125 jaar Faculteit der Godgeleerdheid aan de Vrije Universiteit - pagina 202

theologen in oorlogstijd

naast gewezen op het feit dat Kuyper een zoon had die ‘fout’ was. Elisa Willem Kuyper sneuvelde in 1944 als oorlogsverslaggever aan het Oost-front.62 Hij veronderstelt dat Kuyper onder invloed van zijn zoon stond. Mijns inziens is dat een slag in de lucht, zoals ook de verklaring van Ridderbos weinig hout snijdt. Er waren er meer die aan het begin van de oorlog (nog) last hadden van anti-Engelse gevoelens vanwege het verleden. 201 Hepp Weer anders lag het met Hepp.63 Ook hij predikte (tot op zekere hoogte) aanpassing aan de nieuwe situatie, ook hij heeft van harte meegewerkt aan pogingen het nsb-besluit terug te draaien, ook hij had een zoon met rechts-radicale sympathieën.64 Maar of dit voldoende is om hem in één adem met Kuyper te noemen en te spreken van een zoveel mogelijk afremmen van een principiële veroordeling van het nationaal-socialisme zoals Zondergeld doet, waag ik te betwijfelen.65 Ik wijs daartoe in de eerste plaats op het reeds genoemde collegedictaat sociale ethiek uit het jaar 1934/1935. Daaruit valt op te maken dat Hepp zowel het fascisme als het nationaal-socialisme afwees. En van de nsb heet het daar dat deze op principiële gronden veroordeeld diende te worden. Staatsabsolutisme, een gebrek aan godsdienstvrijheid, rassenleer, het creëren van mythen, de flirt met een niet nader gedefinieerd christendom door de nsb, het wordt door Hepp allemaal aan de orde gesteld en veroordeeld. Minder ferm klinkt het in het eerste jaar van de bezetting. Aanvankelijk lijkt Hepp enigszins te aarzelen om een standpunt in te nemen: ‘Het oordeel over wat geschiedde moeten we opschorten’, zo schreef hij op 7 juni 1940. Een week later gaf hij een positief advies in verband met de van de ambtenaren gevraagde eed. De macht die boven ons is gesteld moeten we als overheid erkennen, en als alle ambtenaren hun werk zouden neerleggen, zou dat tot chaos leidden, zo betoogde hij. Daarna volgden vele artikelen waarin hij opriep tot boetedoening. Hij zag in het geweld dat over Europa ging een oordeel Gods over zonden als luiheid, genotzucht en geboortebeperking. God heeft zijn algemene genade ‘een weinig teruggetrokken’.66 Tot gewapend verzet heeft hij nooit opgeroepen en de bezetter was voor hem een overheid

Faculteit der Godgeleerdheid; Perfect Service; pag 201

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen