Taalbederf door de school van Kollewijn - pagina 44

36 taal, in een bijna*nogsdier gedachten mensch beginnend — op deze of op die wonder toevallige wijze in het eerste aanzijn ge* treden — en dan altijd door opklimmend tot al maar grooter volkomenheid. "* De ouderwetsche evolutiestheorie leeft misschien nergens meer zoo krachtig als zij nog doet op verscheidene gebieden van taals studie; zelfs de geschriften over semantiek, ofschoon toch al* leen resultaat belovend, als men zich bepaalt tot de meest bekende phasen der talen, zijn er, merkwaardigerwijze, vaak nog vol van. "^ Verschillende stadia van den eindeloozen"" ontwikkelingsgang denkt men terug te vinden bij de zoogenaamde pri* mitieve volken, en — naar de befaamde biogenetische wet, ge* makkelijk zeker, maar toch wel wonderbaarlijk bij deze alle won« deren verwerpende richting — ontzaglijk versneld, in de aller* eerste ontwikkeling van het kind. "^ Door omtrent heel de alge* meene taalwetenschap ligt de evolutieleer nog heengeweven; of beter gezegd, zij is het canvas, waarop die is aangebracht. Doet er zich een, in dit kader passend, ondersteld nieuw gegeven op, of een nieuwe theorie, met den, ouden of nieuwen, primitieven mensch krijgt ook de wordende taal het volle deel: hoe naarstig speurt men aan opgegraven resten van onderstelde oermenschen naar de aan* of afwezigheid van de spraakmogelijkheid. "* Zooals men ook omgekeerd weer den (wetenschappelijk geconstrueer* den) primitieven mensch, heenbrekend door de dikke laag van cultuuromhulsels, nog steeds zijn rol wil zien spelen in de taal* vorming van gisteren en heden; waartoe met name de zoovelen magisch aantrekkende psychoanalytische voorstellingen ruime aanleiding schijnen te verschaffen."" Maar in de uiteenzettingen van de vereenvoudigers krijgt en kreeg men veel meer te doen met een afgeleid beginsel: laat groeien, alles is goed, dan met het primaire: alles groeit eeuwig, onophoudelijk en onweerstandelijk, van het laagste naar het hoogste. ^^° Zoo kon het voorkomen, dat een der aanstichters van de beweging. Buitenrust Hettema, zich ontrust gevoelde over de inconsequentie van iemand, die juist zijn loopbaan begon als

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen