1941 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 112

100 w a a r het regulatie correlatie en regeneratie betreft, ten laatste '^lechts teleologisch is te verstaan, is een waarheid, w a a r v a n deze geneeskunde zeer beslist niet wilde weten Zij wilde of kon niet mzien dat iedere w o n d g e n e z m g slechts teleologisch eenigermate te begrijpen is E n ook t h a n s nog kan de teleologische denkwijze, door de biologie nimmer geheel losgelaten en m den jongsten tijd weer op een eereplaats gezet bij vele geneeskundigen nog nauwelijks op eenige officieele erkenning bogen Burger mocht over h a a r m 1928 een rectorale rede houden, Tendeloo verbiedt m zijn handboek nog n a d r u k kelijk de vraag n a a r het , w a a i t o e " E n mdien men zou wijzen op de teleologische gedachtenverbmdmgen m de nieuwere medische literatuur, dan vrees ik, dat vele artsen die slechts zullen waardeeren m den geest van Vaihinger's „Philosophie des A l s o b " Deze mechanistische, atomistische instelling maakte de medische wereld waarschijnlijk ook zoo ontvankelijk voor de anatomische gedachte, die Rudoll Vicchow m het midden der vorige eeuw met groot gezag heeft verkondigd Hiermede komen wij van de formeele kenmerken als vanzelf tot den inhoud van het geneeskundige denken In terugslag op de natuurphilosophische phase waarin de geneeskunde m het begin der 19de eeuw verkeerde en waarin aan speculatie en theoretische constructie vrij baan w a s gegeven plaatste hij de geneeskunde weer op de soliede basis van de pathologische anatomie Hij bestreed met succes het denkbeeld, alsof de ziekte een wezenlijk iets een entiteit was, en de voorstelling, alsof er algemeene ziekten zouden zijn Hij herstelde het begrip sedes morbi weer m eere, en hield aan de pathologie als eerste taak voor den zetel der ziekte op te sporen D e ziekte ligt immers steeds ergens in een of meer zieke cellen Zijn streven w a s dus localistisch en het liep bij de vooitschrijdende microscopische studie der organen, uit op de cellulairpathologie Virchow scheen bij het succes dat zijn streven oogstte, de oude humoraalpathologie van Hippocrates voorgoed overwonnen te hebben D e anatomische gedachte en de cellulairpathologie brachten de geneeskunde inderdaad aanvankelijk groote winst M a a r dat zij het eenige kenprmcipe voor de pathologie is, zal op het huidige oogenblik wel niemand willen volhouden die iets weet van immuniteit en allergie, van vitaminen en hormonen O o k destijds echter zou een dieper nadenken het onvoldoende van de anatomische gedachte hebben moeten doen mzien D e bedachtzame vraag, of niet de afwijkende bouw door een afwijkende functie kan zijn veroorzaakt, zou reeds twijfel hebben kunnen doen rijzen over het primaat van den ontleedkundigen vorm, en daarmee van de anatomische idee Bij alle erkenning van het goede dat deze gaf, moet men toch het

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen