De noodzakelijkheid eener christelijke logica - pagina 52

42 metiek en ruimteleer onderscheidde, strandde hij immers niet meer op de klippen van die antinomieën op welke het wijsgeerig denken der Grieken een eeuw lang had vastgezeten. Hij behoefde dus ook niet meer met PLATO de bron van deze antinomieën in de waarneming te zoeken: aan het conflict tusschen het waargenomene en het gedachte, dat het systeem van den meester zoo sterk beheerschte, ontzonk hier reeds vrij vroeg alle grond. Daarmee was tegelijk beslist over het lot der door PIATO zoo sterk gedreven tegenstelling tusschen de zuivere en de waargenomen ruimte. Nu zij kwam te vervallen stond vanzelf niets meer een hartelijker samenwerking tusschen logica en mathesis — die nu óók over 't waargenomene handelde! — in den weg: was immers het waargenomene niet antinomisch, dan had het ook geen zin meer aan het principium contradictionis z'n geldigheid voor het denken over het waargenomene te ontzeggende). "Wie op het verband tusschen een en ander let, verbaast zich er dan ook niet over, dat ARISTOTELES genoemd princiep en dat van het uitgesloten derde — waarover straks — opneemt onder de axiomata der planimetrie 76) i Natuurlijk ging dat weer te ver: beide principia ressorteeren immers onder geen enkele vakwetenschap, en dus ook niet onder deze. Later, wanneer hij rustiger is geworden, ziet hij dat dan ook zelf in 77). Doch juist deze zelfcorrectie stelt het oudere deel van den tekst in het j uiste licht: de opname van de logische principia onder de axiomata der planimetrie valt blijkbaar te verklaren uit de blijdschap met welke ARISTOTELES deze winst, een vrucht der gezonde intuïtie van de mannen der vakwetenschap, boekte, nog vóór z'n leer omtrent de ruimte, op welke 'k hier niet behoef in te gaan 78), gereed was. Deze overwinning van de antinomie was, als gezegd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen