Afglijden.

De moderne theologie zwoer bij haar optreden bij de Bergrede.

Wat ook aan de critiek werd prijsgegeven, hier blonk zuiver goud. Dat was het echte woord van Jezus. Hier had men een vast standpunt voor zijn geloof, hoeveel elders ook afbrokkelde of te loor ging.

Intusschen, de critiek staat nooit stil. In een reeks artikelen in de Hervorming heeü Prof. H. Oort de Bergrede nog eens opzettelijk toegelicht. En als hij nu aan het slot gekomen de balans opmaakt, luidt het oordeel, nadat eerst de vraag gesteld is: wat leeren wij ? en is dat waar.'

Overzien wij met die vraag de Bergrede, dan is onze ingenomenheid niet onverdeeld. Integendeel. Meer dan één woord troffen wij aan dat wij voor onwaar moesten verklaren: wij voelen ons niet in gevaar de zaligheid van Gods Koninkrijk in mindere mate te genieten omdat wij vele geboden der Wet links laten liggen; wij weigeren te luisteren naar de waarschuwing onze paarlen niet voor de zwijnen te werpen, en vinden de drijfveer om twist bij te leggen: anders komt ge in de handen van het gericht — vrij laag.

Natuurlijk geldt dit oordeel niet van de geheele Bergrede. Er trilt nog iets van de oude bewondering na voor zoo menig aangrijpend woord dat Christus sprak:

Maar — uit de Bergrede gaat een schitterend licht op. Hier wordt ons eene opvatting van Gods verhouding tot den mensch en van die des menschen tot God verkondigd, zoo hoog en rein, zoo door en door waar, hoe moeilijk ook te vatten dat wij ons geene kunnen denken die meer aan onze innigste zielsbehoeften voldoet.

De schuld, dat in dit heerlijkste stuk van het Evangelie zooveel „laags" naast zooveel „verhevens" wordt gevonden, ligt dan ook volgens Prof. Oort niet aan Jezus, maar aan degenen, die zijn woord hebben opgeteekend:

Blijkbaar begreep hij die de Bergrede samenstelde, ze niet. Wat heeft hij de prachtige woorden die hij overschreef van kracht beroofd door onhandige samenkoppeling en onwaardige toevoegsels! Slag op slag betrapten wij hem daarop. Evenmin heeft Lucas het Evangelie begrepen. Waarschijnlijk werd het reeds miskend door de mannen aan wier werken de evangelisten hunne stof ontleenden. Ook de schrijvers der Nieuwtestamentische brieven konden zich tot de hoogte er van niet verheffen. De vierde evangelist evenmin. Wel vinden wij in de leer van de rechtvaardiging uit bet geloof en in het denkbeeld dat God, die geest is, in geest en waarheid moet aangebeden worden, flauwe nagalmen er van; maar wat Paulus en Johannes er aan toevoegden, o. a. over de plaats die de Christus in Gods verlossingswerk inneemt, toont dat zij slechts zeer gebrekkig den grooten meester begrepen. De Kerk heeft het steeds erger gemaakt. De verloochening der goddelijke waarheid heeft een vaart genomen. De groote Kerken —• Roomsche en Protestantsche — blijven haar miskennen en omzwachtelen in onwaarheden.

Wij waardeeren het, dat Prof. Oort zoo tracht den heiligen persoon van onzen Heiland buiten dit geding te brengen.

Maar het afglijdingsproces gaat er niet minder om door. Alle vastheid der historische traditie begeeft hier. Niemand heeft Jezus begrepen. Zelfs Johannes niet. Zijn trouwste discipelen hebben zijn woord verminkt, zijn gedachten onjuist weergegeven.

Maar de moderne theologie kent den waren Jezus.

Een Jezus, die niets anders is dan het spiegelbeeld van het modern religieus bewustzijn, maar die met den historischen Christus niets uitstaande heeft.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen