1923 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 48

40

rende variaties. Hier staan we nog op den bodem der goed geconstateerde feiten, w^aar een scherpe, tamelijk nauwe grens aan de fluctueerende variaties, dus aan deze soortsaanpassing gesteld is. Minder zeker is de mutatie geconstateerd als een mogelijke aanpassing der soort verder dan de fluctueerends variatie kan gaan. Toch is m.i, bij den huidigen stand onzer kennis veel hiervoor te zeggen om die mutatie aan te nemen, We zullen ons intusschen niet verdiepen in de wijze van ontstaan der nieuwe vormen, maar alles wijst er op, dat ze in den loop van lange perioden zijn ontstaan en in de aansluiting van op elkander gelijkende vormen, die men in het algemeen vindt en waarvoor men soms treffende rijen kan opstellen — denk b.v. aan de cenhoevigen — ligt wel een sterk waarschijnlijkheidsbewijs voor geleidelijke afstamming of evolutie. De pogingen, om de wijze van het ontstaan te verklaren, zooils Darwin en zijn volgelingen dat hebben geprobeerd, hebben tot nu toe schipbreuk geleden. Die pogingen tot verklaring W3rden in mechanistische richting ondernomen, langs den weg van mechanische determinatie uit een beginconstellatie van atomen. Wellicht is dit de oorzaak der mislukking. Ik geloof niet, dat wij op het standpunt ons moeten plaatsen van verheuging over de mislukking om de mislukking zelf, omdat nu iets raadselachtigs overblijft, waarin we ons kunnen terufStrekken in een waas van geheimzinnigheid, om in de onbekende factoren slechts God te zien. Op dat standpunt is de vrees begrijpelijk, dat bij het verdwijnen v^n het onbekende nu inderdaad ook geen plaats zou overblijven voor God. Dan is ook begrijpelijk een vreugde over de mislukking van kloeke pogingen tot verklaring der natuurverschijnselen. Boverdien. wanneer zullen we aan het einde der verklaringen komen. Elke verklaring roept nieuwe vragen op, Gods wijsheid is immeri oneindig. Men zou zulke vreesachtigen wel willen wijzen op Jesaja 40 en Job 28, Wel mogen we, op grond van onze levensbeschouwing, uit de Schrift voorspellen een mislukking van een zoodanige mechanische verklaring zonder God, maar rok hiermee moeten vi^c met onze afgeleide beginselen en deducties voorzichtig zijn, want hoever een mechanische determinatie-verklaring van het natuurgebeurea gaat, wrten wo n't-: nauwkeurig aan te geven, nok niet op grond vtn de Schrifi. WelH"ht is de scheidslijn daar, wfij-r hel vitalisme zijn wortels heeft, We moeten ons wel verheugen over het mislukken eener mechanische verklaringspoging met een bescheiden wetenschappelijke verheuging, omdat het een klein onderdeeltje is van een bewijs, en nog slechts een bewijs uit het ongerijmde, voor onze levensbeschouwing, maar op hoc wetenschappelijker standpunt wii <:taan, hoe kleiner en bescheidener hierbij onze wetenschappelijke verheuging zal zijn. Maar allerminst mogen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen