Vergelijken.

Het vergelijken zit ons in het bloed.

En daar ligt een onschatbare zegen in.

Want wat zou het ontwakend kinderbewustzijn, wat zou de wetenschap vermogen, als mrai dat een© niet kon of mocht: vergelijken?

Het is God ^gelf, die ons in de dingen en de machten, die om ons heen zijn, het onderscheid! ons zóó duidelijk heeft voorgelegd, dat wij niet anders kmmen dan vergelijken.

En wie aan deze vergelijkings-drift toegeeft, die zondigt niet, doch doet den wil zijns Scheppers, althans, daarin, dat hij vergelijkt.

Doch dan moet oo"k die vergelijking zuiver zijn. Zij mag niet tegen eikander op-wegen wat niet in wezen gelijksoortig is. Er moet een punt van vergelijking zijn, en alleen op dat ééne punt — of, zoo er meerdere zijn, op die bepaalde punteni — mag de vergelijking geschieden.

En wat geen punt van vergelijking heeft, ida.t late de mensch staan in zijn hoog© eenzaamheid, opdat hij niet door zijn vergelijkingen zich bezondig© Eiaa dg waarheid.

Ook Christus heeft men in vergelijking gebracht.

Eerst het vergelijk.

Toen de vergelijking.

Maar zoo onzuiver als een vergelijk is in d© recht s-zaal, zoo onwaarachtig is daarna de vergelijking in den tempel der waarheid ditmaal.

Wien wilt gij? Jezus - of Barabbas? Vergelijk' ze; geef beiden hun kans, en zeg dan zelf, of niet de vergelijking uitvalt ten gunste van Jezus van Nazareth?

Zooi spreekt Pilatus.

En het heeft hem zeer verwonderd, dat deze vergelijking door het volk zijn leiders is gedaan ten ongunste van Jezus, die genaamd werd Messias.

Maar het verwondert ons niet meer. Want hier is vergeleken wat niet mocht vergeleken worden.

En al zegt Pilatus — op grond van vergelijking — dat Christus Jezus staat boven Barabbas... het baat hem niet. Hij zegt eerst: Christus boven Barabbas: ik vind geen schuld in hem, en in Barabbas wel. Doch hij gaat zelf naar beneden: en plaatst nu Christus naast Barabbas: wien van deze twee wilt gij? Zooi móest men nog één stap verder; ja, het móest. Het móest er uit straks: Christus onder Barabbas!

Zoo was de lijn der logica in deze rechtskrenking, in deze waarheidsverkrachting.

Want het FEIT van de vergelijking is meer dan de UITKOMST der vergelijking.

In de uitkomst zit altijd een fout, als het FEIT der vergelijking fout is.

Of Pilatus al zegt: ik vind geen schuld in hem, — en dus: Christus boven Barabbas — het baat hem niet. Want die waardsehatting is wel juist; maar ze is toevallig op zijn standpunt. En z© is daarom onjuist, ze is grove leugen, omdat ze met een goede uitkomst wil gaan verdoezelen het kwade begin; omdat ze met een toevallig verkregen waarheid wil boete doen over de groote leugen in het uitgangspunt.

Want dit is die leugen: Pilatus heeft het met Jezus nog niet kunnen klaar krijgen. Hij weet niet, wat .van hem te denken is. Hij vindt geen vergelijkingsmaatstaf voor Jezus' beoordeeling. Hij weet niet Jezus in vergelijking te brengen.

niet Jezus in vergelijking te brengen. Hij is eigenlijk verslagen.

Maar terwijl Pilatus door Jezus overmeesterd is, daar gaat hij met één brutale vergelijkingsdaad: zich van Jezus, den onvergelijkbare, meester maken.

Dat is zijn groote zonde.

De vergelijking was valsch, want zij vond geen

punt van vergelijking. Zij had een schijn van zorgvuldigheid, doch was eigenlijk een brutaal bedrijf van de grootste ruwheid.

En toen het aan de orde stellen der vergelijking in beginsel een poging was, om Jezus Christus te overweldigen, toen moest die wil tot overweldiging van den Onvergelijkbare zich handhaveoi ten einde toe. Hij moest komen , tot het vonnis: Christus ónder Barabbas.

Het was logisch. Maar dan logisch in de bedekking van het onlogische.

Het was dus eigenlijk niet logisch, maar dynamisch.

En het was zeer slecht.

En wij, die het zien en hooren, mogen ons nu wachten niet voor de verkeerde uitkomsten alleen, doch vooral voor de zondige aanvangen in het V ergelij kings werk.

Wie voor Jezus van Nazareth geplaatst wordt, die wete: dat Hij niet te vergelijken is...

Want als mensch valt Hij binnen den kring van het eindige. Doch als God staat hij daarjjuiten. En als God kan hij zeggen: Bij wien dan zult gij mij vergelijken, dien Ik gelijk zij?

Dit is een dogma zegt iemand.

Ja, gelukkig, antwoorden wij.

Maar zeg eens, of gij met uw „ervaxing" bet weerspreken kunt!

Och — wie is er niet als Pilatus? Wie heeft niet gevoeld, dat hij Christus Jezus niet vergelijken kón, anders dan door grofheid en verlegenheidsdaad?

Prijs Hem niet met schoone woorden, op grond van uw vergelijking. Maar erken, dat Hij Zichzelf is en niemand meer. Hij is alleen dan diei Hij is; zichzelf bekend en niemand nader. En vergelijken is hier zoeken naar waaibeid als ze uit het gezicht verdwenen is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen