EEN EN ANDER OVER SCHRIFTKRITIEK.

Beoordeelen doet de menscih met zijn verstand'.'' En dat verstand ontving hij als een kostelijike gave vaii zijn Sahe'pper. Beoiordeelen is dan oiolc geen kwaad. Geen zonde, eer liet tegendeel. Wie het niet doet, verzuimt gebruik te maken van wat God scho'nik. Lezen zonder oordeel, handelen zonder oordeel des onders0heids en wat dies meer zij, mag dan Oiok niet worden aangeprezen, hoiogstens in kinderen worden geduld, onidat hun verstand nog niet. uitgroei de, maar dient bij den volwassene te worden veroordeeld.

Het terrein der religie maakt daarbij geen uitzondering, gelijk de Sdixift zelf ons leert.: Worden niet die van Berea edeler geprezen dan die van Thessaloïiika, omdat ze het woord ontvingen met alle toegenegenheid, niaar daarbij onderzochten in de Schriften, of de dingen door Piaulus .verkondigd, alzoo waren. En naar Thiessalonlka söhrijlt de apostel: Beproeft alle dingen, behoudt het goede.

In het religieuze houdt het menschelijik' verstand niet op te werken, het kan dat niet, maar het mag dat ook niet, als.blijfct uit Gods Woord.

Toch dienen daar oogenblikkelijk een tweetal opmerkingen aan toegevoegd. In de eerste plaats deze^, dat ons verstand beperkt is, we zSj'n schepselen, geen Schepper. We kunnen niet alles m'et ons verstand doiongjonden. We mogen wel alles tot voorweip van onderzoek maken, m; aar hebben te bedenken, dat er een terrein is, waar we. niet kunhen begrijpen, docjh slechts aanbidden. Dat is het terrein van het Goddelijke. Waar God spreekt, heeft öns verstand te erkennen, dat hier meer is, dan dat Jiiet verweilcen kan. Wij kunnen God niet begrijpen en moeten ook niet trachten Hem te begrijpen of meenen Hem te begrijtpen.. Waar God komt, is ons verstand niet vrij, want daar is van be voren uitgemaakt, dat van afkeuren, veroordeelen' geen sprake kan zijn. Voor God, zijln Woord, zijn wer'k houdt onze kritiek halt, we beoordeelen niet meer, we vallen op de knieën.

Deze staat van zaken nu — en dat is onze tweede opimierldng — is' door de zonde nog, weer veranderd. Sinds Adam' viel, is ons verstand niet slechts beperkt, maar ook verdo^rven. üie verdor-, venheid houdt tweeërlei in. Ons verstand kan dwalen, onjuist werkten, dies past ons bescheidenheid. Naarmate de stuflïken, die ons bez'ig houden, zwaarder 'zijn, sluipt doling te eerder binnen, dies Tiebben we bij diepe dingen bijzonder voorzichtig .te zijn ten te bedenken, - dat ons verstand licht glijdt van 't juiste spoor.

Doch niet slechts in onbe^wuste en betreurde dwaling opienbaart ztcih de verdorvenheid van ons verstand. Het érgste is, dat ook ons verstand is bezoedeld door de vijandschap' tegen God, die na de intrede der ongerechtigheid heel ons bestaan kenmerkt, 's Menschen wü kant zich tegen den Heere en tegen zijn gebod. En zooverre is het er vandaan, dat hij in. vrome onder'vyorptenheid, rekenende met de beperktheid van zijn lainnen, pogen zou 'sHeeren openbaring te verstaan, zoover het gaat, dat veeleer pok het verstand zich in dienst stelt van zijn bopze van God afgevallen ik en den God, die hem het verstand schonk, tracht iLe onleeren en te bestrijden. Ook hier dient bedacht: van nature geneigd God en den naaste te haten.

Zoo komen we tot de Schrift en vragen, hoe staat het hier met de Icxitiek. Het antwoord op die vraag wordt door het karakter der Schrift bepaald.

Bat karakter der 'Schrift eiAter te bespreken, ligt buiten ons bestak, We'gaan uit van de onderstelling, dat ze is het Wfiord van God, geïnspireerd door den Heiligen Geest, gegeven in het verloop van Israels historie. J3e heilige mannen Gods schneven., gedreven door den Heiligen Geest.

Daar is iets Goddelijks in de Schxüt, maar dat Goddelijke komt niet rechtstreeks tot ons, we zouden het niet verdragen. Göid roept menschen • om aan ons Zijn Woord te schrijven. Hij' bekwaamt en sterkt en leidt die mensqhen, zoodat ze ons dat Woiord Gods o-nfeilbaar brachten. Maar Hij heft het menschelijké dier menschen niet op. Hij; laaf hen menschen blijven, menschen van vleesöh en bloed, echte, levende m-'mschen, m'et eigen persoonlijkheid, . gebonden aan r.gn bepaalde plaats en tijd. Zoo is er ook' iets ^^''aaraQhtig .menschelijké in de Schrift. We zijn gew; -on te spreken ; v.an Goddelijken en menschelijken faktor.

Nu is in .theorie de oplossing der moeiTijliStieid' zeer eenvoudig: wat van'God kc-.'al, is Goddelijk en mag geen voorwerp zijn van 'onze kritiek, wat menschelijk is gebleven, mogen we aan onze b'eoordeeling onderwerpen. ; Kvenwel. d.'t is slechts een oplossing' lin schijn.""'t-v'ant inïiïèii uit een oplossing zou zijn, dan zouden we met voldoende ziek'erheid moeten kunnen aanwijzen, wat tot den Goddelijken en wat tot den menschelijken - faktor is te.brengen en anet allen nadruk' dient te worden verklaard, dat we dat niet kunnen en nooit zullen kunnen. De grenslijn tussohen den Goddelijken en den niensclhelij'ken faktor z'al nooit kunnen worden getrokken.

Waarom nitet? Omdat de Schrift een wonder is. Leest me-n, wat het N. T. over het O. T. getuigt, dan komt dit boven allen twijfel te staan. 'De boekien des 0. T. zijn wat anders dan alle andere boeken, omdat ze niet slechts van mensohen zijn, maar ook fen in de eerste plaats van God kijn. In psalm 95 zingt een dichter, maar, ook spreekt er de Heilige Geest en dat is het voornaamste, Hebï. 3:7. De proietén zijh er. zicih van bewust, dat Ier wiat heel bijzonders gescihiedt, als het woord des Heeren tot hen komt. Jezitis belooft den apostelen de indachtigmakende genade van den Heiligen Geest.

Hier gaat jhet oan wonderen, want.het gaat om een reehtstreeksch van buMen af ingrijpen Go'ds in het bieloop van het wereldgebeuren, waardoor er iets anders geschiedt, iets anders ontstaat, dan er ontstaan zou zijn, als alle dingen hun gewonen 'gang waren gegaan. Bovendien, hoe groot is hier de verscheidenheid, hoie anders is het bij; Paulus, als bij eén der pïo{eten!'En tO'ch bijl geen van beiden, kan men zeggen, , wat er predies is geschied m. n. niet zeggen, in hoeverre de mensch vrijgelaten is om naar eigen aandrift te schrijven en in jhoever hij in zijh schrijven veranderd is door Gods Geest.

Wie dan pok blijft gelooven, dat de 'HwA een wonder is, omdat de, inspiratie een wonder is, die zegt tevens, dat hij' nooit volledig en nauwkeurig tusschen Goddelijken en mensohelijken factor zal kunnen onderscheiden, nooit volledig dus ook izal kunnen zeg'gen, waar geen en waar wel kritiek geoiorloofd is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen