GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Radioactiviteit en atoomtheorie - pagina 12

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Radioactiviteit en atoomtheorie - pagina 12

Rede, uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleeraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

RADIOACTIVITEIT E N ATOOMTHEORIE

15

D i t v o o r b e e l d m o g e in s t a a t zijn U te d o e n zien, hoe het mogelijk is o m , terwijl de eigenlijke o o r z a a k v a n het v e r b r o k k e l i n g s p r o c e s n o g in h e t duister ligt, n i e t t e m i n , d o o r g e b r u i k te m a k e n v a n resultaten die de a t o o m p h y s i c a o p a n d e r e wijze heeft v e r k r e g e n , m i n u t i e u s e b i j z o n d e r h e d e n v a n d a t proces te w e t e n te k o m e n . D a t dergelijke o n d e r z o e k i n g e n , ons i n z i c h t in de verschijnselen d e r r a d i o a c t i e v e straling v e r d i e p e n , is duidelijk. D e f u n d a m e n t e e l e o o r z a a k er v a n k o m t er e c h t e r n o g niet d o o r a a n h e t licht. E e r s t de allerjongste o n t w i k k e l i n g s p h a s e d e r a t o o m t h e o r i e heeft v o o r de t h e o r e t i s c h e b e h a n d e l i n g v a n h e t k e r n p r o b l e e m o n v e r ­ w a c h t e p e r s p e c t i e v e n g e o p e n d , en de v e r w a c h t i n g is g e r e c h t v a a r ­ d i g d , d a t o o k h e t e x p e r i m e n t e e l o n d e r z o e k flaarvan de v r u c h t e n z a l k u n n e n p l u k k e n . O m dit te k u n n e n t o e l i c h t e n , m o e t ik in de eerste p l a a t s v e r m e l d e n , d a t reeds s p o e d i g n a de f o r m u l e e r i n g v a n de v e r b r o k k e l i n g s t h e o r i e de b e s c h o u w i n g e n d e r waarschijnlijkheids­ r e k e n i n g o p h e t p r o c e s w a r e n t o e g e p a s t . D e zeer e e n v o u d i g e w e t , die v o o r alle r a d i o a c t i e v e stoffen h e t v e r l o o p v a n d e a f b r o k k e l i n g formuleerde, h a d een z o o d a n i g k a r a k t e r , d a t ze onmiddellijk k o n w o r d e n afgeleid u i t de onderstelling, d a t z u l k een radioactief proces een v o l k o m e n „ t o e v a l l i g e " g e b e u r t e n i s is, d . w . z . een g e ­ b e u r t e n i s , die c a u s a a l niet n a d e r k a n w o r d e n g e a n a l y s e e r d . H e t lijdt w e l g e e n twijfel, d a t m e n a a n v a n k e l i j k daarbij niet a n d e r s heeft g e d a c h t , d a n d a t d e z e schijnbare t o e v a l l i g h e i d in wer­ kelijkheid slechts een g e v o l g is v a n h e t b u i t e n g e w o o n g r o o t a a n t a l factoren, die bij de t o t s t a n d k o m i n g v a n h e t p r o c e s een rol spelen. E v e n z e e r als m e n in de k i n e t i s c h e g a s t h e o r i e z i c h r u s t i g b e z i g hield m e t s t a t i s t i s c h e b e s c h o u w i n g e n , die o p t o e v a l en w a a r s c h i j n ­ lijkheid w a r e n g e b a s e e r d , z o n d e r zich o n g e r u s t te m a k e n o v e r de v r a a g of er w e l i n d e r d a a d g e g r o n d e reden b e s t o n d v o o r de onder­ stelling, d a t a c h t e r deze schijnbare t o e v a l l i g h e i d d e r n a t u u r een s t r e n g e w e t m a t i g h e i d v e r b o r g e n lag. T o c h k o n de g e w e n n i n g a a n h e t g e b r u i k v a n h e t t o e v a l s b e g r i p niet z o n d e r i n v l o e d b l i j v e n o p het v e r t r o u w e n in het d o g m a v a n h e t p h y s i s c h e d e t e r m i n i s m e , v o o r a l niet n a a r m a t e het g e b i e d w a a r o p de w a a r s c h i j n l i j k h e i d s r e k e n i n g t o e p a s s i n g v o n d zich s t e e d s u i t b r e i d d e . V a n g r o o t e b e t e e k e n i s in dit o p z i c h t w a s , d a t E i ns t e i n in 1917 de t h e o r i e v a n de w i s s e l w e r k i n g t u s s c h e n s t r a l i n g en materie op waarschijnlijkheidstheoretischen grondslag ontwik-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 oktober 1930

Inaugurele redes | 21 Pagina's

Radioactiviteit en atoomtheorie - pagina 12

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 oktober 1930

Inaugurele redes | 21 Pagina's