125 jaar Faculteit der Godgeleerdheid aan de Vrije Universiteit - pagina 102

groei naar volwassenheid

zo geïnterpreteerd worden als zou Bavinck zich van de dogmatiek hebben afgewend. Zijn aandacht voor genoemde vakken past geheel binnen de ontwikkeling die de theologie in Duitsland toen doormaakte. In toenemende mate werd erkend dat deze vakken binnen het veld van de theologie thuishoorden. Maar al was het geen afscheid van de dogmatiek, het was wel een afscheid van een manier van denken die vele gereformeerden lief was geworden. Wellicht meer dan de andere gereformeerde leidslieden voelde Bavinck dat kerk en theologie gedwongen zouden worden een antwoord te formuleren op de veranderende tijdsomstandigheden. Later, tegen het einde van zijn leven, zou hij opmerken: ‘Men had lange tijd gemeend alles met “beginselen”, theoretisch, deductief te kunnen oplossen, maar de werkelijkheid stoorde zich daar niet aan.’38 De openheid voor de culturele en theologische ontwikkelingen kreeg onder meer vorm in de colleges ‘controvers’. Op de ‘gewone’ colleges dogmatiek behandelde hij de klassieke themata. Op de colleges ‘controvers’ besteedde hij aandacht aan de leer van het kenvermogen en de toepassing op godsdienst en theologie (1905/1906), de psychologie der religie (1906/1907) en de leer van de zonde in Oude en Nieuwe Testament (1907/1908). In 1912/1913 gaf hij colleges over de voornaamste theologische en filosofische stromingen ‘van den tegenwoordige tijd’, vanaf 1915/1916 tot en met de cursus van 1918/1919 behandelde hij op dit college de kentheoretische vragen en in de cursus 1919/1920 besprak hij de moderne religieuze en theologische problemen. Dit alles maakte dat Bavinck onder zijn leerlingen zeer geliefd werd. Ze hadden het gevoel dat hij hun vragen begreep, dat hij er deel aan had. Hij van zijn kant volgde met intense belangstelling de onrust onder de ‘jongeren’. Met velen van hen onderhield hij contact. Zo reageerde hij met instemming op de kritische brochures die J. C. Aalders in 1916 en 1918 over de kerkelijke situatie publiceerde39 en bleef hij in nauw contact staan met ds. J. B. Netelenbos toen deze in kerkelijke problemen geraakte. Aan het eind van 1919 heeft hij zelfs op het punt gestaan zich met een brochure in de kerkelijke strijd te mengen, met als doel de Gereformeerde Kerken af te houden van het conservatieve spoor. Het is er uiteindelijk niet van gekomen, tot spijt van zijn geestverwanten.40 Toch zou hij nog eenmaal zijn stem verheffen. Net als anderen meende hij tijdens de Synode van Leeuwarden (1920) dat een waarschuwend woord aan de kerken op zijn plaats was. Maar an-

Faculteit der Godgeleerdheid; Perfect Service; pag 101

101

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen