Nog eer het jaar eindigt, heeft Prof. Bavinck

Amsterdam, 15 Dec. 1911.

Nog eer het jaar eindigt, heeft Prof. Bavinck ons verrast met het vierde deel van zijn herziene en vermeerderde uitgave der Gereformeerde Dogmatiek, die daardoor voltooid is geworden.

De eerste uitgave begon in 1895 en duurde tot 1905. Reeds toen bleek, dat een herdruk noodig was, en in 1906 verscheen het eerste deel der herziene uitgave. Thans, vijf jaar later, is van deze tweede uitgave het laatste deel verschenen en is daarmede ook deze nieuwe druk compleet.

Reeds deze cijfers spreken, want het mag wel een unicum in onze Theologische wereld genoemd worden, dat van een lijvig werk als deze Dogmatiek binnen zoo korten tijd een nieuwe uitgave noodig bleek. Rekent men toch met het feit, dat dit boek geen stichtelijk boek is, maar een studieboek, dat alleen voor wetenschappelijk gevormden is geschreven; dat de prijs van zulk een werk maakt, dat het zeker niet binnen het bereik van ieders beurs valt; en dat de kring der lezers wegens de beperktheid van ons taalgebied altoos gering is, dan mag het wel een zeer verblijdend verschijnsel worden genoemd, dat dit handboek van de Gereformeerde Dogmatiek thans reeds een nieuwen druk beleefde. Het toont niet alleen, hoe deze Gereformeerde Dogmatiek, — de eerste die in ons land verscheen, nadat onze Gereformeerde Theologie, om een uit­ rukking van Prof. Geesink over te nemen, oor de Moor in het praalgraf werd b^ezet — in een lang gevoelde behoefte vooriet, maar ook hóe de Gereformeerde Theoogie zelve weer herleeft, de aandacht trekt ok buiten onzen kring en haar invloed op ns volksleven gelden doet. Niet alleen toch, at deze Dogmatiek aan onze Gereformeerde rije Universiteit en aan de School onzer erken als handboek gebruikt wordt, maar e veroverde zich ook een plaats aan onze ands hoogescholen, ze wordt door de predikanten in de Hervormde Eerk telkens met lof vermeld, en ze werd ook ingevoerd bij de Theologische Scholen van de Gereformeerde Kerken in Amerika en Afrika.

Aan den warmen lof, die reeds bij de verschoning van de eerste uitgave aan dit standaardwerk in ons blad werd toegezwaaid, behoeft dan ook niets te worden toegevoegd. Wat de groote principieele lijnen betreft, is In deze nieuwe uitgave niets veranderd. Even beslist en kloek als Prof. Bavinck in de eerste uitgave voor de groote waarheden van ons Christelijk geloof opkwam en deze op meesterlijke wijze te verdedigen wist tegenover de bedenkingen van het ongeloof, zoo geschiedt dit ook in deze nieuwe uitgave. Prof. Bavinck mag in den vollen zin des woords kind van zijn tqd zijn; hij mag ixb zqn rijken geest heel het geestelijke leven van onzen tijd medeleven — ook deze nieuwe uitgave legt er getuigenis van af; — er moge bij hem geen sprake wezen van star conservatisme of bekrompen orthodoxie; hij moge telkens u doen gevoelen, hoe ernstig en gewichtig de problemen zijn, die onze tijd aan de orde stelt; hij mag met de intense liefde voor de waarheid, die hem tot sieraad is, elke bedenking zoo objectief mogelgk u weergeven en op het gewicht dezer bedenkingen u wijzen; hij moge, waar de waarheid dit eischt, onjuiste voorstellingen prijs geven en het Gereformeerde dogma zoeken aan te passen aan het bewustzijn onzer eeuw; maar de slotsom is toch altoos, dat ge u versterkt en bevestigd gevoelt in uw allerheiligst geloof; dat de autoriteit der Goddelijke openbaring onwankelbaar voor u blijft vaststaan, en dat de uitnemendheid van onze Gereformeerde levens-en wereldbeschouwing weer dieper door u gevoeld wordt.

Natuurlijk zal er binnen den omtrek van den cirkel onzer Gereformeerde beginselen wel altoos verschil van inzicht op ondergeschikte punten blijven bestaan. De libertas prophetandi, die zelfs door onze strengste Gereformeerde vaderen met zooveel nadruk is gehandhaafd, brengt dit mede. Vooral waar het zoo moeilijke en ingewikkelde vraagstukken geldt, waarover zelfs onder onze beste Theologen nooit geheel eenstemmig gedacht is, is geheele overeenstemming wel niet te verkrijgen. Maar Prof. Bavinck behandelt ook deze vraagstukken met groote omzichtigheid, en al aarzelt h^ niet zijn eigen meening uit te spreken, hg laat toch telkens gevoelen, hoe dit verschil meer den vorm dan de zaak, meer de voorstelling dan het wezen raakt, en tooi? t ook daardoor van alle bekrompenheid vrij te zijn.

Ook wat de methode zelve betreft, waarop deze dogmatiek is opgezet, heeft Prof. Bavinck geen ingrijpende wijziging aangebracht. Zijn Dogmatiek is niet alleen thetiscb, maar hij geeft bij eiken locus u ook een kort, maar toch volledig overzicht van de geschiedenis van het dogma; laat de verschilpunten u zien tusschen de verschillende Kerken evenals wat ze onderling vereenigt, en voegt aan dit dogmen-historisch overzicht en deze contriovers nog gemeenlijk een apologetiek toe. Alleen is het zeker een groote verbetering te achten, dat het rijke materiaal aan litteratuuroverzicht, dat tot den jongsten tijd toe is bijgewerkt en uitnemend dienst kan doen om bij elke quaestie u op de hoogte te brengen van het belangrijkste, wat over dit onderwerp verschenen is, niet zooals bij de eerste uitgave, in den tekst is opgenomen; wat bij het lezen storend werkte; maar deels vóór elk hoofdstuk, deels in noten aan den voet der bladz*gden is geplaatst. Ook is het voor het gebruik een groote verbetering, dat de inhoud van elke paragraaf boven , de bladzijden is aangebracht.

Hoofdzaak is echter, dat deze nieuwe uitgave niet alleen herzien is, waarvan elke bladzijde schier de bewijzen brengt, maar dat het werk ook belangrijk Is uitgebreid. De eerste uitgave, in kleiner formaat gedrukt, besloeg 2265 bladzijden, de nieuwe bijna 3000, zoodat ruim de omvang van een geheel deel aan den inhoud is toegevoegd. Inzonderheid zijn we Prof. Bavinck dankbaar, dat hij in de Heilsorde thans een uitvoerige plaats schonk aan de bekeering en dit onderwerp afzonderlijk na het geloof behandelde. Overigens zal ieder, die beide uitgaven met elkander vergelekt, wel zien, hoe Prof. Bavinck met een belezenheid, die telkens uw bewondering opwekt, in alle strijdvragen van den dag u inleidt, voorzoover ze met de Dogmatiek in verband staan of daarbij te pas kunnen worden gebracht. Neem bijv. b^ den locus der rechtvaardigmaking de uitnemende uiteenzetting, hoe Luther dit dogma geformuleerd heeft in zijn pas kort geleden terug gevonden en thans uitgegeven commentaar op de Romeinen, om daarmede de onjuiste voorstellingen van DeniHe te weerleggen. En zoo gaat het op elk gebied; de jongste exegetische resultaten, de nieuwste archeologische ontdekkingen in Babel en Egypte, de laatste vruchten van het natuurwetenschappel^k onderzoek zijn gebruikt, verwerkt of. kort aangeduid. Met dezen volbrachten arbeid wenschen we daarom Prof. Bavinck van harte geluk. En niet minder onze Gereformeerde Kerken. Moge spoedig blijken, dat ook dezp uitgave weder is uitverkocht en dat een derde druk noodig zal wezen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen