GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Catechismus voor de Javanen.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Catechismus voor de Javanen.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Van Ds. Adriaanse te Poeworedjo ontving onze redactie onderstaand schrijven:

Hooggeachte Redacteur !

Naar aanleiding van het schrijven van den heer P. Jansz, door u medegedeeld in de Heraut van 25 Februari 1900, verzoek ik u vriendelijk een plaatsje voor bet volgende. De heer J, schreef:

„Een paar jaren geleden kwam mij ter hand een exemplaar van de Java-vertaling van den Heidelbergschen Catechismus, die van Poerworedjo is uitgegaan en naar ik verneem daar oolc dienst doet." Ik stel er prijs op aan deze woorden iets toe te voegen, opdat geen misverstand moge ontstaan omtrent mijn miss. arbeid hier. Hoe licht toch zou deze of gene uit die vroorden opmaken, dat van mij die Catechismusvertaling uitging of door mij gebruikt wordt. Die Catechismus is door zendeling Wilhelm vertaald in 1886 en daarop in Holland gedrukt en door den onderwijzer Zuidema in 1887 meegenomen naar hier. Wat de reden is, dat die vertaling eerst een tien jaar later den heer Jansz „ter hand kwam", weet. ik niet.

De heer J. schreef u, dat die Catechismus: hier, naar hij veniam, „ook dienst moet doen", , dus dat zal een lezer van uw blad zeer waarschijnlijk zóó opvatten, dat /y4 dien Catechismus den Javanen als leerboek in handen gaf.

En als men dan verder in het stuk van den heer J. leest: „ik bevond die vertaling volslagen onverstaanbaar, ik moet u verzekeren, dat geen Javaan er maar het minst van kan begrijpen", — dan zal men allicht geen bijzonder gunstigen indruk ontvangen omtrent mijn kennis van het Javaansch en van mijn manier van arbeiden in de Zending.

Laat mij u daarom meededen, dat die Catechismus hier nimmer door mij gebruikt is en dus de heer J. verkeerd schijnt ingelicht. Juist omdat ik van oordeel ben, dat de Javaan een Catechismus moet hebben zooals gij zoo

uitnemend in uw naschrift schreeft, hebiknim mer den besproken Catechismus gebruikt. Met u ben ik van oordeel dat „onze kerken verplicht zijn aan de Javaansche broederen een kerkelijk leerboek in handen te geven dat berekend is op hun toestand, dat hen wapent tegen de geestelijke gevaren die heti omringen en hen de waarheid Gods doet kennen, gelijk ze boven de hen omringende valsche leuzen uitschittert". Maar zullen onze kelken zulk een leerboek doen opstellen, dan moeten ze beginnen met de „dwalingen van den Islam", „de dwalingen van het overgebrachte Indische Pantheïsme" en „van den aiouden geestendienst op Java" te doen bestudeeren. Die dwalingen, die, zooals gij terecht schreeft, in hun traditiën, in hun zangen, in hun gewoonten en in hun gewaarwordingen nawerken, moeten grondig bestudeerd worden.

Een miss. predikant kan, stel dat hij er de noodige bekwaamheid voor heeft en de noodzakelijke voorstudiën voor gemaakt heeft, die dwalingen niet grondig bestudeeren bij al zijn anderen arbeid.

Het was daarom zoo uitnemend gezien van de opstellers van het rapport in zake de zending te Middelburg, dat er een hoogleeraar hier heen moet afgevaardigd om de valsche religie hier te bestrijden. Ten zeerste betreur ik het, dat over die zaak te Groningen niet is gehandeld. Het is zoo hoogst noodzakelijk voor onzen sendingsarbeid. ^4 / de miss. predikanten zouden profiteeren van de resultaten der studiën van zulk een hoogleeraar. Want zoo als u weet, is er tot nu toe aan opzettelijke bestudeering van de religie der Javanen nog niets gedaan. De miss. predikanten kunnen dus in de boeken al heel weinig daarover vinden. Nog onlangs sprekende met den bekenden Dr. Brandes te Batavia verklaarde deze geleerde mij, dat een eigenlijke bestudeering van „de philo sophie" der Javanen, (wij zouden zeggen van de valsche religie) nog moet beginnen. Hoe heerlijk zou het zijn als eens iemand, die aan de Vrije Universiteit onder leiding van den uitnemenden geleerden Woltjer letteren (ook Sanskriet) en wijsbegeerte had bestudeerd en ook theologie had beoefend, hierheen kon gezonden worden orn zich geheel te wijden aan een gezet onderzoek van de Javaansche religie. Onze gansche zendingsarbeid zou daardoor ten zeerste gebaat zijn. Voor belijdenis en liturgie en Catechismus der te stichten Javaansche kerken zou dat zeer gewenscht zijn. Warit die moeten passen bij hun toestanden en kunnen niet maar zoo overgenomen.

U dankzeggend noem ik mij

Uw div. L. ADRIAANSE.

Tegenover broeder Jansz is Ds. Adriaanse hier veel te hard. We zijn overtuigd, dat deze in het minst niet bedoelde Ds. Adriaanse iets onaangenaams te zeggen.

Intusschen doet het ons genoegen, dat Ds. Adriaanse ons inzicht bevestigt en dat ook hij oordeelt, dat we met een Javaansche vertaling van den Heidelbcrger voor Java geen stap verder komen.

Dat het rapport voor de Zending te Groningen zoo spoedig van tafel ging, was wel vooral daaraan te wijten, dat de steller van het Rapport niet aanwezig kon zijn; men weet uit wat droeve oorzaak.

Toch blijven we met Ds. Adriaanse overtuigd, dat een hoogleeraar hier te lande, die het uit de boeken hebben moet, ons niet baten kan.

Voor Java kan er profijtelijk en doeltreffend alleen gewerkt worden in loco.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 27 mei 1900

De Heraut | 4 Pagina's

Catechismus voor de Javanen.

Bekijk de hele uitgave van zondag 27 mei 1900

De Heraut | 4 Pagina's