Oorlog en vrede - pagina 54
Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit
48 voorbeeld de stelling dat de demoraliseerende werking van den oorlog wordt tegengehouden door de omstandigheid, dat bij den modernen krijg door de ontwikkelde techniek de strijdende partijen op izoo groeten afstand van elkaar geplaatst zijn, dat gevoelens van wraak en haat veel minder worden opgewekt. Ook zou dan twijfel rijzen of met voldoenden ernst zijn onderzocht de factoren van contra-selectie die het overleven van de sterkste belemmeren. Het bezwaar is geopperd dat juist de krachtige figuren in het leger dienst nemen, daarentegen de zwakken worden afgekeurd en slachting het meest onder de sterken en dapperen zal worden aangericht. Welnu, S t e i nm e t z ' tegenwerping, dat deze grief vervalt omdat zij die in den oorlog geweest zijn op het vrouwelijk geslacht ongemeene bekoring oefenen, terwijl ook officieren, „gewandtere Kurmacher" als zij zijn, door de beminnelijkste en gezondste meisjes worden verkoren, — hetgeen het nageslacht ten goede moet komen — levert stof te over voor een aanlokkelijk, maar tijdroovend onderzoek. Het hoofdverweer ligt uiteraard elders. Dat richt zich tegen de evolutieleer, waartegen van dezen zelfden katheder reeds zoo menigmaal een gedocumenteerd protest werd gericht, dat thans met de enkele aanstipping kan worden volstaan. Tegenover het ethisch nihilisme, dat macht en recht doet saamvloeien, „klemmen wij ons vast aan den Christus Gods, die het verlorene zoekt en zich over het zwakkere ontfermt." ^) Hoe vloekt tegen dit cynisch vertrappen van den zwakke het goddelijk meedoogen van Hem, die het gekrookte riet niet zal verbreken en de rookende vlaswiek niet zal uitblusschen. Wat Jesaja schreef van de komst van Christus' koninkrijk, het heeft ook voor deze bedeeling beteekenis, en het is goed dezen krijgszuchtigen toe te roepen: „Want de dag des Heeren der ^) Men zie het magistrale betoog van Dr. A. K u y p e r , Evolutie, Amsterdam, 1899.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1914
Rectorale redes | 122 Pagina's
![Oorlog en vrede - pagina 54](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/rectorale-redes/oorlog-en-vrede/1914/10/20/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1914
Rectorale redes | 122 Pagina's