UIT DE BUITENLANDSCHE KERKEN.

In een der voorlaatste afleveringen van het orgaan der Presbyteriaansche Alliantie werd de Presbyteriaansche kerk van de Vereenigde Staten de gro'Otste presbyteriaansche kerk genoemd. Vanuit ons land is daarop aanmerking gemaakt, immers de genoemde kerk der Vereenigde Staten telt twee millio'en leden en de Nederlandsche Hervo^rmdl© kerk zoo-ongeveer drie millioen. Hoewel men in het buitenland over het geheel niet bizonder goed op de hoogte is van de kerkelijk© toestanden in ons land, had onze landgenoot het nu toch mis en bleek de secretaris der Alliantie beter op' de hoogte te zijn. In Groot-Brittanië, Amerika en in ander© engelsch sprekende landen worden alleen maar de belijdende leden bedoeld als men statistieken maakt van de leden der kerk. De Presbyteriaansche kerk der Vereenigde Staten telt ongeveer twee millioen belijdende leden. Tot dit getal reikt de Hervormde kerk in ons land stellig niet.

De Presbyteriaansche kerk in Ierland doet veel aan den evangelisatie-arbeid onder de Roomsche medeburgers. Zij legt zich vooral toe op' den verkoop van .Bijbels. Nu waait de wind haar daarbij bizonder in de zeilen. In ©en herderlijk rondschrijven van kardinaal O'Donnell, wijst deze kerkvorst op. het groote nut en de noodzafcehjkheid het Nieuwe Testament te kennen en te lezen. Ja hij beveelt met allen aandrang aan gansche gedeelten uit het hoofd te leeren. Een kind dat één der evangeliën uit het hoofd zou willen leeren, en dit gaat niet moeilijk, : 'z)oio wordt verzekerd, zou zich daardoor een groote schat vergaderen, 't Is dan ook niet te verwonderen, dat bizonder in het verloopen jaar de verkoop van den Bijbel sterk is toegenomen. De colporteurs kwamen in meer dan twintigduizend Roomsche gezinnen in Ierland.

In het kanton Zurich maakt men reeds toehereidselen om in den loop Van 1931 te Kappel te gedenken, dat aldaar Ulrich Zwingli voor vierhonderd jaar viel in den slag en stierf. Te Wildhaus, de geboorteplaats van Zwingli, een ond dorp in het schoone distrikt Toggenburg, in een van de oiostelijke kantons, niet ver van de vallei van den. Rijn, wil men een Zwinglihuis stichten, als' centrum voor allerlei arbeid op het terrein van opvoeding, zending en op sociaal gebied.

Wat Dr Dibelius van Berlijn In een boek over het godsdienstig leven in Schotland zoo bewondert en waarover hij in Dusseldorf, zijn woonplaats, ©en lezmg heeft gehouden, zou de man ook in ons land hebben kunnen bewonderen en vinden. Daar in .Schotland merkte hij, welken invloed de kerk heeft op het openbare leven. Hij schrijft dit toe aan het Calvinisme. Ik betwijfel, waar ik dit lees en merk hoe genoemde geleerde er de kerken in de beneden Rijnsche landen opwijst, dat juist deze kerken bizonder geëigend zijn om dezelfde grootsche taak te vervullen tegenover het openbare leven in het geweldig industriegebied; ik betwijfel of Dr Dibelius Kolfhaus' boek over Kuyper heeft gelezen. Dgn zou Mj hebben geweten, dat de grootsche levenstaak en roeping van onzen reformator is geweest dat het Nederlanldteche volk te leeren en in te scherpen. En het gevaar dreigt, dat een slappere generatie die erfenis niet weet te waardeeren en geen winste weet te doen met het ontzaglijk kapitaal daarin door Kuypier aan ons gelaten. Dr Dibelius was getroffen door het feit, dat toen hij op een Zondagmorgen in ©en hotel was, de twintig tot dertig gasten het er met elkander pver hadden, waar zij ter kerke zouden gaan.

Ik wénschte wel, dat deze doctor eens een maand lang logeerde in het hotel Mühlbad te Boppard, dan zou hij daar zien, dat van de zeventig of .tachtig gasten allicht er een zestigtal Hollanders zijn, die wijl er geen gereformeerde kerk is in Boppard, allen te zamen naar de Evangelische kerk gaan en als hij dan zou vragen, van welk© kerkgemeenschap die kerkgangers zijn, dan zou hij ontdekken, dat daai allicht zestig procent gereformeerden onder zijn. Ik noodig dien heer uit om eens in Nederland te komen en zich dan t© begeven in gereformeerde kringen, wie weet of hij dan ook niet een bewonderingswaardig boek gaat schrijven over Nederlandsch godsdienstig leven.

Bij het huwelijk van Prinses Astrid van Zweden met Prins Lodewijk van België heeft ds Roched i e u, namens den Bond van Protestantsche kerken in België, aan hare koninklijke hoogheid ©en mooi gebonden exemplaar van het Nieuwe Testament en de Psalmen overhandigd en herinnerd, dat de bisschop van Tournai eens aan Karel den Vijfde, toen hij nog een kind was, den Bijbel overhandigde met de woorden „Onderzoekt de Schriften".

De evangelische beweging in de Ukraine, Polen, ontmoet sterken tegenstand van de zijde der Roomsche en Grieksch-Orthodoxe kerk. Mannen en vooral vrouwen verzetten zich tegen den voortgang van het Evangelie. Zestien popes, priesters, hebben twaalf dagen aaneen gepreekt tegen afval van de kerk. Op het groote wereld-congres, waar vooral de Hoog-Engelsche en Hoog-Luthersche geestelijkheid dong naar de gunst van de Grieksche kerk beweerde een van de metropolitanen der Grieksche kerk uit Roemenië, dat het nu toch eigenlijk' ook uit moest zijn met die propiaganda vooral van de Amerikaansche Methodisten in zjjn land. De Russische-of Orthodoxe kerk is zeer fanatiek en exclusief. Niet minder erg dan de Roomsche. Te gader verzetten zij zich in Polen tegen de verbreiding van het Evangelie. Nu is die beweging onze aandacht waard. Dr Merlc' d'Aubignè maakte reeds een reis naar Polen. Ds Jac. van Nes uit Den Haag maakte ook opnierkzaam op haax. In verband 'daarmede kan het besluit der synode inzake de Vrije Evangelische Gemeente te Görlitz nog van bizondere beteekenis wO'i'den. Nu, juist door 'dien tegenstand breidt zich do beweging uit. Alleen maar: er is zoo'n groot gebrek aan predikers! Deze kerk in de Ukraine is de jongste Gereformeerde kerk; zij wenscht zich aan te sluiten bij de Presbyteriaansche Alliantie. Men voelt, .door zoo'n 'enkel bericht, van hoe groot© beteekenis het kan zijn om op de hoogte te geraken van gereformeerde groepen en kerken, in verbinding te staan .met 'de Alliantie. Versta me wel: ik zeg niet, dat wij ons bij haar moeten aansluiten. Daarvoor moeten wij nog wat meer omtrent haar georiënteerd zijn; doich wel is het noodig, dat wij op haar vergaderingen als gasten tegenwoordig zijn. Zoo lezende van hetgeen de Alliairti© doet^ komt men onder den indruk van de grootte van een man als Calvijn. Wat thans dergelijke bonden en conferenties be-O'Ogen, deed hij alleen en w-el door zijn buitengewo'on uitgebreide correspondentie. Tot hem kwam men van alle deelen van Europa met vragen en in hem ontmoetten de gereformeerden elkander en hij instrueerde en onderwees alle die vragers. Dan, welk een ruimte was er in dit gro'ote hart; dat hart was even wijd uitgestrekt als breed was zijn blik. Doch als de blik beperkter gaat worden, wordt ook het hart enger.

Ook in Tsecho-Slovakije zijn nog vele gereformeerden, die dorsten naar de kennis der gereformeerde leer ©n wier beg©erte' is daarnaar te leven en .gelijk men in de dagen der reformatie zag naar Geneve, zoo zijn er thans breede kringen, die uitzien naar onze kerken of uit haar midden ook komen om hen te sterken en te troosten in hun afzondering. Sinds het midden van de vorige eeuw zon-d men uit die kringen de zoons naar Schotland, juist doordat Schotland was voorgegaan en hen eerst had bezocht. Van Geneve werd het in de eerste helft van de vo'rige eeuw verwacht. Van ons wist men toen nog niet veel. De beslist gereformeerde groepen worden thans teleurgesteld door Schotland. Geneve staat niet meer op den voorgrond. Kuyper zocht hen op^. Zij hoorden en lazen van hem. Ons vroeg men: zijt u lid van de kerk van Kuyper? Langzamerhand zijn ze' een weinig meer op den weg gekomen. Ook al door het uitzenden hunner kinderen. Onderscheidene van onze predikanten reisden derwaarts. Nu is er in Tseoho^ Slovakije nog een Hongaarsch Gereformeerde kerk van een driehonderdduizend leden. Deze kerkge-

meenschap heeft zich-niet aangesloten bij den Bond van Protestantsche kerken in genoemd land. Bij dien Bond zijn aangesloten: de Evangelische kerk van Tsechische broeders (250.000); de Luthersche kerk van bloVakije (380.000); de Pöolsche Evangelische kerk van Oo> st-yilesië (50.000); de Moravische kerk (5000); de Methodistische kerk (10.000) en ; de Baptisten (2000). 'Gaarne zag men dat de Gereformeerdo Hongaarsche kerk met haar talrijke leden zich daar ook bij aan zou willen sluiten; wat, naar ik vermoed, vooralsnog niet zal geschieden.

Zoo nu en dan komt in het enorme Russische rijk een gereformeerde groep-te voorschijn, die worstelt met de finantiën, om rente en schuld af te betalen, die rusten op haar eigendommen. Er zijn tien zulke groepen voor 't oogenblik bekend bij het Centraal-hulpbureau in Zurich. In sommige dezer kleine kerkjes gaan des Zondags geregeld de ouderlingen voor met het lezen van een preek of ook door te oefenen. Eén van die kerkjes vroeg smeekend aan het Centraal-Bureau toch een predikant te zenden of anders maar een jongen man en dien dan te Leningrad te laten studeeren aan het: Luthersche Seminarie aldaar, de eenige Prot. Theol. School in Rusland. ïoch wenschen deze groepen hun zelfstandig gereformeerd karakter te bewaren. Dit kwam duidelijk uit in een schrijven van de kleine Evangelisch Gereformeerde kerk van AVorms in Zuid-Rusland. Zij had te Odessa gehoord van het besta.an van de Presbyteriaanse he Alliantie en da, ar was haar geraden zich te wenden tot Dr Adolf Keller in Zurich. Nog klaagde die kleine gemeente over gebrek aan Bijbels, Liederenboeken en aan catechismussen, wij zouden zeggen: aan vragenboekjes. Zoo kunnen deze kleine kerkjes gesterkt en getroost worden en kan in vervulling gebracht het gebod: versterk hetgeen dreigt verloren te gaan.

In Mei van het jaar 1827 moest om den ontzaglijken toevloed van hoorders tot de prediking van Edward Irving te Londen te kurmen bergen een nieuw kerkgebouw worden gesticht. Het werd den elfden Mei van dat jaar in gebruik genomen met een predikatie van Dr Thomas Chalmers. Dit kerkgebouw met zijn beide torens aan Regent Square te Londen, is gedurende honderd jaar de kathedraal geweest van het Presbyteriaansch kerkelijk leven in Engeland. Onder de predikanten, die deze kerk hebben gediend telt men mannen van naam, niet minder is dat het geval met zijn ouderlingen geweest. Het gebouw dient thans te worden hersteld en met enthousiasme, zoo wordt medegedeeld, heeft men f 120.000, vrijwillig bijeengebracht als feestgave bestemd toit herstelling.

Den tienden Juli is de eerste steen gelegd voor het Calvijn-Gedenkteeken te Noyon, de geboorteplaats van Calvijn, in Picardië, in het Noord-Westen van Frankrijk. Noyon ligt slechts zeven en zestig mijlen vair Parijs; dit deel ik mede voor hen, die deze stad eens zouden willen bezoeken.

In Schotland merkt men op, dat er een besliste herleving is over heel het Vasteland van de belangstelling in het leven, de leer en het werk van Calvijn. .\ls eerste bewijs daarvoor wordt dan gewezen op de stichting van de Calvijn-vereeniging in Frankrijk (La Société Calviniste de France). Zij is gegrond op de leer van Calvijn en van die belijdenisschriften, die uitgaan van zijn beginselen. Haar bizonder doel is: de studie en verbreiding van het Calvinisme als wereldbeschoiuwing en den persoon van Calvijn, zijn werken; en de godsdienstige litteratuur van het Calvinisme wae-r bekend te maken. Vooral bedoelt men opnieuw zijn werken uit te geven en die van de voornaamste gereformeerde godgeleerden uit den tijd der Reformatie en tevens monographieën over hem en zijn werk door godgeleerden van onzen tijd geschreven. Het, einddoel is „e en A1 g eme en e C a 1 v in i s t i s ch e Alliantie". Prof. Lecerf v, an Piarijs' is de groote drijfkracht van deze beweging. In verband hiermede wijst men uit Schotland er op, dat in Holland reeds een zeer levendige Calvinistische propaganda is gedreven, „die soms in uitersten verviel" (which has sometimes run to extremes). Ook wordt de beweging in Hongarije genoemd, met name Prof. J. S eb est yen, die foutief de leider te D eb reezen wordt geheeten. Ook wordt gewezen op Karl B a r t h in Duitschland on de opmerking gemaakt, dat het eigenaardig is, dat men in Schotland minder belctng schijnt te stellen in deze herleving van het Calvinisme. Hoewel, zoo voegt men er aan toe-, • de fundamentalisten in Amerika in nauw verband staan met deze herleving van de leer van Calvijn. Goedmoedig wordt dan uit den kring van de United Free Church de verzekering daaraan toegevoegd, dat er uit deze herleving niets dan goeds kaar worden geboiren. Eens heeft het Calvinisme, zoo-eindigt het bericht, Europa gered, het hebbe zijn deel in het nogmaals te behouden.

't Is Wièi'opmerkelijk, ik-ben het eens met den berichtgever, dat Schotland minder belang in dit verschijnsel schijnt te stellen., dan mocht worden verwacht. ; |p; ^

Toch is deze belaiigstelling'•aanwezig. _, . Zij kan en moet worden ^versterkt. ''•^y^^: ^

De tijd is gunstig en kan steeds gunstiger wöirden, ook door de tegenwoordigheid van zooveel Schotten op de Synode van Groningen, voor den groiei van die belangstelling in Schotland, onder het Schotsche volk, dat zooveel goede eigenschappen heeft en zooveel kracht zou kunnen ontwikkelen, indien het weei-bezield werd door het Calvinisme.

G. KEIZER.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen