Leestafel.

J. EssKR, STRAATPREDIKING. Vijfde druk. Met een levensbericbt van den schrijver door «ijn oudsten zoon, portretten en facsimile. Biarn. (Hollandia-Drukkerij).

Toen de in 1885 overleden heer J. ESSER, oud-resident van TIMOR, na in het vaderland te zijn teruggekeerd, «ich in 1867 met lijn gezin in DEN HAAG vestigde, zette bij daar zijn, teeds in Indië aangevangen evangelisatiearbeid voort en trad daarbij ook als straatprediker op.

„Het was in het najiar van 1867, dat Broeder Wilkens, evangelist te 's-Gravenhage, en ik, bijzonder de noodzakelijkheid gevoelden om het evangelie te verkondigen aan hen, die het nimmer hoorden. De geestelijke nood van vele arme verdoolden drukte ons. De kerken lijn wel het eigendom der gemeente, doch voor haar gewoonlijk gesloten."

Aldus begint de heer ESSER zelf het verhaal van de sen zijn arbeid in de hofstad, in dat. Van zooveel medegevoel met de verdoolden getuigende boekje, hetwelk onder den titel «STRAATPREDIKING. Nagelaten bladzijden uit ajn evangelie-arbeid" — na zijn dood, in 1886, door de goede zorgen van den beer JOH, VAN 'i L1NDENHOÜT in het licht kwam.

IQ onze christelijke kringen is bet vrij bekend. Ik herinner mij nog hoe wijlen mijn vriend Ds. LiON CACHET, de aan ESSER in meer dan Mn oplicht verwante geest, er mij het eerst uee bekend maakte en hoe toen het facsimile van het „patent" tegenover den titel, van n^nlandsch kramer met een kraam godsdienstige berken enz., dat de oud-Resident zich had •Boeten laten uitreiken, mij bijzonder trof.

Trof om het geval zelf, maar ook om de kant-'eekening: Dit is mijn ridderorde. Als dit stuk ^or de aanstaande geloofsvervolgingen niet verloren gaat, mag Aet mijnen nazaten tot een opwek-^'"g zijn om tieh des Heer en Woord niet te ''hamen, gelijk ik het mij niet geschaamd heb.

De oud Resident van Timor /. Esser.

Ik herinner mij ook hoe de lezing van di boekje toen mijn hart goed deed.

En dat deed EÜ, na jaren, de herlezing weer.

Zeker, „straatprediking", hoewel in het buitenland niet ongewoon, is voor den niet-licht-uitde-plooi-rakenden, tot dettigheid-gedresseerden nederlandschen cultuur-mensch een buitenissigheid.

Zoo strijdig met etiquette.

Wijl er bovendien als etiquette opgeplakt is: METHODISME, is zij ook bij tal van nederlandsche christen-menschen nog te meer veroordeeld. Maar, lees nu STRAATPREDIKING, en laat wat ESSER daar zoo bekoorlijk eenvoudig weg van lijn werk vertelt, inwerken op uw gemoed. Gij zult dan o! gedresseerde mensch en antimethodistische christen, als gij tenminste het ontroeren niet verleerd hebt, in bewondering komen voor dezen cultuur mensch, voor het enthusiasme waarin hij, man van stand en be schaving, al zijn deftigheid op zij zet, en als een marskramer, die zijn waar aanprijst, onder de verguizing van het laag-en hooggemeen, het evangelie aanbeveelt „aan die het nimmer hoorden".

Op zij zet omdat hij weet, dat zij het niet zullen gelooven als zij het niet zullen gehoord hebben en, dat, als zij het niet zullen gelooven, zij voor eeuwig zullen verloren gaan.

Hierin is iets van de verkwikkende buitenissigheid en het weldadig aandoend enthusiasme bij den elegant gekleeden meneer, die zich op straat, heel ondeftig, zoo maar van zijn bovenkleeren ontdoet en in het water springt om te redden 'n medemenscb, dien hij voor zijn oogen ziet verdrinken.

En ESSER zag ze erger dan verdrinken zijn medemenschen.

In zijn groote barmhartigheid had hij zoo diepe deernis met de velen, die zonder God leven in de wereld.

Hij wil redden hun zielen.

Zelf schrijft hij: „Gij vrienden en vriendinnen des Heeren, hoevele duizenden zijn reeds in de eeawige verdoemenis, die nooit een woord van u gehoord hebben 1 Gij kunt ze niet terughalen, al uw berouw over uw verzuim baat geen enkele verlorene ziell"

En zelf is hij aan 't werk gegaan met dat 200 buitensporige middel van straatprediking. Had hij er een comité voor opgericht; het broeder WILKENS en anderen Idten doen; was bij er dan als de president van zulk 'u comité, zelf nu en dan eens naar komen kijken, of men had het in den oud-resident van TIMOR zeker minder bedenkelijk gevonden. Maar ESSER'S barmhartigheid was nu eenmaal grooter dan de altijd op zelf-buiten-schot-blijven-bedachtzaamheid van men.

Hij doet dan ook in zijn geschrift de oproep uitgaan: „Bjirmhartigheid 1 barmhartigheid 1 O, gij geloovigen, barmhartigheid voor ons volk en onze koloniën!"

„Ontwaakt en leert liefhebben met de liefde van Hem, die het verlorene zoekt en die gezworen heeft bij zijn heiligen Naam, dat Hij geen lust heeft in den dood des zondaars, maar daarin, dat de zondaar zich bekeere en leve!"

„Aan een ieder die in den Heere Jezus gelooft, " zoo schrijft de heer ESSER op een andere bladzijde, „raad ik het spreken op straat aan, " Het wil mij voorkomen, dat deze raad, hoe goed ook gemeend, geen genoegzame rekening houdt met de omstandigheden.

Vergeten wij niet, dat die raad gegeven werd vóór ruim twintig jaar; dat rd en ook wel door ESSER'S oproep bij vele christenen ten onzent, bij wie dat nog sluimerde, het besefis ontwaakt, dat zij het evangelie moeten brengen aan hen, die het nimmer hoorden; dat, zeker wel niet alleen, maar dan toch vooral door de actie builen de geïostitueerde kerken naar dit besef wordt gehandeld en dat alzoo straatprediking, nu met andere middelen betzelfde doel kan bereikt, een niet zoo dringende eisch is als voorheen.

Maar bovendien, de welmeenende raad dien de heer ESSER gaf dunkt mij een gelijksoortige met dezen, dat een ieder, die zijn medemenscb in gevaar van verdrinken ziet, hem moet na springen. Zonder de beperking: indien bij zwemmen kan — acht ik deze raad beslist verwerpelijk.

Wat de heer geloovige. ESSER kón, kan niet ieder

Hij bezat er, wat ik zou willen noemen het charisma voor.

Hij wist te pakken en te boeien, en bezat daarbij ook in hooge mate die tegenwoordigheid van geest, welke bij het eigenaardig gehoor dat de straatprediker vóór zich heeft, zoonoodigis.

Een voorbeeld van het laatste.

Als een heer in de kleine Raamstraat te 's Gravenhage op eens, terwijl ESSER spreekt, voor hem gaat staan en uitroept: „ik geloof niets van wat gij daar zegt en gij zelf geioofi het ook niet", vraagt de straatprediker: „niet, Mijnheer! wat gelooft u dan? " En als nu die meneer antwoordt: „Ik geloof alleen, wat ik ziel' wendt ESSER zich tot het volk meteen: „Vrienden, let eens goed op; dit is inderdaad merkwaardig; deze heer gelooft alleen wat bij ziet. Zoo is 't immers. Mijnheer? "

„Ja!" zegt nog de ander.

Daarop dan ESSER, langzaam, traar met nadruk: „deze Mijnheer beeft niet gezien, dat hij geboren is, das gelooft hij niet dat hij geboren is!"

„Een schaterend gelacht volgde onzen geleerde, die zich zoo snel hij kon uit de voeten maakte." Een ander dan de heer ESSER ZOU wellicht ook bedacht hebben, dat hij den „pedanten weetniet" dit antwoord moest geven, maar die andere zou dit dan, eerst eenige uren later hebben bedacht.

STRAATPREDIKING heeft onder ons reeds vier drukken beleefd. Er bestaat ook een Duitsche vertaling van onder dtunith Etn Höliandischer Sir assen Prediger, Aufzeichnungen des weiland Statthalter von Timor J. Esser ueber seine Evangelisations, — Thdtigkeit in Holland und Indien, — Als ein Exempel der Arbeit unier der Verlorenen den Deutacken Christen dargeboten von F, F, — Witten a. d. Ruhr, F. Fries & > Co,

Hoewel vier maal ten onzent herdrukt, was het werkje geheel uitverkocht en verscheen er, wijl er nog altijd vraag naar was, thans eennieuwe, een vijfde druk van.

Deze 5e druk, bezorgd door den oudsten zoon, is verrijkt met een levensbeschrijving waarvan de verschillende bijzonderheden grootecdeels ontleend zijn aan een autobiographic, door den heer ESSER in 1879 voltooid.

Ds beer ESSER was een „singulier" man. Een man, die zoo niets bad van die „gewone" menschen, welke SCHOPENHAUER niet ongeestig vergelijkt met „fabriekswaren", omdat zij, als uit éen vorm gegoten en naar één model gemodelleerd, zoo niets eigenaardigs tchijnen te hebben,

Een man van sterk temperament.

Een dier oudere tijdgenooten, wier leven en streven ook de jongeren moeten kennen. Ook de jongeren onder ons.

t De heer ESSER toch, lid van het Centraal Comité van antirevolutionaire kiesvereenigingen, en tot zijn dood een der directeuren der Vereeniging voor Hooger Onderwijs op-Gereformeerden grondslag, was een der onzen.

Aan de met piëteit geschreven biograpbie van zijn vader voegde de de zoon een vijftal bijlagen toe waarvan de 3e handelt over zijn broeder: DR. JUUUS PIETER ESSER, die als zendeling zeven en een half jaar onder de Madoereezen werkzaam was en, na met verlof in Nederland te zijn teruggekeerd in 1889 overleed; verder over diens weduwe, de thans gestorvene Mevrouw ELISABETH JOHANNA ESSER-HOVY en eindelijk over on^en Missionairen Dienaar DR. BERNARD ESSER te Poerbolinggo.

Verrijkt doot de biographie, doet STRAAT­ PREDIKING u thans den man kennen, van wien zijn zoon zegt den indruk te hebben gekregen ­van „volkomen en waarachtig te hebben geloofd wat hij beleed en verkondigde; te allen tijde onder alle omstandigheden te hebben gemeend wat hij zeide; in één woord, van door en door echt te zijn geweest."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen