfde onderwerp te spreken.

ü kunt dan, in de sfeer van amicale collegialiteit en in hst klimaat van de fraternitas Christiana, zeker Iets te vragen en te zeggen hebben."

Gaarne zien wü Uw antwoord spoedig tegemoet, met lar. groeten.

Hoogachtend,

W.g. A. GERBER, Scriba.

— BATAVIA. Uit Batavia ontvii^en we, onder dagteekening van 3 Jan. 1947, een brief, waarvan we wel volgende passage» mogen doorgeven:

Sinds het briefje aan U, om adressen van „vrijgemaakte" militairen in Indië, zijn contacten gezocht, vooral ook met burgers. Van veel belang is het, dat we van deze categorie ook gegevens krijgen.

Als voorloopige indruk kunnen we geven, dat de Geref. Kerk bezig is te verglijden In het Barthiaansche eenheidsvaarwater. Er is hier in Batavia een z.g.n. „Protestantsche Kerk", Hervormd zouden wü haar noemen. Ze schijnt evenwel niet In direct verband met Nederland te leven. Naar verluidt zou ze zelfstandig zijn, en Mies in zich bergen willen wat Protestant heet. Ze zou geen belijdenis hebben, zelfs niet proforma. Een van de leidinggevende figuren is daar Ds Koningsberger.

De Kwitangkerk (genoeraè naar de wijk waar 't gelbouw staat), herbergt de Geref. van origine. De Geref. dominee's preeken evenwel ook in sommige van de Protestantsche kerkgebouwen, terwijl eens in de drie maanden een z.g.n. oecumenische dienst wordt gehouden; dan preekt een Herv. dominee in de Kwitangkerk en een Gereformeerde in de WUlemskerk. Dit laatste hebben we echter nog niet meegemaakt. We hoorden slechts Gereformeerde predikanten in de Kwitangkerk, maar omdat er drie dominees zijn, preeken er steeds een of twee in Protestantsche kerken.

Uit verschillende uitlatingen van dominee Oranje o.a. is op te merken dat men het inderdaad zoetjesaan aanstuurt op één groote Protestantsche kerk. Over principieele vragen wil rfien maar heel zelden spreken. De vrijmaking zwijgt men dood. Tegenover vrijgemaakten doet men alsof men geen positie kiest, terwijl men in feite in synodaal verband leeft met de synodocratische kerken in Nederland.

Inmiddels hebben de scherpe koppen in het Barthiaansch-Protestantsche kamp de leiding allerwege in handen.

Er bestaat een „Gereformeerde" jeugdclub, die 's Zondagsavonds vergadert na den avonddienst. Een bestuur schijnt er niet te zijn. De voorzitter heeft practisch d3 algeheele leiding. Hij zorgt dat er eiken Zondagavond een spreker is. Daarna is er gelegenheid tot vragen stellen. J.l. Zondag trad op: Ds Koningsbei^er, onderwerp „Het Westersch denken in de Twintigste Eeuw". Heydegger en Jaspers kregen een beurt; over het verband tusschen K. Barth en de stroomingen in Nederland liet hij zich niet uit. Bij de beantwoording van vragen poneerde hij de stelling dat van een Christelijke, Iaat staan een Calvinistische, levciisbsschouwing geen sprake kan zyn, omdat men hier met twee totaal andersoortige grootheden te doen heeft Een Christen kan alleen maar , , getuigen", zei hij. Het aantal jongeren, vooral ook militairen, dat deze vergaderingen bezoekt, wordt steeds grooter. Er zijn veelal interessante lezingen: bijv. over politiek t.a.v. Indië. Woordvoerders van beide „partijen" kwamen aan het woord. (Chr. Staatk. Party en de z.g.n. „Studlegroep-Verkuyl"). Zoo gaat men zich afvragen of dit „Geref." jeugdvorming mag heeten. Deze kwestie moet spoedig aan de orde gesteld worden.

Er is in Batavia "ook een Chr. Milit. Clubhuis, het eenige In Indië tot nog toe. Beheerder („téhuisvadsr", zeiden we vroeger) is een Prot. godsdienstonderwijzer. Hij sprak op zekeren avond over „Godsdienstgeschiedenis", waarbij ook de „nieuwere zendingsöieorieën" gepropageerd werden (Kraemer e.d.). Van welke instantie het Tehuis uitgaat, is ons nog niet heelemaal duidelijk. Bijna eiken Donderdagavond spreekt Ds Verkuyl daar over allerlei ondei-werpen rondom het Indische vraagstuk.

In Nederland bestaan twee Clir. officieren-organisaties: de N.C.O.V. en de N.C.O.K. De laatste houdt hier vergaderingen en heeft niet dat „adellijke" karalrter als het besloten coterietje in Nederland. Verschillende» officieren, die lid zijn van de N. C. O. V. (de grootste organisatie in Nederland), bezoeken hier de vergaderingen. President: Overste Hoorweg (van het

K. N.

I. L.). ook Ds Kpnlngstaerger, als geliefd pikant spreker, heeft hier uiteraard zijn invloed op elke vergadering die hij bezoekt.

Naar we gehoord hebben, leverden tot nog toe verscheiden leden van vrijgemaakte kerken hun attestatie in bij de kerk alhier.

Niet alle echter. Er zijn zelfs synodale jor^elui die zich hier nSfet „thuis" voelen en hun attestatie niet inleverden.

Door eenigen onzer is, om duidelijk ons standpunt kenbaar te maken, de bijgaande verklaring ingezonden. Enkele andere vrijgemaakten met wie we hier contact hadden, waren 't er wel mee eens, maar moesten eerst tegenover den kerkeraad hun conscientie ontlasten, dat ze zoolang zonder duidelijk zich uit te spreken, den schijn op zich hadden geladen, zich onder hun kerkleden te willen scharen.

Vooral het „Getuigenis", uitgegaan van onze Synode, meenen we hier noodig te hebben.

Heel graag zullen we uw meening over deze dingen vernemen. Ook over den thans te volgen weg. Nederland moet zich bezinnen op deze dingen. Als de Gereformeerde Kerken (Art 31) de pretentie mogen en moeten voeren de wettige kerk en dus DE KEEK te zijn, liggen er overal ter wereld onmetelijke taken voor haar en zeker hier in Indië. Dan zal ze moeten treden uit da Nederlandsche beslotenheid en expansie moeten oefenen. Ze zal haar belijdenis moeten uitdragen, ook onder gansch andere omstandigheden.

Als men zich in Nederland ergens terecht druk over maakt, öan geldt dat hier ook.

En wij, wü hebben de critiek uit Nedgfland broodnoodig. Helpt en strijdt mee om ons hier in Indië in het rechte spoor te houden.

— BATAVIA EN DE VRIJMAKING. Volgende brief is ver-Ionden:

Batavia, öen 30 December 1946.

Aan den Raad der Geref. Kerk te Batavia.

Verklaring.

Ondergeteekenden, belijdende leden van de Geref. Kerk van Amsterdam-Zuid (ondsrhoudende Ai-t. 31 K.O.), thans in Batavia vertoevend,

overwegend;

dat de Gerefori^erde Kerk van Batavia in classicaal verband leeft met de synodocratisch geregeerde Gereformeerds Kerken in Nederland;

dat gij U mogelijk niet zoo zeer hebt kunnen verdiepen in de vragen en feiten, die zich de laatste jaren hebben voorgedaan (zie bijgaand GETUIGENIS);

dat het alsnog van het allergrootste belang is, dat gü positie kiest, al was het alleen reeds om het feit, dat ge — misschien tegen wil en dank — met vele banden aan kerkelijk Nederland verbonden zijt en er thans zoo vele leden van „vrijgemaakte" Kerken in Indië vertoeven;

stellen U de navolgende vragen:

1. Verklaart gü, dat ge de leeruitspraken en kerkrechtelijke beslissingen van de Synode van 1942 en later niet als bindend erkent en de geschorste en afgezette ambtsdragers niet als Echeurmakers brandmerkt, maar als wettige mederegeerders van Christus' Kerk aanmerkt?

2. Zijt gij bereid daarvan mededeeling te doen aan de Synode van de dusgenaamde Gereformeerde Kerken in Nederland en mitsdien den band met haar te verbreken?

3. Zijt gij bereid in kerkelijke correspondentie te treden met de Gereformeerde Kerken in Nederland (onderhoudende art. 31 K.O.), ook ten aanzien van de vraag aangaande Uw toekomstige status als Nederlandsch-Indische Gereformeerde Kerk ten opzichte, van Nederland, en ten aanzien van het beroepingswerk?

en VERKLAREN:

dat, zoolang zij van U niet het bevestigend antwoord op deze vragen, in woord en daad, hebben vernomen, zü zich houden aan de feiten en U door Uw kerkelijk sameiüeven met de gynodocratische kerken in Nederland, mede-verantwoordelijk stellen voor en schuldig achten aan het voortbestaan van het onrecht en de onwaarachtigheid, die daar gesanctionneerd worden;

en derhalve Uw ambten niet erkennen mogen,

en daarom;

1. zich niet onder Uw opzicht zullen begeven (bijv. door inlevering van attestaties of reisattesten);

2. niet zullen aanzitten aan de avondmaalstafels, die gü aanricht;

3. met alles wat in hun vermogen is zullen streven naar een berkeHjke samenleving in Batavia;

waarin Gods Woord, en niet één menscheuwoord heerschappij voert, zoodat niemand gebonden wordt aan leeringen, die „uitgaan boven hetgeen geschreven staat" (1 C3or. 4:6);

waarin de Sacramenten zuiver worden bediend, zoodat leder met vrije conscientie zijn kinderen ten doop zal kunnen houden en aan de avondmaalstafel aanzitten;

waarin de tucht naar recht wordt gehandhaafd, zoodat er niet maar wat gespeeld wordt met woorden uit Kerken-ordening en Aifondmaalsformulier, ten koste veelal van andermans ambtelijke eer, welke GodeS is;

zulks in overeenstemming met hetgeen de Gereformeerde Kerken steeds beleden hebben in de Drie Formulieren van Eenigheid;

vervolgens, dat zü al hun broeders en zusters alhier zullen opwekken en vermanen, hetzelfde te overwegen, U te vragen en te verklaren, wat zü door dezen doen;

en tenslotte, dat zü gaarne bereid zUn deze zaken in een samenspreking, eventueel ook in het openbaar, nader toe te lichten.

U smeekend: Keert weder tot de hechte eenheid der Ka-k, zünde de BelUdenisgeschriften en tot het aloude accoord van kerkeUjke samenleving.

. __ W.g. W. NUGTEREN Jr.

Wg. P. VAN BOLHUIS.

Naschrift: Wü zün blü dat deze broeders zich trouw betoonen. Laat men hen volgen. Een kerkeraad, die de revolutie door zijn voorganger laat steunen, die den preekstoel wisselt met voorgangers, die de Geref. beUjdenis op schier alle punten weerspreken, doch ook zünerzüds de gemeenschap verbreekt met hen, die een formule, die Gods Woord NIET bleek te zün, weigerden op gezag van de H.H. Ridderbos-Grosheide en andere Kerkscheurders te eeren als zoodanig, kan door onze menschen niet als opzicht en tucht over hen oefenende aanvaard worden. Beter afzonderlijk te staan, in s c h ü n (doch in wezen ge-•".eenschap met Christus' Kerk in Nederland te onderhouden), dan meegesleurd te worden in den hand over hand veldwlnnenden afval. Op Curagao gaat ook het geweten spreken. Inderhaast wordt daar een dominee (wiens beweringen men moge toetsen, en die de kertacheui'ing heeft geïnstigeerd door volgens afspraak met synodale figuren een Haagsch briefje van „aanldacht" te zenden aan-ten tot ontvangst erv^, .a o n b e - voegde. „Synode") heengezonden: de man kan dadelijk passage krügen, terwül oi^e kerken van officieele zijde worden tegengewerkt, als ze passage noodig hebben voor een wettigen dienaar. Laat men getrouw zün; de uitkomst zien we later pas. Men zende lectuur aan c'lt adres: Vdg. P. van Bolhuis H.K.A.G., — A.A.G. III Veldpost, Batavia.

Redactie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen