Acta van het Zending-Congres - pagina 49

!

!

33

Maar ook vragen wij Is het niet tastbaar, dat dergelijk beleid nadeelig moet terugwerken op de werkzaamheid der Zending, zoo al niet haar geheel neutraliseert? dat met zulk een stelsel van koloniale staatkunde uitbreiding, :

ontwikkeling van godsdienst en onmogelijk kunnen samengaan?

zedelijkheid

We

gewaagden straks van de koffieexploitatie van Staatswege. Meermalen reeds werd, ook van Christelijke zijde, daarover de staf gebroken verband met de belangen der Javaansche bevolking. Maar helaas wat heeft het gebaat ?

in

!

Ge herinnert

U

wellicht hoe, nu reeds meer dan 25 jaren geleden, in het in 1863 op onbepaalde tijden verschijnend Christelijk orgaan, door onze uit„Nederlandsche Gedachten', nemende vrienden uitgegeven, ons volk daarop gewezen werd. Ter karakteriseering der kofBecultuur worden daarin reeds enkele treifende

bizonderheden medegedeeld, die men mij vergunne thans opnieuw in herinnering te brengen. Wellicht dat men nu minder Oost-Indisch doof zal zijn

Volgens het reglement, te vinden in het Indische Staatsblad van 1833, n. 7, moest: Java geteeld aan het betalen ,,alle koiEe op van landrenten onderworpen, aan het gouvernement worden geleverd tegen marktprijs, jaarlijks door- het gouvernement vast te stellen," na aftrek van ,,2/5 voor de verschuldigde landrente, alsmede de kosten van transport," mits niet meer bedragende dan / 3 per pikol. Al aanstonds, bij datzelfde besluit, heeft de regeering het maximum van transportkosten in rekening gebracht en dus voor eiken pikol ƒ 3 afgetrokken van het plautloon, ofschoon, naar deskundigen beweren, „al de kosten, die het gouvernement in Indië op de koifie, boven den inkoopsprijs te maken heeft, en waaronder, behalve transport en afpakking, gebracht worden kosten van personeel bij de pakhuizen, van personeel bij de cultures, van bewerking der koffie naar de West-Iudische bereiding, van cultuurprocenten, fictive landrenten, enz. enz. geen f 2| den pikol bedragen" De regeering, die de transportkosten zoo ruim berekende, was zeer schroomvallig voor overdrijving, waar zij den zoogenaamden marktprijs vaststelde.

Volgens de statistieke opgaven, getrokken uit regeeriugsbescheiden en medegedeeld in het Aardrijkskundig en statistisch woordenboek van Neder landsch- Indië ') heeft de inlandsche be') Zie aldaar het hoogst belangrijk artikel voorts in de artikelen „Indië en Java".

:

„Koffie" en

—

volking gedurende het tijdvak van 1833 1858 gemiddeld ƒ 3.24 per pikol minder ontvangen, dan de werkelijke marktprijs, na aftrek van voor

landrente en / 3 transportkosten, Over de 23J millioen pikols koffie, door de bevolking in die jaren opgebracht, geeft dit een totaalcijfer van ruim zes en ^/s

bedroeg.

—

zeventig millioen guldens, welke de regeering zich onrechtmatig, ten koste der Javaansche bevolking heeft toegeëigend! In 1858 heeft men dat reglement van 1833 gewijzigd, en wel juist op het punt van dien zoogenaamden marktprijs. Trouwens, hiervan

maken

wij der regeering geen verwijt, want de inlander heeft aanspraak op een billijk loon in verhouding tot zijn arbeid, waarop, naar onze meening, de marktprijs geen invloed behoort te hebben. De Nederlandsche regeering toch staat in dit opzicht tegenover den Javaanschen koffieplanter, als elk nij verheidsondernemer tegen den fabrieksarbeider in zijn dienst, dien hij in verhouding tot zijn werk beloont, onverschillig of de marktprijs van zijn fabrikaat hoog of laag zij. Zien wij thans of de Nederlandsche regeering in 1858 een billijk loon bepaalde. ,,Alle koffie, op Java geteeld en aan de betaling van landrente onderworpen, wordt aan het Gouvernement geleverd tegen eene belooning, overeenkomstig het bepaalde bij § 4 van art. 16 van het regeeringsreglement, jaarlijks vast te stellen," zoo luidt het voorschrift in het Indisch Staatsblad van 1858, no. 19. En de aangehaalde paragraaf uit het regeeringsreglement beveelt, „dat de belooning der betrokken inlanders, met vermijding van alle schadelijke overdrijving, zoodanig zij, dat de Gouvernementscultures hen, bij gelijken arbeid, ten min.ste gelijke voordeelen opleveren als de vrije teelt." De koffieplantende bevolking heeft sedert 1858 gemiddeld ƒ 10 voor eiken pikol ontvangen. Wanneer wij nu in aanmerking nemen, dat op Java, gemiddeld, 225 koffieboomen ') slechts één pikol per jaar opbrengen, zoodat een inlander om / 10 in den tijd van één jaar te verdienen, 225 koffieboomen moet onderhouden en plukken, veelal op een afstand van 20 a 30 palen, dat is 7 a 10 uren gaans, van eigen woning gelegen, terwijl hij daarenboven in dien tijd nog gemiddeld 300 jonge boomen moet bijplanten, na daartoe den grond te hebben omgewerkt, en eindelijk den geoogsten pikol nog 10 a 30 palen ver naar het pakhuis moet

—

')

In

sommige streken van Java brengen 600 boomen

slechts eén pikol koffie op.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen