Buitenland.

Engeland. Strijd over het Ritualisme.

Het verslag van de „Commissie over kerkelijke wanordelijkheden", waarvan wij reeds een kort overzicht gaven, heeft aanleiding gegeven tot een grooten strijd. Mannen van verschillende richting zien het duidelijk, dat men tot een impasse gekomen is. De vraag is echter: hoe komt men daaruit. Dr. Hoedemaker heeft reeds voor jaren van een impasse gesproken waarin de Hervormde Kerk zou gekomen zijn, en sedert is er toch niets veranderd; de dingen zijn gebleven gelijk zij zijn. De heer George W. E. Russell beweert in een lang artikel dat men elkander vrijheid van beweging moet gunnen, en laat daarbij uitkomen dat geen clergyman zich houdt aan den tekst van het Prayer-Book. Hij zegt: „Sommigen voegen er iets aan toe, anderen laten ietsjsreg; allen maken veranderingen. Ritualisten en Evangelischen moeten zich eveneens het verwijt laten welgevallen dat g zij de wettige voorschriften voor den eeredienst regelen naar de geestelijke behoeften hunner d gemeente”.

Doch dit is niet het eenige, al kan men er uit opmaken hoeveel kwaad er wordt gesticht wanneer de dienaren der Kerk zich niet houden aan de formulieren, die wettig door de Kerk zijn aangenomen.

Er is , nog een andere quaestie. De Episcopaalsche Kerk heeft hare confessie in de geloofsbelijdenis van Westminster, Deze is streng Calvinistisch, Doch in het Prayer-Book wordt gesproken van „priesters", niet om daarmede het algemeen priesterschap der geloovigen te belijden, maar als naam voor de dienaren der Kerk. In het formulier van den doop wordt ook van „wedergeboorte" gewaagd en daaruit nemen vele „priesters" aanleiding om in de prediking te spreken van wedergeboorte door den doop.

Het is nu de vraag: zal de Engelsche Episcopaalsche Kerk eene Roomsche worden of zal zij haar Protestantsch karakter weten te bewaren. Wij vreezen het eerste. De Romaniseerende beweging duurt nu al een tachtig jaar, en hiertoe ontwaarden wij niets van een krachtige actie tegen de beweging.

Een ding is bij dit alles opmerkelijk. Ook hoogkerkelijke mannen beginnen er meer voor te pleiten, dat er scheiding van Kerk en Staat moet plaats hebben en dat dit het eenige middel is om uit de impasse te geraken, Toen de p t t d Ritualisten voor de rechtbanken getiokken werden, een twintigtal jaren geleden, werden er vele processen gevoerd tegen de predikanten, die Roomsche ceremoniën bij den eeredienst invoerden, en pleitte men ook van Hoog Kerkelijke zijde voor losmaking van den band die „de Kerk van Engeland" aan den Staat bond. Wij zouden het dan ook vooral tegenover de vele Nonconformisten of Dissenters niet meer dan billijk vinden, dat zij, die zich kennelijk niet meer conformeeren aan de kerkelijke wet, gedwongen werden om zelf in de kosten van hun eeredienst te voorzien.

Daar de Hoog-kerkelijken hunne aanhangers vooral onder de Engelsche aristocratie, die over het algemeen zeer rijk is, wierven, behoeft het hun aan geld niet te ontbreken.

Noord-Amerika. Toespraken in tegenovergstelden geest.

In Amerika wordt er over geklaagd, dat er zoo weinig mannen van uitstekende bekwaamheid het leeraarsambt begeeren, hoewel het de Schrift een voortreffelijk werk noemt. Van moderne zijde zegt men, dat de verklaring moet gezocht worden in het feit, „dat de kerken in gebreke blijven, om op duidelijke en eerlijke wijze de oude geloofsbelijdenissen in overeenstemming te brengen met de thans aangenomen wetenschap, " Het is niet te ontkennen, helaas, dat er kerken gevonden worden, die hare confessie zoeken te wijzigen, om daardoor ruim baan te maken voor mannen, die in den grond der zaak vijandig tegenover de belijdenis staan. Doch dit geschiedt niet „duidelijk" en „eerlijk." Men neemt den schijn aan, dat men nog bij de oude leer blijft, dat de manier van uitdrukken alleen wat veranderd wordt, doch in den grond der zaak is men bezig, de kerken los te maken van het fundament dat eeuniaal gelegd is.

„Duidelijk” en „eerlijk" kan men ook de beschouwing noemen, die Dr. William de Witt Hyde, president van Bowdoin College, eene stichting der Congregationalisten, gaf. Deze hield eene rede voor meer dan 200 predikanten, die als oud leerlingen van het Union TheoL-Seminary een feestmaal hielden.

In deze rede trok de president te velde tegen de wijze, waarop gewoonlijk de godgeleerdheid in de seminariën wordt onderwezen. Men houdt zich krampachtig vast aan de traditie, zoo heette het, zoodat alleen zulke studenten zich laten inschrijven, „die nog nooit in hun leven iets deden in de lijn van oorspronkelijk denken of onafhankelijk handelen." Het gevolg is, dat er tegenwoordig leeraars gekweekt worden, die „eenige zusters, zwakker dan zij zelven, kunnen troosten, en dat is alles". Daarna bespotte Hyde de Theologische opleiding. „De doode talen zijn in den cursus de hoofdschotel. De student moet de juiste woorden weten, waarin de wonderbare openbaring is neergelegd. Kerkgeschiedenis is een droog verhaal van de juiste beschouwingen, de plechtigheden en de instellingen van de kerk, waartoe de student in 't seminarie naar Gods voorzienigheid nu eenmaal behoort. De dogmatiek wordt door geautoriseerde dictaten er in gepompt, om ketterij tegen te gaan. Voeg hierbij eenige opmerkingen over de beste wijze van gelden te verzamelen voor kerk en zending, en de opleiding is voltooid." Iemand die van een college of seminarie van den ouden stempel gegradueerde is, is waardeloos; hij is dood op den dag waarop hij gradueert.”

En dit is nog wel de voorzitter van het seminarieder Congregationalisten; dat is, van de zonen der independenten! De uitdrukkingen die hij deed, zijn duidelijk, maar te gelijk ook onbeschaamd, als men in aanmerking neemt, dat hij een man is, die tot taak heeft jongelieden op te leiden voor het herder-en leeraarsambt in de Congregationalistische kerk, waarvan wij niet vernamen, dat zij haar belijdenis heeft ter zijde gezet.

Ons werd door vriendelijke bemiddelingeene prediking toegezonden van William Rivers Taylor, doctor in de godgeleerdheid, predikant bij de Briek Presbyteriaansche kerk te Rochester in New York. Deze prediker sprak o. a.: „Wanneer het vasthouden van de kerk aan deze centrale waarheid (de tekst was de verklaring van den apostel Paulus, dat hij zich niet voorenomen had iets anders te weten, dan Jezus Christus en dien gekruisigd) zwakker woidt, an komt zwakheid, bederf, geestelijke gevoelloosheid, zoowel in Protestantsche als in Roomsch-Katholieke gemeenten. Van deze waarheid is het koninkrijk der Nederlanden een trefifend en voor dezen tijd gepast voorbeeld. Na een lange periode waarin het rationalisme bijna onbeperkt den scepter zwaaide, was het Christendom, als levend geloof, bijna verdwenen. De kerken waren ledig. Vele predikanten waren ergerlijk wuft. Het scheen alsof Holland, een moederland voor martelaren, een land zonder geloof worden zou. Toen trad Abraham Kuyper p, vroeger „tot aan de lippen in het rationalisme gedompeld, " maar nu bekeerd tot het eloof in „Jezus Christus en dien gekruisigd. Prediker, leeraar, schrijver, politiek leider, eerste minister, stichter van de Vrije kerk van Nederland en grondlegger van het Christelijk nderwijs, heeft hij met wonderlijke energie het evangelie van het kruis opnieuw in de harten an het volk gelegd. En daarop volgde een verwonderlijke ontwaking in het kleine koninkijk, In 1889 schreef een bekend rationalist in Holland, iemand die „jonge welsprekeode preikers" had opgeroepen om apostels ts - vorden voor een rationeel unitarisme, van de ortaodoxe artij: „Hunne predikanten staan bijna uitsluiend op de kansels van de belangrijkste steden, erwijl uwe jonge welsprekende predikers nauwelijks een plaats kunnen vinden in de honderen gemeenten van het platte land. Professor

James Orr, van Glasgow, aan wien ik deze aanhaling ontleen, voegt er aan toe: „Eene opwaking volgde als gewoonlijk op het opnieuw geboren worden van rechtzinnig onderwijs.”

Dit is andere taal! Elke uitdrukking van de aangehaalde woorden moge niet juist zijn, maar er blijkt toch uit, dat er in de nieuwe wereld mannen gevonden worden, die het verstaan dat „de dood in den pot" komt als de kerken van het fundarcent, waarop zij gebouwd zijn, afgeschoven worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen