Voor Kinderen.

Doof en bliad.

( Vervolg.)

Wat Laura wist, waren namelijk enkel namen van zaken, bijvoorbeeld mes, tafel, boek. Die kon zij met de vingers zeggen, maar ook niet meer. Zij kende alleen zelfstandige naamwoorden, en de vrienden kunnen wel begrijpen dat wie spreken wil, meer noodig heeft.

Het eerst beproefde men haar ook te leeren zeggen, hoe de dingen zijn, bijvoorbeeld lang, kort, rond enz. Anders gezegd: zij begon aan de bijvoegelijke naamwoorden. Nu was dat weer niet gemakkelijk voor meester en leerling bei. Dr. Howe vond er dit op. Iets proeven ~kon Laura nog, vrij goed. Nu gaf hij haar een appel, die zoet was, en liet haar dien opeten. Datzelfde moest zij daarna doen met een zure vrucht. Zij proefde natuurlijk onderscheid, en nu beproefde de doctor haar zoo aan 't verstand te brengen wat szoet" en wat »zuur_" aanduidde Weldra vatte Laura dat, en thans ging het overige vlugger. Spoedig kon zij vertellen, dat een bal rond is, een kachel hoekig, enz enz.

Nu moest men beproeven, haar te leeren zeggen, hoe de dingen tot elkaar in verband staan, bijv., dat de tafel op djn grond staat en het vloerkleed onder de tafel ligt. Dat wil zeggen, V zij moest de voorzetsels leereti kennen. Men nam M V een hoed en legde een stuk geld eerst er op en toen er onder. Nu moest het meisje telkens weten, waar het geldstuk lag, en, dat werd voort-• gezet tot zij op 't laatst kon uitdrukken, dat de poes bij de kachel zat, de kolenbak er naast stond, de pijpen er boven liepen enz.

Toen men eenmaal zoover was, kon zij ook een begrip krijgen van hoogte en diepte, lengte en breedte, met andere woorden, van maat, gewicht enz.

Doch het gewichtigste kwam nog aan. In alle talen vindt men één soort woorden, die de hoofdrol speelt. Dat zijn de werkwoorden. Zonder werkwoord kunt gij geen zin vormen. Beproeft het maar eens! De kunst was nu om Laura het werkwoord te keren kennen, wat veel bezwaar had, want men kan een werking niet altijd of niet gemakkelijk voelen en tasten^ Doch ook nu, werd raad geschaft.

Men liet haar eerst loopen, toen springen, draaien, zich schudden, stilstaan .en maakte haar telkens opmerkzaam, dat het eene iets anders was dan het andere. Had zij een beweging volbracht dan leerde zij den naam er van, en zoo ging 't voort tot zij van vele de namen kende. Verder schijnt men het niet te hebben kunnen b, i.ngen. Er had natuurlijk nog bij behoord, dat zij aangeven kon dat iets gebeurt, gebeurd is of nog ' moet gebeuren, en óok wie het doet. Anders gezegd, dat zij tijden en personen kende. Maar ik denk dat Dr. Howe geen kans zag, haar dat aan 't verstand te brengen. Trouwens, 't was al wel, dat hij, met 's Heeren hulp, zoover had mogen slagen^

Geheel in den vorm spreken, zoóals andere menschen, leerde Laura zelfs op de vingers dan ook nooit. Nu dat behoefde ook niet. Zij wist thans al wat noodig was om "zich te doen verstaan, en da^bij liet men het. Zoo maakte zij dan haar eigen volzinnen, en zette die in elkaar gelijk zij het 't best vond-en haar't gemakkelijkst was. Wilde zij bijv. eten dan zeide zij : »Brood geven Laura''. Wilde zij drinken, dan sprak zij : »Water drinken Laura'. Weldra begreep ieder, die gewoon was met haar om te gaan, zeer wel wat zij bedoelde.

VOOR WEETGRAGE LEZERS

Eer we nu van de kunst om wel te spreken afstappen — althans voor ditmaal — dienen we nog enkele dingen op te merken, die te pas kunnen komen wanneer men, gelijk meer dan een der vrienden overkomen kan, b. v. een vers of iets dergelijks voordraagt. Het is welbekend, dat men bij verzen niet juist moet rusten, als de regel, maar wel — gelijk bij 't proza — als de zin, of een deel er van, uit is. In Psalm 25 vs. 2 b. v. zou het verkeerd zijn als men las :

»Leid wij in uw waarheid leer. en dan weer begon:

»IJvrig mij uw wet betrachten."

Want de zin is: Leid mij in uw waarheid; leer ijvrig mij (mij ijvrig) uw wet betrachten." Maar nu vervallen velen in een andere fout, namelijk zoo te lezen, dat het rijm geheel niet te hooren is. Dat deugt evenmin! Als de dichter zijn vers laat rijmen, dient men dat ook ie laten hooren, of 't wordt onrijm, proza.

Ten tweede moet men vooral natuurlijk wezen, dat wil zeggen, beschaafd spreken, maar niet gemaakt, • kunstmatig. Er zijn menschen die er een »aparte stem" op nahouden om daarmee te lezen of voor anderen te spreken. Dat nu is niet goed, ja belachelijk. Wel kan men in 't openbaar niet spreken als b. v. aan de ontbijttafel, maar groot, opmerkelijk mag het onderscheid niet wezen. Is het dat toch, dan dient iemand of aan de ontbijttafel, óf elders anders te gaan praten.

Nog leelijker is, dat sommige menschen, ook jongelui, spreken »naar de letter', zooals zij 't noemen, en bijvoorbeeld zoo uitspreken : • »De jo? ? -^en zag eeni? « ymh spn«-^en m het water.''

. Wie dat doet, is zeker te vroig van de school gegaan of nooit op een goede geweest Dikwijls zet menwoorden beteekenis en kracht bij door gebaren. Daarover nog iets, waarmee we nu, zooals geleerde menschen zeggen, van de pronunciatio of uitspraak komen op de actio of gebaarmaking.

Er zijn gebaren, die iedereen begrijpt, al was hij een wildeman. Bijv. als iemand een vuist zet of het hoofd schudt, of de schouders ophaalt. Overigens zou ik haast zeggen tot de meesten: Laat die gebaren maar blijven, onthoudt er u van. Of gij nu al eens wat zwaait en zwenkt met arm of hand, maakt de zaak niet mooier of duidelijker. Dikwijls, dat is waar, zit iemand die spreekt met zijn handen wel wat verlegen, en het staat niet ze in den zak te steken, of liever dat staat leelijk, ja soms verwaand bij het spreken.

Maar de juiste gebaren te maken is ver van gemakkelijk, en ook om te weten wanneer ze te pas komen. Het vereischt een heel lange oefening, grodte oplettendheid en, wat het meeste zegt, wie ze goed wil maken moet wat hij zegt zoo meester zijn, dat hij er niet alle aandacht aan behoeft te wijden. Zoover nu, vrienden, zullen de meesten van u 't wel nooit brengen, en dat behoeft u niet treurig te maken. Want a4n deze dingen te veel tijd te besteden, is eigenlijk toch niet aan te raden. Er is in Ons land een groot redenaar geweest, die ook jaren lang predikant was. Hij studeerde veel voor die gebaarmaking, en was er dan ook heel ver in. Maar mij dunkt, - het was toch een vrij ijdele kunst. En misschien zou hij het Evangelie veel beter verkondigd hebben, als hij minder tijd en aandacht had besteed aan al die uiterlijke dingen. De apostel Paulus was zeer welspreketid, maar hij zegt ons duidelijk, dat hij er niet juist op studeerde om op de uitgezochtste wijs meê te deelen. Het is veel g beter allereerst te trachten de dingen goed te v zeggen. _ Het schoone en fraaie komt later. En hiermee voor 't oogenblik genoeg.

CORRESPONDENTIE.

J. J. te B. Uw vragen ontvangen; aiitwoord volgt. W. K. te "W. De traag is wat onduidelijk gesteld. Gelieve op te geven wat eigenlijk uw meening is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen