Is er aan de publike universiteit ten onzent plaats voor eene Faculteit der Theologie? - pagina 41

41 niet

meer gevoelen, en

zich thans nestelen in de bestaande rationa-

Academiën,

ons een bewijs, hoe het besef van het diep-

listische

is

gaand verschil tusschen het naturaUstisch en supranaturalistisch levensbeginsel steeds meer bij hen uitslijt iets wat bij hun genetischen ;

samenhang met Schleiermacher niemand verwonderen kan. En dat de Roomschen hier te lande evenzoo nog stil zitten, is alleen uit practische bezwaren te verklaren. Rome acht het beneden haar waardigheid, om, gelijk wij, zeer klein bij den weg'' te beginnen, en stelt de verwezenlijking van haar idealen uit, tot haar Minerva fix und fertig uit den kop van Jupiter kan tevoorschijn treden. Op dit standpunt nu kan ons advies niet twijfelachtig zijn. Naar onze overtuiging eischt het beginsel zelf van ons Staatsrecht, eischt //

onze vaderlandsche historie, zoowel

als

de historie der Universiteiten,

en eischt niet minder het karakter en de eere der wetenschap, dat de Staat hoe eer hoe beter met zijn stelsel van officieële Staatsorthodoxie op geheel het terrein der wetenschap breke, en op dien grond

overga

tot

faculteit

volledige

opheffing

van de dusgenaamde theologische

aan zijn publieke Universiteiten.

Doch

hierbij

l<:an

hij

niet

blijven staan. Laat de Overheid haar Staatsorthodoxie op wetenschaplos, dan zal zij onverwijld ernst moeten maken met van wij Hooger onderwijs, dat ze nu wel in haar wet van 1876 opnam, maar als een doode letter liggen liet. Hoe sterker dan het particulier Hooger onderwijs in kracht wint, hoe meer alsdan de Overheid geplaatst zal worden voor het dilemma, om óf geheel het Hooger onderwijs aan de minnaars der wetenschap zei ven over

pelijk

terrein

het beginsel

te

die

laten,

óf

wel

als

Overheid ten deze een positie in

te

nemen,

met den gebiedenden eisch van ons staatsrechtelijk beDaarbij nu zal ze allereerst hebben uit te maken of zij in onze

strookt

ginsel.

publieke

Universiteit een

of wel ze zal

omstempelen

inrichting va)i onderwija wil blijven zien, tot

een inrichting voor den

bloei

der we-

tenschappen. Kiest ze het eerste, dan zal de grens van wat aan zulk

een Universiteit

naar onderwijs,

thuis hoort, bepaald 'd.

i.

moeten worden door de vraag

door de behoefte van de maatschappij.

Plaatst

ze zich daarentegen, wat wij wenschen zouden, op het tweede standpunt, dan valt deze grens „van de maatschappelijke behoefte aan onder-

wijs weg," en zal de wetenschap zelve moeten bepalen, wat voor haar

leven en haren bloei eisch

is.

Dan

zal

de Staatswet zich dus hebben

te

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen