VU Magazine 1974 - pagina 31

bronnen; het bestrijden van vervuiling; het besparen van schaarse materialen, door kringloopproduktie. Ik ben het met deze activiteiten volledig eens; we moeten meteen overgaan een deel van onze activiteiten daarop te richten. Ze zijn dringend nodig. De investeringskosten zullen veel hoger zijn, dan men over het algemeen meent.

Te optimistisch

om te weten wanneer nu precies die laatste liter olie uit de grond wordt gehaald, met inbegrip van de olie die zich in steen bevindt. Vijftien, twintig jaar, zelfs dertig jaar is op zichzelf niet zo belangrijk. Of nu mijn kinderen, of uw kinderen, of uw kleinkinderen voor het feit komen te staan; die dertig jaar zijn zo om. Waarschijnlijk zal de voorraad veel eerder op zijn, maar zelfs als er een dubbele hoeveelheid zou zijn aan olie in de grond - en dat is niet te verwachten, zelfs niet onder de zee - dan is dat een kwestie van vijftien jaar en meer niet.

Afremmen Het gebruik van energie verdubbelt zich in onze maatschappij iedere acht jaar, dat wil zeggen: van nu tot 1980 neemt het evenveel toe als van, laten we zeggen, van honderd miljoen jaar geleden tot vandaag. Hier vooral staan we op een keuzeterrein van al of niet versoberen. Öf we gaan zeggen: we gaan alles doen om ons gebruik in stand te houden en

zelfs nog te groeien en we zullen trachten zoveel mogelijk energie daarvoor te scheppen, door nieuwe bronnen aan te boren, óf we zeggen: zou het niet verstandiger zijn om, gezien de ongewisheid van de nucleaire energie ons gebruik te gaan remmen en een politiek te gaan volgen van afremmen van de groei. Over het algemeen wordt de eerste weg gekozen. Ik geloof dat dat ingebakken zit in ons systeem van produktie. Het lijkt wel, alsof onze maatschappij ineen zou storten als ineens de groei zou wegvallen. Er is nog een keuze tussen groei, niet-groei of selectieve groei. Dat laatste klinkt aanlokkelijk. We zouden onze groei niet voor materiële consumptievermeerdering moeten aanwenden, maar voor het aanboren van nieuwe energie-

Maar - en hierin verschil ik met veel economen en politici van mening - deze activiteiten kunnen naar mijn mening niet meer uit de groei komen, maar moeten uit het huidige brutoprodukt worden gehaald. Het is dus niet meer én de consumptie handhaven qua hoeveelheid, én de uitgaven financieren voor actie voor een beter milieu. Dat zie ik er niet meer inzitten om drie redenen: we blijven door die groei een te grote aanslag plegen op de reserves; het verschil in levensniveau met de ontwikkelingslanden blijft groeien (dat is voor mij bepalend; een politiek die dat verschil blijft vergroten acht ik onjuist) en we blijven in de spiraal van groei. We voegen daar nog een stuk groei bij voor de bestrijding van de vervuiling, die op zichzelf weer nieuwe vervuiling creëert. Ik vind de groeihandhavers zelfs met selectieve groei, te optimistisch.

Rijn blijft vuil Ik neem de Rijn als voorbeeld. We hebben geconstateerd - ik heb zelf aan de besprekingen in de internationale Rijn-commissie deelgenomen - dat de inspanning voor het tweede deel van het vuil in de Rijn (de eerste helft zullen we er in vijftien jaar uithalen) ongelofelijk veel groter zal zijn en veel meer zal kosten dan de eerste vijftig procent. Het doel is de Rijn in vijftien jaar schoon te hebben, dat wil zeggen: we dringen de vervuiling terug tot de helft. Het staat nu al vast dat dat niet lukt, of dat de plannen eenvoudig niet worden uitgevoerd. Maar zelfs wanneer er een stipte uitvoering van dat programma komt, bij door-

<iEL0 WAAKT WÏET

29

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen