VU Magazine 1974 - pagina 34

De mentaliteit aciiter 'ontwiickelingsliulp' Ontwikkelingslanden, arme landen, landen te blijven voortbestaan, het hele jaar door met lage inkomens, minder ontwikkelde ge- voortzwoegen en de natuur als het ware vierbieden, derde wereld, onderontwikkelde eco- kant uitdagen. Dit maakt hen zeer ontwikkeld nomieën, slechtontwikkelde staten enz. enz. en daarom bestaat de huidige onevenwichtizijn slechts enkele titels die door de landen ge situatie. van het noordelijk halfrond zijn verleend aan Het wordt bijgevolg een 'verplichting'voox de die van het zuidelijk halfrond (met uitzonde- ontwikkelden de minder fortuinlijken te 'helring van een paar landen). Dit is niet toevallig. pen' tn dit kan niet beter worden gedaan dan Plato en Aristoteles brachten al vage ideeën door 'hulp'. Dus hulp uit het buitenland komt over 'geografisch determinisme' n&sx voren en voort uit economische ongelijkheid. deze ideeën maakten in de 18-de eeuw school onder invloed van de franse socioloog Char- Bruto nationaal produkt les de Montesquieu, de engelse historicus Sinds de dagen van de klassieke economen H. T. Buckle en van de russische geodetermi- tot vandaag is het gebruikelijk geweest, rijknist L. I. Mechnikow. dom en armoede te meten naar het thans Volgens deze filosofische stroming bepaalt alom tegenwoordige Bruto Nationaal Prode geografische gesteldheid niet alleen het dukt (BNP). Door het BNP te gebruiken als morele gezicht van de volkeren en het karak- maatstaf waarmee de rijkdom van landen ter van hun wetten en hun regeringsvormen, wordt gemeten en vergeleken; en doordat maar heeft ze ook de neiging de socio-econo- de welvaart per hoofd in BNP wordt aangemische ontwikkeling van landen en naties te duid, zijn niet alleen de prijsverschillen met versnellen ofte vertragen. Volgens deze visie betrekking tot het nut van de verschillende waren de landen van het zuidelijk halfrond, produkten in tijd en ruimte veronachtzaamd, in Afrika of Latijns-Amerika zo kwistig door maar ook is de samenstelling van het produkt de natuur bedeeld, dat men er nauwelijks in het almachtige BNP nooit in aanmerking behoefde te werken. De natuur leverde het genomen. Noord-Europa en Amerika bestrijvoedsel kant en klaar; je kon de vruchten het den de kuren van de natuur op verschillende, hele jaar door van de bomen plukken. De indrukwekkende manieren. takken van de altijd groene bomen leverden Er bestaan talrijke enorme ondernemingen onderdak; het wild zorgde voor aanvullend die verwarmingsinstallaties leveren tegen de voedsel en voor kleding; voor dit alles was koude winters; bouwondernemingen conweinig werk vereist. strueren dubbele ramen en zeer dikke muren. Miljoenen bulldozers worden geproduceerd om sneeuw te ruimen; talloze onderneminZwoegen gen leveren uitrustingen voor de wintersport; Meer naar het noorden, zo vervolgen onze geodeterministen, wordt de natuur wat atoom-ijsbrekers zijn op het ogenblik erg strenger. In de gematigde gebieden rond de populair op zee. Vier maal per jaar wordt van Middellandse Zee (Griekenland, Italië, Span- jas (waarbij ook de dure bontjas) gewisseld, je enz.) worden de 'geschenken' uii het zuide- in overeenstemming met de seizoenen; de lijk halfrond gemengd met het onaangename begeerte een paar weken van de zon te geverre-noorden. Deze landen moeten meer ar- nieten, heeft diverse toeristenoorden van beidskracht opbrengen (aan andere klassieke vele miljoenen dollar in het Middellandsefactoren werd niet gedacht) om de kou uit het Zeegebied doen ontstaan. Verworden machtsnoorden te bestrijden. Daardoor zijn ze meer politiek heeft onder meer geleid tot een milontwikkeld dan hun zuidelijke buren, maar jarden dollar verslindend ruimteprogramma. vertonen ze toch aanzienlijke elementen van de luiheid die samengaat met de natuurlijke 'Inhalen' zegeningen van het klimaat. In het uiterste Deze zaken en nog een hele reeks andere, noorden (Amerika, noord- en midden-Euro- dragen heel wat bij tot het BNP van de landen pa, Rusland en de Scandinavische landen) is op het noordelijk halfrond; het zijn voor de natuur niet alleen ruw, maar zelfs agres- Afrika volstrekt irrelevante zaken. Wanneer sief De bevolking van deze streken moet, om deze aspecten gespecificeerd in kaart zouden 32

worden gebracht, zou veilig kunnen worden geconcludeerd dat Afrika tenslotte niet zo arm is als het BNP van het noordelijk halfrond wil doen geloven. De kloof wordt aldus smaller en de noodzaak die te overbruggen minimaal. In theorie vervalt de 'noodzaak' voor een groot deel van de handreikingen, die buitenlandse 'Aw/p'worden genoemd. Het punt is, dat, aangezien we het etiket van 'arm' gekregen hebben, ons gezegd wordt dat we moeten inhalen, we moeten ons ontwikkelen. Om te kunnen ontwikkelen hebben we kapitaal nodig en voor kapitaal kunnen we terecht bij de kapitalisten. Het kapitalisme heeft het geloof gekoesterd, dat wanneer een gegeven voorwerp een goed is, het een positieve waarde heeft; het verwerven van materiële goederen en diensten betekent geluk. Het postkoloniale Afrika heeft dit evangelie-volgenshet-kapitalisme intact gehouden, zonder bezwaar te maken; we startten al meteen verkeerd. De genoemde materiële goederen en diensten zijn het resultaat van economische groei, dat spreekt vanzelf In verband hiermee kan worden opgemerkt dat kapitalisme noch socialisme (noch enige ander -isme) heeft gestreefd naar een relatie tussen economische groei aan de ene kant en geluk aan de andere. Uit beschikbaar bewijsmateriaal kan worden afgeleid dat zo een relatie niet bestaat. Vreemd genoeg wordt in de bevoorrechte landen een tegenovergesteld verschijnsel, dat van de negatieve zijde van economische (of oneconomische) groei, hoe langer hoe meer gevoeld, namelijk sociale malaise (een bewijs daarvan wordt gevonden in het massale gebruik van marihuana. Hierop kom ik nog terug).

Motiveringen Is het werkelijk nodig Europa in te halen? Hebben we deze mysterieuze hulp werkelijk zo hard nodig of kunnen we ons veroorloven rustiger aan te doen, in ons eigen tempo? Ik zal proberen sommige van dit soort vragen te beantwoorden. Ik zal me daarbij op glad ijs begeven, want ik zal (in grote lijnen) de verschillende beleidslijnen en motiveringen achter bilaterale en multilaterale hulpprogramma's de revue moeten laten passeren. In iedere Afrikaanse taal, het Hausa, Swahili, Arabisch enz., betekent het woord 'hulp'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen