Psychiatrie en wereldbeschouwing - pagina 9

9 blijft en een ander onder dezelfde omstandigheden schijnbaar zonder oorzaak psychotisch wordt. D a a r o m richtte z i c h de aandacht weer opnieuw op endogene factoren, op de physische en psychische gesteldheid v a n den mensch en w e r d er gezocht naar typen, w a a r v a n het p s y c h o p h y s i s c h organisme een zekere praedispositie bezit voor bepaalde psychosen. D a a r v o o r is n o o d i g een u i t g e b r e i d k a r a k t e r o l o g i s c h onderzoek v a n normale en praepsychotische personen. E n w a a r het zoo mogelijk bleek, v e r b a n d te leggen tusschen de psychische eigenaardigheden i n een gezond i n d i v i d u met een z. g. praepsychotisch k a r a k t e r en de typische elementen i n de psychose, daar is het niet te verwonderen, dat de psychologische studie een r u i m arbeidsveld vond i n de k l i n i s c h e psychiatrie. Trouwens reeds l a n g v ó ó r K r e t s c h m e r w e r d i n ons l a n d een temperamententypiek opgesteld door H e y m a n s en W i e r s m a , waarbij ze voor de onderscheiden typen, die v e r k r e g e n werden door drie p a a r tegengestelde eigenschappen i n elke mogelijke combinatie te verbinden, wijzen op de ziektebeelden, die er ontstaan, wanneer de onderlinge verhoudingen scheef getrokken worden. Zoo zou de p a r a n o i a z i c h o n t w i k k e l e n bij den gepassioneerde, de hysterie een pathologische verschijningsv o r m v a n het nerveuze type zijn, t e r w i j l i n de melancholie die symptomen domineeren, welke we ook i n het dagelijksch leven, hoewel v a a k microscopisch k l e i n , bij het sentimenteele type aantreffen. Deze studie v a n het praepsychotisch k a r a k t e r heeft door het constitutieonderzoek algemeene i n g a n g gevonden i n de psychiatrische k l i n i e k . H e t is v o o r a l de T ü b i n g e r s c h o o l , die, onder l e i d i n g v a n Gaupp, geheel z i c h aansluitend bij de systematiek v a n K r a e p e l i n , u i t k a r a k t e r en levensloop der praepsychotische personen de tegenstrijdige en onbegrijpelijke levensuitingen der p a t i ë n t e n tracht te v e r s t a a n : G a u p p wees i n zijn „ p a r a n o i s c h e V e r a n l a g u n g u n d abortive P a r a n o i a " op den k a r a k t e r a a n l e g , Reiss schreef een v e r h a n d e l i n g over „ K o n stitutionelle V e r s t i m m u n g u n d manisch-depressiven Irresein", K r e t s c h m e r o n t w i k k e l d e i n „ d e r sensitive B e z i e h u n g s w a h n " gedachten over een psychiatrische k a r a k t e r o l o g i e . Deze constitutie- en karakteronderzoekingen zijn voor het p s y c h i a t r i s c h weten v a n groote beteekenis. Bestaat er werkel i j k een nauwe b e t r e k k i n g tusschen ziektebeeld en karaktertype, dan is hiermee niet alleen een mogelijkheid gegeven voor het verstaan der psychosen, het invoelen en begrijpen v a n die toestanden, die anders zoo gemakkelijk als oninvoelbaar buiten het normale psychische leven worden gesteld, m a a r ook wordt er op die wijze een perspectief geopend voor het opsporen v a n de Pathogenese i n het p s y c h i s c h gebeuren. H e t ziektebegrip verliest dan zijn heuristische beteekenis, is niet meer een emp i r i s c h symptomencomplex met vage omgrenzing, doch de pathogenetische structuur v a n een psychophysische constitutie.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen