1936 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 127

117 feche rotatie der aarde om h a a r as overwogen, maar dit denkbeeld van Aristarchus h a d hij toch spoedig verworpen W a n n e e r d e aarde om haar as wentelde betoogde Ptolemaeus dan zouden de voorwerpen aan den equator er door de snelle beweging afgeslingerd w o l d e n ja de aarde zelf zou bij deze snelle draaiing uit elkaar spatten Hiertegenover plaatste Copernicus de snedige opmerking dat voor de rotatie van den hemelbol die de zon de maan en de sterren in het O o s t e n doet opkomen en m het W e s t e n o n d e r g a a n een nog veel grootere snelheid noodig is W a a r o m spat de hemelbol dan niet door zijn snelle beweging uit elkaar'' vroeg hij aan de volgelingen van Ptolemaeus Dit w a s een rake zet M e r k w a a r d i g is dat Copernicus d a a r n a m zijn boek over de b a a n b e w e g m g e n gaat onderzoeken of de hemel werkelijk zou kunnen uitzetten door de centrifugale kracht van zijn rotatie V e r o n t w a a r d i g d vraagt hij w a a r m de hemel dan zou moeten uitzetten w a n t de sterrenhemel zoo betoogt hij, vormt het geheele heelal Er is geen ruimte meer achter waarin de hemel zou kunnen uitzetten D e groote astronoom van F r a u e n b u r g heeft er nooit van gedroomd dat wij m de twintigste eeuw zouden spreken over een uitdijend heelal O v e r de afstanden der sterren en de afmetingen van het heelal had hij nog weinig heldere begrippen H e t wereldstelsel van Copernicus w a s heliocentrisch D e zon stond m het middelpunt om haar bewogen zich m cirkelvormige banen de planeten Mercurius V e n u s de A a r d e M a r s Jupiter en Saturnus N a 1543 is onze kennis van het zonnestelsel principieel niet meer gewijzigd W e l heeft men ontdekt dat er behalve de zes genoemde nog d n e andere planeten zijn U r a n u s N e p t u n u s en Pluto die zich ook m ellipsvormige banen om de zon bewegen W a n neer wij tegenwoordig het w o o i d zonnestelsel gebruiken dan denken WIJ aan dit beperkt begrensd geïsoleerd systeem de zon met h a a r negen planeten W i j weten dat dit stelsel slechts een zeer klem deel der ruimte inneemt De planeten zijn veel en veel kleiner dan de zon de grootste planeet Jupiter heeft een inhoud die slechts ^,,,1 deel van het volumen der zon bedraagt De massa's van alle planeten samen zijn nog met Vóoo deel van de massa der zon T o e n de bouw van het zonnestelsel bekend w a s kon men de befatudeermg der vaste sterren in het werkprogramma opnemen T o c h heeft het nog eeuwen geduurd voordat men hiermede belangrijke vorderingen maakte In 1610 richtte Galilei voor de eerste maal zijn kijker n a a r de sterrenwereld T i e n jaren later sprak Kepler het voor de eerste maal uit dat de sterren beschouwd moeten worden als ver-verwijderde zonnen Dit w a s de eerste stap op den w e g die zou leiden tot de kennis van de structuur dei wereld W i j ontvangen van de zon 100 000 millioen maal zooveel licht als van een stei van de eeiste giootte W a n n e e r deze s t e n e n dezelfde lichtkiacht hebben als de zon moeten zij wel heel ver van ons verwijderd zijn T o c h heeft het tot 1838 geduurd voordat men er m slaagde den afstand

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen