VU Magazine 1974 - pagina 495

herkomst van de trekarbeiders? Dr. C. Boertien, in 1972 minister voor ontwikkelingssamenwerking nam in 1972 een eerste initiatief om verband te leggen tussen het verschijnsel ontwikkelingssamenwerking en trekarbeid. Voorjaar 1972 vroeg hij beleidsaanbevelingen aan de Nationale Raad van Advies inzake Hulpverlening aan Minder Ontwikkelde Landen (NAR). Er verschenen in dat jaar van andere zijde enkele rapporten, waarin nogal opgetogen werd gedaan over het effect van trekarbeid voor de thuislanden. Zo produceerde de Stichting Maatschappij en Onderneming een rapport 'Gastarbeid in Nederland', waarin het volgende werd gesteld: 'Voor het land van herkomst betekent het vertrek van grote groepen veelal werkloze ingezetenen in de eerste plaats een verlichting van het werkloosheidsprobleem. Voorts is er sprake van een duidelijk positieve invloed op de betalingsbalans van deze landen, omdat een deel van de in Nederland verdiende inkomens wordt overgemaakt naar het moederland, hetzij periodiek t.b.v. de achtergebleven gezin-

landse werknemers een opleiding en ervaring, waarvan het vaderland bij hun (eventuele) terugkeer kan profiteren. Vanuit de situatie van de buitenlandse werknemer bezien zijn de voordelen eveneens duidelijk. Hij kan een zodanig inkomen verdienen, dat hij zijn gezin in het vaderland meer kan geven dan dit gewend was, terwijl hij daarnaast nog kan sparen, teneinde zich bij zijn terugkeer in het land van herkomst een goede (betere) toekomst te kunnen opbouwen. Dit laatste wordt nog ondersteund door inmiddels opgedane kennis en ervaring.' Wel hadden B. en W. de schrik nog in de benen over de rellen in de Afrikaanderbuurt, twee maanden voor het uitkomen van de nota. Bepleit wordt de trekarbeiders te huisvesten in grote woonoorden op 'enigszins afgezonderde lokalisaties'en de verblijfsduur van de trekarbeiders te beperken tot twee a drie jaar. De vergelijking met de situatie in Zuid-Afrika dringt zich weer onweerstaanbaar op. In z'n vorig jaar verschenen boek 'De uitgestelde revolutie' meent Hans Achterhuis dat een zuiver formele vergelijking tussen

trekarbeid (Zuid-Afrika) en gastarbeid weinig verschillen laat zien. 'Natuurlijk bestaan er wel materiële verschillen; een vergelijking tussen de betalings- en rechtspositie van migrant-workers in Zuid-Afrika en in West-Europa valt in het nadeel van de eersten uit. Dat tot onze vorm van gastarbeid 'dit mengsel van nomadendom en slavernij', ook de stelregel behoort dat de niet meer tot werken in staat zijnde buitenlanders naar hun land van herkomst terugmoeten - Nederland is tenslotte geen immigratieland, zegt de regering - laat echter de formele overeenkomst met het blanke Zuid-Afrika, dat de zwarte arbeidskrachten ook alleen maar tijdelijk wil opnemen, nog eens duidelijk uitkomen. De vele acties tegen het Zuidafrikaanse arbeidsstelsel verhinderen ons vaak te zien dat wij ook op dit punt zelf, op wereldschaal, profiteurs van een dergelijk systeem zijn.' Hij erkent dat de overgemaakte gelden in eerste instantie een belangrijke inkomstenbron voor de achtergebleven vrouwen en kinderen betekenen. 'In tweede instantie betekent het echter dat de gebieden van herkomst die toch al niet veel ontwikkelingsmogelijkheden hadden, er nog desolater aan toe zijn door het ver-

nen en familie, hetzij in de vorm van een gespaard bedrag bij terugkeer... Tenslotte kunnen de ervaring en de scholing, die de ingezetenen tijdens hun verblijf in het buitenland opdoen, leidende tot verhoogde arbeidsproduktiviteit, worden beschouwd als een positief element voor het land in kwestie.' In een ander stuk, de 'Nota inzake de problematiek rond de vestiging van buitenlandse werknemers in Rotterdam' (van B. en W.) wordt nog lyrischer gesproken over de voordelen voor de thuislanden. 'Vanuit de situatie van het land van herkomst bezien biedt de (tijdelijke) emigratie eveneens belangrijke voordelen. Het veelal grote overschot aan arbeidskrachten wordt erdoor verminderd, de vaak minder goede betalingsbalans wordt door overmakingen van een zeer belangrijk deel van de inkomens van de buitenlandse werknemers naar 'huis' - verbeterd en tenslotte ontvangen de buiten21

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen