VU Magazine 1974 - pagina 186

gebeurd. Maar wat? Zijn de bedrijven in die vier jaar soms zoveel groter geworden en zijn de uitwassen in die tijd zo toegenomen, dat zelfs regeringen van de rijke landen er door gemotiveerd worden? Dat zou een factor kunnen zijn, maar het zou me toch verbazen. Er moet iets anders in de lucht hangen. Toen het in '68 doorgedrukt werd door de ontwikkelingslanden, is het UNCTAD-secretariaat begonnen met onderzoek en het heeft zo goed en zo kwaad als dat ging wat materiaal verzameld en die rapporten de wereld ingestuurd. Het kan zijn dat de bevindingen in die rapporten ook de regeringen van de ontwikkelde landen aan het denken hebben gezet. Je ziet in ieder geval dat in een luttele vier jaar ook de ontwikkelde landen eraan meedoen, en dat een vertegenwoordiger van het Vatikaan opeens ook in Santiago gaat pleiten om iets te doen aan de machtsvorming van multinationale ondernemingen? Waarom is die man opeens gemotiveerd geraakt? Ik denk dat de conclusies van die onderzoekingen daartoe zeker hebben bijgedragen. Daar komt bij dat UNCTAD III in Santiago plaatsvond, waar Allende net te maken had met de ITT en daarover breed uitmat in zijn redevoeringen. 'Tot zover Coppens.'

staten, is ernstiger, subtieler en gevaarlijker dan die van regeringen in eikaars aangelegenheden wat in het Handvest van de Verenigde Naties veroordeeld wordt. De multi-nationals zijn zover gegaan dat zij getracht hebben het normale functioneren van regeringen en andere organen van staten onmogelijk te maken en een campagne op wereldschaal op touw te zetten tegen het prestige van een regering om die het slachtoffer te maken van een internationale boycot en haar economische betrekkingen met de rest van de wereld te saboteren. Recente en alom bekende gevallen, die de wereld hebben geschokt en die ons direkt aangaan, vormen een alarmsignaal voor de internationale gemeenschap, die de dwingende plicht heeft hierop uiterst krachtig te reageren.'

Mende

OBe

Enkele citaten uit de redevoering van de Chileense president Allende bij de opening van UNCTAD III. 'Een andere ontwikkeling die ongetwijfeld vitale belangen raakt en die de huidige structuur van de internationale betrekkingen in de greep houdt èn doorkruist, waardoor de internationale overeenkomsten in de praktijk schertsvertoningen worden, is de uitbreiding van de grote multinationale ondernemingen. Hun financiële, commerciële en technologische macht neemt gestadig toe. Zij worden steeds meer de eigenlijke machtsfactor achter de trekken die de wereldeconomie vertoont. Zij hebben hun eigen doelstellingen, hun eigen handelsbeleid, hun eigen scheepvaartpolitiek, hun eigen investeringsbeleid, hun eigen politiek van economische integratie, hun eigen opvattingen, hun eigen aktiemodel, hun eigen wereld. In economische kringen, en zelfs op bijeenkomsten als deze, wordt er vaak met feiten en cijfers over handel en ontwikkeling gegoocheld, zonder dat men een echte poging doet er achter te komen hoe ze de mens beïnvloeden, hoe ze zijn grondrechten aantasten, hoe ze een aanslag doen op het recht om te leven, dat tevens het recht inhoudt om zijn persoonlijkheid te ontplooien. (...) Wij moeten rekening houden met de roof waaraan deze konsortiums zich te buiten gaan en hun gevaarlijke invloed op overheidsinstellingen zowel in rijke als in arme landen. De betrokken volken verzetten zich tegen deze exploitatie en eisen dat de regeringen in kwestie ophouden met een deel van hun buitenlandse politiek over te laten aan particuliere ondernemingen, die het doen voorkomen dat zij de vooruitgang van de armere landen bevorderen en die een bovennationale macht geworden zijn, die volstrekt uit de hand dreigt te lopen. (...) Deze inmenging van de grote ondernemingen in binnenlandse aangelegenheden van de

Drs. Coppens: Chili met name is met een aantal ontwikkelingslanden op het lobby-pad gegaan om het onderzoeknaar de multinationale ondernemingen van de VN van de grond te krijgen. Het rapport bevatte veel nieuws. Ik heb ook vernomen dat er eigenlijk nog veel méér verzameld was in New York, maar dat dit uit het rapport geschrapt is omdat men misschien wat te onzeker over het materiaal was, maar misschien ook omdat men het politiek te riskant vond. UNCTAD 111 is in ieder geval heel belangrijk geweest in de groeiende aandacht voor de multinationals. Ik ben wel een beetje bezorgd over het mode-element in de huidige belangstelling. Er kan over enige tijd, na de vele publicaties een verzadiging optreden van de belangstelling en dat men het probleem dan weer laat liggen, voordat er werkelijke beslissingen gaan vallen. Overigens moeten we niet vergeten dat niets de belangstelling voor dit onderwerp ook zo gevoed heeft als de oliecrisis. De ITT-gebeurtenissen in Chili waren nog ver weg, maar vlakbij de deur zien we dat België wordt drooggelegd omdat de oliemaatschappijen hun zin niet kregen bij 'n prijsverhoging. En wie heeft de oliecrisis veroorzaakt? De Arabische landen? De oliemaatschappijen? Niemand weet nog precies hoe het zit. Ik hoop dat het voor de faculteit méér dan 'n modieuze neiging is geweest om Multinationale Ondernemingen als congresonderwerp te nemen en dat men zich daar ook verder mee zal bezighouden.'

28

Na de staatsgreep in Chili, waarbij Allende wordt doodgeschoten, zegt de voormalige secretaris-generaal van zijn partij Carlos Altmirano in een Volkskrant interview (21 maart): De grote les uit deze gebeurtenissen geldt ten eerste het imperialisme: voor de gigantische multinationale ondernemingen en de grote bourgeouis hebben de democratische waarden geen enkele waarde. Voor hen zijn deze niets meer dan woorden op het moment dat hun belangen op het spel staan.'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen