Recensiën.

REFájAH, Christelijk Maandblad voor de verleging van Krankzinnigen, Idioten en Zenuwlijers. Hoofdredacteur J. H. A. van Dale, genees eer-directeur van Veld wijk. Uitgever H. Hooft zn. te Ermelo. Prijs per jaargang ƒ 1.50.

De arbeid der Christelijke barmhartigheid, die ich beweegt op het gebied van krankzinnigheid n idiotisme, is een eere voor den Christelijken aam. Stichtingen als Veldwijk, 's-Heerenloo, loemendaal, Wagenborgen en Dennenoord, wingen zelfs de ongeloovige medische wetenchap eerbied af. Binnen korten tijd is deze lante, klein als een mosterdzaad bij den aan ang, opgeschoten tot een wehgen boom, en er ijn honderden, wier diep geschokt zenuwleven ier ruste vindt in de schaduw zijner takken. Het was een goede gedachte van deze stichingen een maandblad te laten uitgaan, waarm v t K v v B t é B o m g wg z o door in wijder kring de vruchten van dezen arbeid bekend worden gemaakt. Ofschoon in de eerste plaats bedoeld voor de vorming van de verplegers aan deze stichtingen, zal dit maandschrift ongetwijfeld ook buiten dezen kring vele lezers vinden. Wie is er die niet in eigen gezin met krankheid te worstelen heeft, en gaarne van bevoegde Christelijke zijde wenken ontvangen zal over gezondheidsleer, ziekenverpleging, eerste hulp bij ongelukken enz.?

En dat in dit tijdschrift het Christelijk beginsel op den voorgrond zal staan, getuigt niet alleen de schoon gekozen naam Refajah, d. w. z. de Heere geneest, maar niet minder de duidelijke verklaring, die de redactie in haar eerste nummer aflegt: „De grondslag van ons blad kan geen andere zijn, dan die wij persoon lijk aanvaarden, als fundament voor onze gansche levensbeschouwing, de Christelijke, opgevat naar de Gereformeerde belijdenis."

Wij bevelen dit tijdschrift gaarne aan.

A. TROELSTRA. Be toestand der Catechese in Nederland, gedurende de voorreformalorische eeuw. Groningen, J. B, Wolters, 1901.

Dit proefschrift, waarmede de heer A. Troelstra, predikant te Willemsoord, den doctorstitel aan de Universiteit te Utrecht verwierf, is slechts de voorlooper van een meer uitgebreid werk, dat de schrijver zich voorstelt in het licht te geven ovgr de Catechese in Nederland. Deze proeve toont, dat de schrijver alleszins de be kwaamheid bezit, om zulk een arbeid met goed gevolg tot stand te brengen. Het verraadt reeds een goeden historischen blik, dat hij het tijdvak der reformatie niet opvat als een novum quid, maar wortelen laat in hetgeen daaraan voorafging, en daarom eerst een onderzoek instelde, naar hetgeen vóór de reformatie in ons vader land aan de catechese gedaan werd. En dit onderzoek is met groote nauwkeurigheid, met noeste vlijt en met veel scherpzinnigheid geschied. De schrijver heeft hier een terrein onzer vaderlandsche kerkgeschiedenis, dat nog geheel braak lag, ontgonnen; hij heeft daartoe uit allerlei bibhotheken tal van oude handschriften moeten bijeenverzamelen, ontcijferen en de stof rangschikken. En wie zelf in deze stoffige perkamenten gestudeerd heeft, zal bewondering gevoelen voor den rijkdom van materiaal, die hier verwerkt is geworden. Afzonderlijk worden behandeld het voorbereidend - onderwijs in huis en school, het biechtonderwijs, het kanselonderwijs in de openbare catechisatie en de preek, het onderwijs door de kunst en de gelegenheid tot zelf onderwijzing door didactische en stichte-' lijke litteratuur. De vraag zou kunnen gedaan worden, of hier de grenzen der catechese wel behoorlijk zijn in acht genomen. De armoede a der eigelijke catechese in de Roomsche kerk, vóór de reformatie, heeft den schrijver er toe verleid, zich op allerlei ander terrein uitstapjes te veroorloven; doodendansen en muurschilderingen kunnen toch bezwaarlijk als catechetische hulpmiddelen gelden. Feitelijk geeft dit proefschrift dan ook veel meer dan het belooft; het doet ons zien, al wat in de middeleeuwen door de Roomsche kerk is aangewend, om kennis van de religie en de ethiek onder het volk te verspreiden. Bij een verdere voortzetting van dezen arbeid, zal de schrijver dan ook wel doen, met zich meer te beperken tot zijn eigenhjke onderwerp. Maar deze critiek eemt niet weg, dat het proefschrift een verassend licht heeft geworpen op menig duister unt, en vooral dienen kan, om de bepalingen oor onze kerken na de reformatie omtrent de atechese gemaakt, inzonderheid op de Synode an Dordt, beter te verstaan. Er blijkt ook hier eer, nietegenstaande de principieele verandeing, die de Reformatie "te weeg bracht, een ontinuïteit te bestaan, die nauwelijks vermoed erd. En het is de groote verdienste van het roefschrift, hierop den vollen nadruk te hebben gelegd.

De principieele quaesties komen, gelijk van elf spreekt, in deze historische studie minder er sprake. TToch toont de zeer bezadigde maar uiste critiek, die aan het slot over de catechese vóór de reformatie geveld wordt, dat de schrijer in hoofdzaak een juiste opvatting van de atechese heeft, en kunnen wij met goed verrouwen de voltooiing van dezen arbeid afwachen, die een sieraad voor onze kerkgeschiedenis elooft te worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen