GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

1907-1908 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 132

2 minuten leestijd Arcering uitzetten

122 empirie, de bekende wet vast welke Franklin reeds voor de dierenwereld had opgesteld, nl. dat ook „de menscli de tendenz heeftom zich sneller voort te planten dan het beschikbare voedsel". In tegenstelling met de leer der N. M. die geboortebeperking op grond van z.g.n. sociaal-economische belangen bepleiten, is deze wet eigenlijk de economische grondslag van Malthus leer. Volgens hem heeft zij ten doel den mensch er toe te brengen de aarde te bevolken. In plaats van die natuurwet te bestrijden, prijst hij haar zelfs om de gevolgen, nl. als oorzaak voor den mensch om „zijne geestelijke vermogens te verbeteren" en ,jzijue erkende traagheid te overwinnen" en „hem te doen vooruitgaan in de bebouwing van den grond". Wat Malthus dan ook wilde, in geen geval vermindering of wijziging van de wet der bevolking, maar alleen een zekere regeling waardoor de nadeelen van de „Struggle for life", gedeeltelijk opgeheven konden worden ; en daartoe raadde hij hen aan de „moral restraint"; hun, die te veel zouden lijden. Deze raad steunde dan ook niet op zijn „economischen grondslag", had ook geen economisch doel, doch was gebaseerd uitsluitend op zedelijke motieven. Is hiermede aangetoond dat de N. M. Bond, ten onrechte zich den naam van Malthus heeft toegeëigend, omdat ze niet steunt op zijn „wet der bevolking", ja zelfs in strijd daarmede is, dan is hierdoor nog geen oordeel uitgesproken over den Bond zelf en zijn verhouding tot de bevolkingsleer. Het doel, uitgesproken in art. l a is zeker loffelijk te heeten : „Het verspreiden van kennis omtrent de toeneming der bevolking en haren invloed op de stoffelijke en geestelijke gesteldheid der menschen" 't Is dan ook niet dit doel dat ik veroordeel, doch de wijze waarop „kennis" verspreidt wordt. Al wil Rutgers „geen katholieke index en geen Russische censuur", niet minder doeltreffend wordt geweerd, wat niet in 't gevlei komt. Dood gezwegen wordt het werk van den bekenden econoom Oppenheimer, „Volkskracht" van Dr. Pinkhof, „Bevolkingsleer en gezinsbepciking van Dr. J. Hooykaas i), een 1) Hierin wordt aangetoond dat 1. de bcvolkingsvermeerdering tegenwoordig niet in de eerste plaats gestremd wordt door liet gebrek ; 2. dat de levenS" standaard der lagere klassen zich verheft; de welvaart der arbeiders stijgt, 3. dat het voortbrengingsveruiogen der ciiltiuirvollten zoowel ten aanzien van den landbouw als ten aanzien van do nijverheid geweldig groot is en 4. dat de bevolkingsvernieerdering meermalen voorwaarde voor welvaartsvermeerdering van den enkeling is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1908

Orgaan CVNG Geloof en Wetenschap | 202 Pagina's

1907-1908 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 132

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 1908

Orgaan CVNG Geloof en Wetenschap | 202 Pagina's