Oorlog en vrede - pagina 73
Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit
67
Vooral de vergemakkelijking van het verkeer heeft de veelvuldige aanraking der volkeren bevorderd; immers alle werelddeelen worden op die wijze met elkaar verbonden. Treffend zijn de vorderingen, in dit opzicht gemaakt. Het schip, dat in 1776 F r a n k l i n over den Atlantischen Oceaan bracht, had 42 dagen voor de overvaart noodig; het eerste stoomschip, de „Savannah", legde den afstand in 26 dagen af; nu eischt de tocht van Liverpool naar New-York niet meer dan 4-/3 dag en de kwestie der „drie-dagen-overvaart" houdt meerdere technici bezig. Met deze versnelling van het transport gaat, met name bij het goederenvervoer, eene enorme verlaging van den prijs gepaard, terwijl de verhooging van den tonnenmaat der schepen mee aan de uitbreiding van het verkeer ten goede komt. Daarnevens dient dan nog te worden vermeld het aanleggen van nieuwe zeewegen, die de afstanden sterk verkorten. Het Suezkanaal bracht aanmerkelijke winst en het is vei^staanbaar, dat de opening van het Panamakanaal, waardoor de afstand van Liverpool naar San Francisco tot de helft wordt ingekrompen, tot geestdriftige beschouwingen over „Panamakanaal en wereldhuishouding" aanleiding gaf. i) Nog grooter is de evolutie van het verkeer te land; met wondere kracht heeft het ijzeren ros het „wereldspoor" getrokken. De cijfers van den omvang van het spoorwegnet toonen eene sterke ontwikkeling; bedroeg het aantal kilometers van huishouding, in Wereldwelvaart, Wereldvrede, Wereldrecht, t. a. p., blz. 31 en vlgg.; P a s s y , Véconomie politique et la paix en L a F o n t a i n e , Budget international. Esquisse de droit administratif international in La paix et l'enseignement pacifiste, t. a. p., blz. 9 en vlgg.; H a r m s , Voïkswirtschaft und Weltwirtschaft. blz. 109 en vlgg.; K o b a t s c h , Internationale Wirtschaftspolitik, t. a. p., blz. 147 en vlgg. ') Wij verwijzen naar het keurige artikel van P e t e r S t u b m a n n , Panamdkanal und Weltwirtschaft, in Welticirtschaftliches Archiv, band I, blz. 286 en vlgg. dat uitvoerige inlichtingen verschaft omtrent het ontstaan van het kanaal, zijn juridische positie en economische beteekenis.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1914
Rectorale redes | 122 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1914
Rectorale redes | 122 Pagina's