1920 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 72

66 In de methodiek van hoofdstuk 6 kondigt hij uitdrukkelijk aan eerst dan tot 't bestaan van een immaterieelen factor te zullen besluiten, indien hij uitdrukkelijk kan bewijzen, dat de machinetheorie des levens te kort schiet (pg. 50). En ook ais hij aan 't werk gaat, kan men niet anders dan zijn voorzichtigheid bewonderen. Veel wat aan de mechanische beschouwing toch ongetwijfeld moeilijkheden biedt, gebruikt hij niet als wapen tegen haar, omdat ze in deze punten nog niet absurd is, maar steeds nog, hoewel onwaarschijnlijk, toch mogelijk blijft, 't Populaire vitalisme, stijl Coszmann en Qustar Wolff, kan hier bescheidenheid leeren. Een vast resultaat vond hij slechts bij de handeling en bij het harmonisch aequipotentiaalsysteem. Daar kan de machinetheorie niet meer volstaan. We gelooven 't ook niet. Noemt men ieder die meent, dat de biologie niet uitkomt met de verklaringsmiddelen der physica en chemie, vitalist, dan geloof 'k dat 't logisch noodzakelijk is vitalist te zijn. M a a r . . . . is 't dan ook noodig, ja zelfs logisch geoorloofd. Aristotelisch vitalist te worden ? Logisch is 't op dit punt van 't betoog nog niet noodig. Want ook DRIESCH zelf erkent Seelen-Qegenstande. En nu is 't eisch van iedere theorie met zoo weinig mogelijk gegevens uit te komen. Kunnen de verschijnselen door hem aangeduid niet als machinaal worden verklaard, dan is 't vóór men een derde groep van keninhouden aanvaardt noodig te bewijzen, dat ook de psychologische verklaring, dus de herleiding van de levensverschijnselen tot psychische, onmogelijk is DRIESCH merkt dit niet uitdrukkelijk op. Maar hoewel hij niet uitvoerig op deze quaestie ingaat, vindt men hier onder het hoofdje „Leven en materie" evenals in de „Logische studiën über Entwicklung" (Sitzungs bez. Ak Heidelberg, phil. hist. KI. 1918, nr. 3) toch wel iets in die richting. En dan ontdekt men, dat hij 't dualisme bestrijdt met een argument, waaruit blijkt dat hij dit systeem niet goed door durfde voeren. Men lette maar eens op 't bezwaar tegen de eerste mogelijkheid van verband tusschen entelechie en materie: „Entelechie kan beweging doen ontstaan." De moeilijkheid die hij hiertegen opwerpt is: „Logisch is 't wel mogelijk (geredeneerd uit 't begrip entelechie), maar 't zou 't princiep van behoud van arbeidsvermogen schenden."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen