Het geheim van het recht - pagina 22

een door het staatsgezag erkende en gelegaliseerde organisatie, welker doel het was de misdaad als beroep te bedrijven.*^ Harry MuHsch heeft het feit, dat het proces in Jeruzalem gevoerd werd een van de meest fantastische saltomortales van de geschiedenis genoemd. „In diezelfde stad is een man veroordeeld over wie het geheimzinnige bericht gaat, dat hij „de zonden der mensheid op zich genomen" heeft. Nu staat er een man terecht, die ze bijkans werkelijk gepleegd zou hebben." ''^ In het proces-Eichmann zijn een aantal belangrijke rechtsvragen aan de orde geweest. Was Israël bevoegd een wet uit te vaardigen ter berechting van misdrijven, gepleegd vóór de staat Israël bestond en jegens burgers van andere staten? Is deze wet geldig, nu zij achteraf bepaalde gedragingen strafbaar stelde en mitsdien geacht moet worden in strijd te zijn met een fundamenteel beginsel voor het strafrecht: geen feit is strafbaar dan mt krachte van een daaraan voorafgegane wettehjke bepaling? ^° Nulla poena sine lege; nullum crimen sine lege praevia poenale. Mocht Israël wel rechtsmacht over Eichmann uitoefenen, nu hij illegaal op het grondgebied van een andere staat gevangen genomen was? Heeft zijn advocaat de rechters niet terecht gewraakt, omdat zij niet in staat waren over zijn daden objectief te oordelen? Is Eichmann niet in zijn verdediging belemmerd, omdat mogelijke getuigen a décharge Israël niet konden betreden zonder zich bloot te steUen aan een overeenkomstige strafvervolging? Zowel de rechtbank als het Hooggerechtshof hebben deze vragen ontkennend beantwoord. Vonnis en arrest hebben aUe opgeworpen verweermiddelen met grote zorgvuldigheid gewogen en te hcht bevonden. Ik zal de overwegingen niet bespreken. Met name de afwijzing van het beroep op de regel: geen feit is strafbaar dan uit krachte van een daaraan voorafgegane wettelijke bepaling, komt mij sterk voor. Men mag een dergelijk beginsel niet formeel interpreteren. Het verzet zich er tegen, dat met terugwerkende kracht feiten zullen worden strafbaar gesteld, die voordien niemand als strafbaar aanmerkte. Wat Eichmann deed of door anderen liet doen, waren gedragingen, die door het gewone strafrecht reeds als misdaden werden aangemerkt.®^ *^ P. S. Gerbrandy, National and international stability, The Taylorian Lecture, Oxford 1944, blz. 55. *9 Harry Mulisch, De zaak 40/61, Amsterdam 1962, blz. 13/14. ^^ V. H. Rutgers, Strafrecht en rechtsstaat, rectorale oratie Amsterdam V.U. 1933. ^^ Abel J. Herzberg, Eichmann in Jeruzalem, 's-Gravenhage 1962.

20

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen