Het Sociaal Congres, dat

Het Sociaal Congres, dat op 9 November te Amsterdam sadm was, had in zooverre ook een kerkelijke\i€i.t€'s.& r\\s, dat hiervoor het eerst na ï886 weer belijders van den Christus uit de Synodale en Doleerende groepen saamwerkten.

De regelingscomm^ssie had, zoo we wel ingelicht zijn, hierop van meet af aangedrongen.

Kerkelijk mocht er in zulk een aangelegenheid van niet kerkdijken aard geen parlij gekozen.

Wie nog Synodaal was, mocht op dit algemeen terrein den Doleerenden broeder niet verachten, en de Doleerende niet laatdunkend neerzien op de nog Synodale broederen.

Bij de keuze van de rapporteurs, van hen die de bidstonden leiden zouden, en van de moderamina is hierop dan ook stipt gelet.

De drie morgen-bidstonden waren toevertrouwd aan Ds. Gispen, Ds. Van Hoogstraten en Ds. Van Schelven, rcpresenteerende alzoo de drie schakeeringen.

De ure des gebeds werd door Dr. Van Gheel Gildemeester geleid, niet omdat hij Synodaal is, maar omdat hij onder alle predikanten zich op sociaal terrein het meest verdienstelijk had gemaakt door den Christelijken Volksbond te 's-Gravenhage.

En in dien geest nu is de geheele regeling tot stand gekomen. Er was slechts één toeleg, en die toeleg was, om niemand uit te sluiten, mits hij op den grondslag van het Congres stond.

Toch mag niet ontkend, dat de Synodale predikanten nog pro rato het kleinst in aantal optraden. Zoo vindt men onder de vijf leden van het raoderamen der eerste sectie alleen Ds. Van Griethuyzrn en onder de vijf rapporteurs dezer sectie alleen Dr. Van Gheel Gildemeester.

Dit lag echter volstrekt niet aan de regelingscommissie, maar aan de mindere geneigdheid van Synodale predikanten om zich beschikbaar te stellen.

Want wel had Ds. Gewin zich bereid verklaard om als rapporteur over punt 5 op te treden, maar later meldde hij, dat tijdsgebrek hem verhinderde. En zoo is ook Dr. Gunning, toen nog in Gouda, uitgenoodigd, en ook Ds. Heinecken, maar deze bedankten.

Nog altoos schijnt er van de zijde der Synodalen zekere huivering te bestaan, om ook op meer algemeen terrein iets samen te doen met Christelijke Gereformeerden en DolearÊ^den; T~)nlf^'; ^ri^< ^f»n* ten ff> n r!f*f=lf. deele TiArf^r zeker omdat r\rv\Ax ze zichzelv'en, naar de uitspraak der Haagsche Synode, als de kerk beschouwen, en ons slechts ^Is secte.

Zelfs deed zich nog een incident voor, dat leerrijk is.

Er zou Dinsdag 10 November een algemeene bidstond gehouden worden, en de regeli.'igscommissie besloot, dezen bidstond liefst niet in een Synodaal, noch in een Christelijk Gereformeerd, noch in een Doleerend gebouw te houden, maar een gebouw aan te zoeken bij een kerk die buiten den strijd stond.

Ze wendde zich daarom tot de Hersteld Luthersche kerk te Amsterdam, te kennen gevende, dat zij het gebouw gaarne voor dien avond in gebruik had, en dat waarschijnlijk Dr. Van Gheel Gildemeester, gelijk dan nu ook het geval was, zou voorgaan. B o

Düch wat kreeg ze nu hierop ten antwoord? Dit, dat het gebouw beschikbaar was, en dat het slechts ƒ25.— zou kosten, maar, en daar kwam de aap uit de mouw, dat het alleen afgestaan werd op conditie, dat niemand anders dan Dr. Van Gheel Gildemeester dien avond spreken zou.

Natuurlijk heeft de Regelingscommissie, na het ontvangen van dit antwoord, beleefdelijk voor de verkregen permissie bedankt, en alstoen met beter gevolg aangeklopt bij de Wale gemeente, die onverwijld en zonder eenige conditie de Groote Wale kerk afstond.

Maar ook zoo blijft dit antwoord van de Hersteld Luthersche kerk toch een teeken des tij ds.

Had ze de conditie gesteld, dat alleen een Hersteld Luthersche mocht voorgaan, ook dan ware het wel zonderling geweest, maar men had de bekrompenheid van zin toch kunnen begrijpen.

Had ze gezegd: „Ja, maar op conditie dat er niemand spreekt, die zich tegen den Christus Gods richt", haar antwoord had eere gehad.

Maar wat beteekende het, om te zeggen: , Ja, maar mits niemand anders spreekt dan Dr. Van Gheel Gildemeester".

Welken zin had dit antwoord.'' Van welke gedachte ging het uit.? Wat bedoelden deze heeren met deze conditie.?

Helaas, het lag voor de hand.

Ieder voelt het, en we zullen onszelven dan ook het verdriet sparen om het uit te spreken; al zal elk onpartijdige toestemmen, dat een kerkelijk coUegie zich door zulk een zonderling antwoord stellig niet eert. s s

Ia ons blad echter wordt op dit feit alleen gewezen, om te doen uitkomen, hoe er nog altoos vele Christenen in den lande zijn, die het kerkisme zoo ver drijven, dat ze zelfs op een zoo algemeen terrein als de Sociale quaestie aanbiedt, saamwerking met de Calvinisten voor ongeoorloofd, althans voor onraadzaam houden.

Juist daarom echter verblijdt het ons te meer, dat er ditmaal niet alleen onder de „leeken", om nu dit banale woord te bezigen, een vrij algemeene toenadering was, maar dat zelfs een klein aantal Synodale predikanten, den hoogen moed toonde te bezitten over deze jammedijke bekrompenheid heen te stappen, en zich te verheffen tot een hooger, een gewijder en een den Christen meer eerend standpunt.

Van schipperen en laveeren houden we niets, en de Heraut heeft steeds getoond, dat hij nooit een oogenblik aarzelt, zoowel theologisch als kerkrechtelijk, zonder aanzien des persoons, de puntjes op de i's te zetten.

Maar juist dit maakt, dat we krachtiger dan anderen kunnen opkomen voor het waardeeren van alle krachten, die de Christus ook buiten onzen eigen kring, in allerlei groepen en persoren werkt.

Dit zeggen v/e nu niet alleen met het oog op de vele Calvinisten die nog onder de Synodale Organisatie verkeeren, en van de Gereformeerde predikanten die haar nog steunen, ook al spreekt het vanzelf, dat we ons tot hen in de eerste plaats voelen aangetrokken. Neen, deze Christelijke v/aardeeing gaat onzerzijds ook uit tot hen, die men emeenlijk Irenischen en Ethischen noemt.

Mannen die we op theologisch terrein in den regel moeten tegenspreken en weer; staan, maar die toch ook zoo in hun verzwakte en o. i. gedesorganiseerde belijdenis, hoogst belangrijke stukken der waarheid vasthouden, en in hun practisch optreden niet zelden blijk geven, hoe de liefde Christi hen dringt.

En daar we nu wenschen dat niets te loor ga, dat van Christus is of waarin nog iets van den Christus werkt, achten we deze waardeering phcht, en moet deze v/aardeering o. i. tot saamwerking leiden, overal waar het theologisch en kerkrechtelijk verschil dit niet verbiedt.

Hiermee is thans een begin gemaakt, en we vleien ons, dat het bij dit begin niet blijven zal.

De strijd, dien de wereld tegen den Christus heeft aangebonden, is te fel en te zeer een strijd op leven en dood, dan dat wij ons verantwoord zouden vinden, zoo we, door bekrompen zin, ook maar in eenig opïicht de kracht van wat vcor den Christus strijden kon, gebroken hadden, /

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen