LITERATUUR EN KUNST

Een historische roman.

Trekken de boeken van Wouter van Riesen wel de aandacht die ze verdienen? We betwijfelen het. Hel gaat er mee als met het werk van de gezusters Engelberts, (L. E. en Ignatia Lubeley), aan wier werk dat van Van Riesen zoo sterk vei-want is. liet wordt door te weinigen gekend. Laat men zich afschrikken door den historlstihen roman, veronderstelt men een Bosboom-Toussainlsche langwijlighcid? Het werk van Wouter van Riesen heeft deze eigenschappen wel allerminst.

Het is een zeer rustig, beschaafd! proza dat deze auteur schrijft. Zijn gegeven heeft hij, evenals üi zijn vorige boeken, geput uit oude brieven en journalen. Ditmaal uit het „Youmaal" van Constantijn Huygens den Zoon, secretaris van Prins Willem de derde. De ondertitel van zijn boek luidt: een liefdes-tragedie uit de zeventiende eeuw.

Wat een prachtige figuur is deze Oud'-Hollandtsche burgemeestersdochter Anna de Backer! Als kind reeds is ze de onvervaarde, militante strijdster voor het recht, als ze zich in jongenskleeren steekt om bij het beleg van Heusden haar stad te helpen verdedigen. Anna blijft zichzelf gelijk tot het eind toe, in heel haar bitteren strijd om rechlt Ie krijgen voor haar vaderloos kind.

In de veilige beslotenheid van het groote gezin groeit Anna op tot een kloeke jonge vrouw. Maar dan komt Floyd in haar leven, de mooipratende Engelsche officier, gelegerd in het Heusdfensche garnizoen. Hij oefent een onverklaarbaren invloed Tijt op Anna. Ze heeft hem niet lief, maar hij weet de fiere Anna zoo ver te krijgen dat ze haar eer verliest. Floyd wordt overgeplaatst en verdwijnt. Maar in de kerkregisters van Hetisden worden op 14 September 1688 Anna's vaderlooze tweelingen ingeschreven.

Geweldig grijpt deze gebeurtenis in in het gezin van den magistraat Backer. Anna's moeder en haar zuster Mieke steunen haar in alles. Het ééne kindje sterft al spoedig. En van nu af aan heeft Anna maar één doel: eerherstel zoeken voor haar kind dat is overgebleven.

Ze ontziet zich zelfs niet om naar Engeland over te steken, waar Floyd thans is in het gevolg van den Stadhouder-Koning. Met Mieke samen onderneemt ze den avontuurlijken tocht. De twee wilskraclitige meisjes komen in Engeland aan, na een vreeselijken overtocht. „Zwak, afgemat door de zeeziekte. Een dame stierf aan de kindterpokken; als door een wonder werd geen der anderen besmet, hoewel de nacht in den storm doorgebracht werd op matrassen, die over den kajuitsvloer gespreid! lagen; allen dicht opeen en door elkaar".

Een bittere ontgoocheling wacht Anna en Mieke in Engeland. Al hun verzoek- en smeekschriften aan den Koning hebben niet het minste resultaat. Floyd is een dapper krijgsman; met zijn particulier gedrag kunnen zijn superieuren zich niet inlaten. Na een lang verblijf in Engeland keeren de zusters terug naar Den Haag. Met haar vriendin Joffer van Dalen, begint Anna een modezaak. Ze

wil haar eigen brood verdienen voor zich en haap kind. Het leven heeft deze Oud-Hollandsche burgemeestersdochter diep gewond, maar niet er onder gekregen. Er zit iets in haar van den handelsgeest van de mannen uit haar geslacht. Ze voedt Mimi op tot een flinke vrouw. En ze blijft tol haar dood vechten om eer en recht.

De schrijver heeft zich zóó gewijd aan zijn hoofdpersoon dat we eigenlijk niet begrijpen kunnen waarom hij Anna ineens loslaat, om in de laatste hoofdstukken van zijn boek Mimi op den voorgrond te zetten. Hier is weer hetzelfde abrupte einde dat we ook in „De vruchtelooze strijd" constateerden. Van Riesen's vorige roman. Heeft de schrijver over Anna's leven geen verdere gegevens meer gehad? We krijgen hiervan sterk den indruk. Aan het einde treedt Floyd nog even voor het voetlicht. Hij weet niet, dat de jonge vrouw, die hij lastig wil vallen, zijn eigen dochter is.

Wouter van Riesen heeft met buitengewoon veel kennis van zaken dit boek geschreven. Welk een grooten voor-arbeid vergt het schrijven van een dergelijk boek! De auteur heeft dit zeer serieus gedaan. Vooral de teekening van het milieu waarin ^nna opgroeit is buitengewoon goed.

'^ Toch ontkomen we niet aan de gedachte, dat de schrijver zijn gegeven t e breed heeft uitgewerkt. We krijgen den indruk dat hij, gegrepen door het gegeven; een roman heeft moeten schrijven met een hoeveelheid materiaal, slechts toereikend voor een flinke novelle. Hij zag zich nu verplicht episodes breed uit te werken waar dit niet noodig was geweest.

We noemden zooeven het vorige boek van Wouter van Riesen: „De vruchtelooze strijd". Over dit boek, waarin zeer duidelijk de geest van Van Riesen's werk spreekt, gaven we bij de verschijning een lutgebreide bespreking. We ontkomen er niet aan, deze beide boeken met elkaar te vergelijken. En daji doet zich het wonderlijke verschijnsel voor dat Van Riesen's laatste werk, hoewel veel vlotter van taal en stijl, niet dien onuitwischbaren indlnik nalaat dien we ontvingen bij het lezen van „De vruchtelooze strijd". In dit laatste boek bleef de historische achtergrond veel meer achtergrond, en traden de personen er fel uit naar voren. Daar waren ze zoozeer menschen van vleesch en bloed, idat we vergaten dat ze niet „modern" waren. Anna de Backer is een interessante figuur, maar we vergeten geen oogenblik, dat ze ©en figuur is uit een historischen roman. Van Riesen heeft zich minder „laten gaan" in dit laatste boek. Maar daardoor is het ook een «'einig minder indringend, minder levenswarm geworden dan het vorige. Dit ligt ook min of meer in het verschil tusschen de beide gegevens. H i-e r had de schrijver niet zoozeer de gelegenheid om de psychologische spanningen tusschen zijn figuren uit te werken als in zijn vorige boek.

Dit laatste neemt echter niet weg dat we „Een Oudi-HoUandsche Burgemeestersdochter" met groot genoegen gelezen hebben. Wouter van Riesen heeft in dit boek weer bewezen een begaafd schrijver te zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen