PERSSCHOUW

ALLES „BEGRIJPEN" IS ALLES „VERGEVEN".

We spraken verleden week over de „Unesco". In aansluiting daaraan volge een passage uit „De Groene Amsterdammer"; ' 26 Aug. 1950, over de „cultuur" en de volkerengemeenschap ;

In het kader van de Biënnale te Venetië — vanouds kruispunt der wegen tussen Oost en West — is van 28 Mei tot 1 Juni het stichtingscongres-gehouden van het Europees Cultuurgenootschap. Dat Genootschap is er nu in eerste aanleg; het zal een Jaarboek uitgeven, én een Tijdschrift dat de fraaie diepzinnige naam Gomprendre (Begrijpen) draagt. Het zal natuurlijk ook meer willen en /moeten doen. Maar dit is dan het begin.

„Begrijpen". De duitsche gelijkschakelaars hadden 't óók permanent óVer „begrip toonen". Alles „begrijpen" is volgens een valsch spreekwoord: alles „vergeven" — hier bedoelÖ in den zin. van: de spons over de antithese.

Genoemd worden naast Umberto Gampagnolo (Padua) als medewerkers :

Internationaal: Ansermet, Aron, Barrault, Barth, Benda, Bemal, Blackett, Campigli, Chagall, Cocteau, C!ot, Croce, . Daniël-Rops, Duhamel, Gide, Haldane, Honegger, Julian Huxley, Iwaszkiewicz, Jaspers, Jouvet, Kokoschka, Langui, Carlo Levi, Lieb, Malipiero, Thomas Mann, Mauriac, Moore, Charles Morgan, Nicolson, Olivier, Ould, Piérard. Priestley, Rieger, Rothenstein, Salacrou, Salvemtni, Sartre, Siegfried, Silone, Spender, von Unruh.

En uit Nederland in het bijzonder: Donkersloot, Eyck, Hoogewerff, Locher, Oldewelt, Pos, Röell, Romein, Sandberg, Suys, Tielrooy, Van der Leeuw, Van Vriesland, Wertheim.

Ook Sartre dus. En Pos. Natuurlijk Van der Leeuw. Het tijdschrift „De Nieuwe Stem" plaatst zich achter de zaak. Een passage uit een-redactioneel artikel (een brief aan het stichtingsbestuur):

„Allen die van goeden wille zijn, zijn gehouden die dwalingen (d.w.z. het misverstand en het wantrouwen tussen de beide grote beschavingen die Europa omsluiten) te helpen bestrijden door toepassing der rede. Door objectiviteit dienen zij de gevaarlijke emotionaliteit te zuiveren die zich voedt met vrees en kwade trouw. De naam „Comprendre" die gij voor uw tijdschrift gekozen hebt drukt dit doel voortreffelijk uit Wij zijn (inderdaad) van oordeel, dat het begrip waarover . het hier gaat, zijn bron moet vinden in een mensen­ liefde die niet terugdeinst voor de grenzen, door klasse, ras, cultuur of staatsorde gesteld. Die alomvattende liefde is de leidster van het begrip dat gij voorstaat. Maar ook dit kan het laatste doel niet zijn. Het moet op zijn beurt uitmonden in de daad en onze onderneming zou van te voren veroordeeld zijn indien zij zuiver academisch bleef".

Ook wij zijn van meening, dat de „mensehenliefde" niet moet stilhouden vóór genoemde grenzen. Maar als niet meer gesproken worden mag op hetgeen de gehoorzamen moét onderscheiden vaji de ongehoorzamen, dan is geen mensehenliefde aan het woord, doch het tegendeel ervan.

Over een aanstaande resolutie :

Ook wordt in een resolutie gesproken over „het recht en de plicht de onafhankelijkheid en de autonomie van de cultuur te verdedigen en te handhaven" en over „de vaste overtuiging, dat — zij het naar het uiterlijk slechts indirect — het lot der cultuur nauw verbonden is met het lot van de vrijheid der mensen en van de vrede".

Onafhankelijkheid en autonomie — souvereiniteit in eigen kring, zeggen ze ook hier. Maar wat is „cultuurkring"? En wat is „cultuur"? En wat beteekent: „souvereiniteit"? De grondvragen blijven zonder antwoord: want juist in de^n ligt er de kloof.

BURGERSCHAP.

Prof dr H. J, Pos schrijft in „De Groene Amsterdammer" een artikel over Nietzsche. Het slot volgt hier:

Is eenmaal het misverstand doorzien, dat Nietzsche tot aanvoerder van geesteloze vernielers heeft gemaakt en aldus de afstand hersteld tussen de smartelijke, voorname kimstenaar en de massa — die hij veracht heeft zonder ze te willen omhoog brengen — dan is er ook plaats voor vererende hulde door alle vrije geesten in de wereld, op zijn sterfdag. En zo is het goed, dat op 25 Augustus 1950 de schitterende Icmistenaar en diepe mensenkenner wordt herdacht, hij, die, levend in een tijd van enghartig en begerig nationalisme en geboren in een land waar deze krankheid algemeen verbreid was en als hoogste vorm van mens-zijn werd gehuldigd, heeft durven zijn en waarlijk geweest is wat tegenwoordig zo velen willen, omdat ze inzien, dat het de enige redding is: een burger van Europa en van de mensheid.

Ons burgerschap is in den hemel, de staat waarvan wij burgers zijn, is in den hemel, zegt Paulus (Fil. 3 VS 20). Dat schreef hij aan Pilippi, stikvol van „burgers van Europa en van de (toenmalige) menschheid". Maar Paulus preekte dan ook de antithese als feit — sedert Gen. 3 : 15.

K. S.

LEUZEN.

„De Groene Amsterdammer" merkt op:

Wie een program kort wil samenvatten in een veor het „grote publiek" bevattelijke vorm, neemt zijn toevlucht tot een leus. Politieke partijen, fabrikanten en winkeliers doen dat, en dikwijls met succes. Een kwade kant van de leus is, dat zij voor een deel het nadenkeiji uitschakelt, dat zij tot sentimenten en onbewuste geivoelens spreekt en dus ontoereikend is voor hem dié op grond van gedachten tot besluiten wil geraken, i

Data, i: zi: fme, sr „daji, een .„element"., va, n waarheid inj.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen