1909-1910 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 12

4

nauwkeurigheid zeer veel te wenschen overlaat. Men spreekt b.v. van harde en zachte tonen, van harde en zachte kleuren, maar bedoelt dan eigenlijk meer een verschil in modaliteit dan in intensiteit ; men vergelijkt dan toch meer de wijze, waarop het bewustzijn door den gevoelstoon dan door de sterkte van de gewaarwording wordt aangegrepen. Wanneer men zich tot verschillende kwaliteiten in de gewaarwordingen van hetzelfde zintuig bepaalt, wordt de mogelijkheid grooter om een verschil in intensiteit tusschen deze gewaarwordingen te beoordeelen. Men kan b.v. de intensiteit van verschillende kleuren of tonen, die dus ook kwalitatief van elkander velschillen, zeer goed met elkander vergelijken. In de techniek maakt men dikwijls gebruik van deze dubbele verschillen in de gewaarwording om daardoor het effect te verhoogen. Toch moet men niet vergeten, dat daarbij allerlei andere factoren invloed uitoefenen, vooral de gevoelstoon, waardoor het onderscheid gemakkelijker wordt. Naarmate het verschil in kwaliteit grooter wordt, valt het moeilijker de intensiteit der gewaarwording nauwkeurig te vergelijken. De nauwkeurigste vergelijking van de intensiteit der gewaarwording wordt verkregen, als men zich beperkt tot dezelfde kwaliteit van dezelfde gewaarwording. Maar hier blijkt eerst recht de moeilijkheid, dat men niet weet, welke eenheid als maatstaf moet worden aangelegd. Ook kan men de gewaarwordingen zelve niet vergelijken, omdat zij niet gelijktijdig tot stand komen. Men kan dus nooit eene directe vergelijking maken, maar moet zich altijd behelpen met het beeld, dat in ons bewustzijn is achtergebleven. Ten einde nu toch een exacte maat te vinden voor de intensiteit der gewaarwording heeft men nauwkeurig nagegaan de sterkte van den prikkel, waardoor de gewaarwording wordt opgewekt. Uit deze proeven bleek reeds spoedig de algemeene regel, dat de gewaarwording sterker wordt, naarmate de prikkel grooter is. Het was nu noodzakelijk om nog te bepalen, welke de juiste verhouding is tusschen prikkel en gewaarwording en op welke wijze de gewaarwording toeneemt met den prikkel. Wanneer men de gevoeligheid van een bepaald zintuig nagaat,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen