Oorlog en vrede - pagina 63
Rede bij de overdracht van het rectoraat aan de Vrije Universiteit
57 opduikende oorlogsgevaren kan bezweren".^) Zoo wordt de Internationale met haar „Broeders, strijdt niet meer voor and'rer twisten" de ware vredeshymne. Zoo mocht J a u r è s , de gevallen vredesheld, in de Bazelsche Munster, aan het socialisme deze vertolking in den mond leggen van het opschrift, dat S c h i l l e r ' s Lied van de Klok siert: Vivos voco; mortuos plango; fulgura frango: Vivos voco, ik roep de levenden tot verdediging van het door moord bedreigde leven. Mortuos plango — ik beween de ongetelde dooden, die op het schrikkelijk slagveld liggen. Fulgura frango — ik verpletter de oorlogsbliksemen, die door de wolken lichten en gevaar verkonden.^) Aldus luidt de theorie — maar nu de feiten? Toen Italië de expeditie tegen Tripolis aanving, viel de kracht, dat van de Italiaansche sociaal-democratie geen merkbare kracht tegen dit bedrijf — door K a u t s k y als Banditenpolitïk^) gedoopt — uitging en dat de geest van chauvinisme ook over verschillende sociaal-democraten vaardig was geworden. Evenwel was binnen den kring van het Italiaansche socialisme zoodanige verslapping ingetreden, die spoedig daarop uitbanning van verschillende anti-marxistische elementen noodzakelijk maakte, dat uit het Italiaansche incident geen aanwijzing voor de machteloosheid der internationale idee mag worden afgeleid.*) 1) Voor eene bondige uiteenzetting van het socialistisch standpunt tegenover de vredesbeweging zie men W i b a u t , Proletariaat en Vredesbewegiiig in Vrede door Recht, 1913, blz. 11 en vlgg.; interessant is ook de rede van Mr. T r o e l s t r a in de Tweede Kamer op 23 April 1913, in Handelingen, blz. 3017 en vlgg.; ook vergelijke men de artikelen Sozialdeinokratie und Friedensbewegung in Die Friedenswarte, 1911, blz. 129 en vlgg. en Der sozialdemokratische Perteitag in Jena, in Die Friedenswarte, 1911, blz. 283 en vlgg. ^) AusserordentlicherTtiternationaleriSozialisten-Kongress,t.a,.p.hlz.l9 en vlg. 2) Die Neue Zeit,
1912, blz. 1 en v l g g .
<) Over den gang van zaken in Italië is te raadplegen: B o n o mi. Der Tripolisfeldzug und die italienische sozialistische Partei in de Sozialistische Monatshefte, 1912, blz. 469 en vlgg. en O d a O l b e r g , Die italienische Parteiaktion vor dein tripolitanischen Kriegszug in Die neue Zeit, 1912, blz. 33 en vlgg.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1914
Rectorale redes | 122 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 20 oktober 1914
Rectorale redes | 122 Pagina's