GeheugenvandeVU cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van GeheugenvandeVU te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van GeheugenvandeVU.

Bekijk het origineel

Ingezonden Stukken.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Ingezonden Stukken.

10 minuten leestijd Arcering uitzetten

{Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie.

Oude Wetering, Oct. 1888.

Nog steeds ijvert het kleine groepje synodale partijgangers tegen de Gereformeerden te dezer plaatse. Hun eerste werk was, gerugsteund door paardenvolk, het kerkgebouw te onthouden aan den kerkeraad, die de gemeente vrijmaakte van de tweede hiërarchie. Daarna

moest de pastorie ontruimd; vervolgens het archief bemachtigd; een stokoude weduwe een stukje grond ontnomen, en het D. I. A. armhuis van Gereformeerde smetten gezuiverd. Liefst had de tegenpartij ons alles in één slag afhandig gemaakt door een zeer bijzondere exegese van den »status quo'', zoodat het zelfs nog veel moeite kostte om »onder reserve van alle rechten" de goederen der gemeente aan de aanspraak-makers onder quitantie af te geven.

Na lang en veel gewrijf werd eindelijk alles door de wederzijdsche lieeren procureurs geregeld; behalve de aangelegenheid der vrouwtjes, welke in het D. I. A. hofje waren,

Wel werd van den aanvang af gedreigd met eene uitzetting zonder vonnis, maar, ofschoon niet veel goeds verwachtend van den synodalen kant, achtten wij hen nog te fair, om zulk een wilkeurige daad te gaan volbrengen. Een oogenblik schijnen zij wel ook geaarzeld .te hebben. Want • list werd gebruikt, om n.l. de vrouwtjes tot 't betalen van zeer geringe huur over te halen. Dit gelukte slechts bij ééne der hof-vrouwtjes, die dan ook later om z.g. wanbetaling uit haar huisje is gezet door den deurwaarder.

Toen de Synodale vlieger van huur-betaling niet goed opging, besloot de genootschapskerkeraad maar willekeur, bedreiging en zoet gefleem tebaat te nemen.

Eindelijk was 't ei van Columbus gevonden, en ontvingen de weduwen het volgende briefje (waar de datum op vergeten was).

Aan.... Wed....

De Kerkeraad der Ned. Herv. gemeente te O. en N. Wetering geeft u bij dezen te kennen, dat tot verbouwing van het aan de diaconie dezer gemeente toebehoorend armenhuis besloten is, en dat mitsdien de door u betrokken woning vóór i6 (zestien) Augustus e. k. moet worden verlaten.

Vertrouwende, geven, dat gij hieraan gevolg zult

de Kerkeraad van gen. gemeente,

{w. g.) J. H. WiLLEBRANDS, Fred.

M. SEGERS, ouderling.

T. C. Los, ouderling.

A. Los, diaken.

M. OOSTHOEK PZ.,

Hierop werd al spoedig een weergalm gegeven, in dezen vorm:

Aan den kerkeraad van het Hervormd

Kerkgenootschap van i8i6^

te Oude-Wetering,

Oude-Wetering, Augustus 1888.

Mijne Heer en!

Toen in 1618 bij een door de kerk zelve wettig gewezen vonnis de Remonstranten werden veroordeeld wegens ketterij, hebben hunne leeraren desniettegenstaande tot aan hun dood hun levensonderhoud mogen behouden.

Nu, in 1888 de wereldlijke overheden beslisten, dat de goederen, welke van oudsher aan de kerk hebben behoord, zijn overgegaan aan het Genootschap, in 1816 door koning Willem I gesticht, en waarin, tot zelfs in de hoogste besturen toe, niet alleen ketters, maar besliste Christus-loochenaars worden toegelaten, — nu worden niet slechts de leeraren der kerk, die weigeren aan opgedrongen, onkerkelijke besturen langer te gehoorzamen, meêdoogenloos van hun inkomen beroofd; — niet slechts worden aan de gemeenten de van ouds haar toekomende gebouwen ontnomen; maar zelfs worden de armen, op wier gedrag niets is aan te merken, dan dat zij getrouwe leeraren als hunne leeraren blijven beschouwen, naakt op straat gezet.

Wel is door u aan hen geschreven, dat zij uit hunne woningen moeten wegens eene reparatie aan het armenhuis; maar dit is blijkbaar niets dan eene uitvlucht. Nog nimmer is het geschied, dat een ware diaconie om zulk eene reden hare armen verwijderde, zonder hun teger lijkertijd een ander onderkomen aan te bieden-

De armen, die hier geen recht kunnen doen gelden, zouden zich gewillig aan uwe beslissing onderwerpen, indien zij in u den van Godswege over hen gestelden kerkeraad konden erkennen. Nu zij in u niets anders kunnen zien, dan een genootschapsbestuur, kunnen zij u niet gehoorzamen en zullen zij moeten afwachten, wat gij verder over hen zult beslissen, terwijl zij hunne zaak zullen brengen voor Dien, die rechtvaardig oordeelt.

Wij gevoelen ons gedrongen u dit te schrijven, daarbij voegende, dat de diaconie der Ned. Geref. (Herv.) Kerk, aan wie de zorg voor de armen der gemeente is toebetrouwd, zeker niet zal terugdeinzen om in hare priesterlijke roeping het werk der barmhartigheid te volbrengen.

Van al het bovenstaande meenden wfl wèl te doen, aan den vooravond van een daad der onbarmhartigheid, welke door u wellicht zal worden bedreven, uw college in kennis te stellen, aan uw geweten overlatende te beslissen, of het geoorloofd is ahoo te handelen met de armen der gemeente als uw voornemen schijnt te zijn.

(Handteekeningen).

Taal noch teeken werd hierop vernomen. Rustig werden de dingen, die komen zouden, afgewacht, en inmiddels voorbereidende maatregelen genomen om gereed te zijn, als de synodalen hun werk zouden beginnen.

Eindelijk brak i October aan.

Reeds te 6 uren in den morgen werd politie geplaatst aan den ingang van het D. I. A. armenhuis. Alle degenen, die door den schismatieken kerkeraad worden bedeeld, waren tevoren in andere woningen gebracht. Een 5-tal huisgezinnen, tezamen een 8-tal weduwen en weezen, die het besluit des wettigen kerkeraads omtrent de vrijmaking der kerk erkennen, waren reeds onderscheidene malen door de werkers der barmhartigheid (? ) verzocht een ander onderkomen te zoeken. Om deze was het te doen, en hun moest barmhartigheid geschieden. Te 6 uren kwam de eerste brigade rijkspolitie van Hoofddorp aanstappen, die zich voegde bij de gewone politie te dezer plaatse. Daarna kwam de tweede brigade uit Haarlem — naar men zegt op last van den officier van justitie te Haarlem, tezamen 14 man. Van hooger hand was alle toegang tot het armhuis verboden, tenzij men een toegangsbiljet kon vertoonen van den diaken van het genootschap van 1816 Ook den predikant der Gereformeerde kerk werd de toegang verboden, die zich onmiddellijk aanmeldde bij den burgemeester. Door dezen werd hij binnengebracht op zeer gewaardeerde wijze en hem den toegang verzekerd voor den geheelen dag van welk verlof ook den ganschen dag trouw gebruik gemaakt werd.

Daarna traden op dit terrein alle leden van den genootschapskerkeraad. Niet door den voorzitter, den predikant, maar door den president­ ouderling werd alle zaak geregeld. Deze sommeerde de weduwen goedschiks hunne woningen te verlaten. Toen dit geweigerd werd, kwam hij order geven aan de gehuurde knechten om den.'boel eruit te halen. Eerst vroeg de voorzitter, van den wettigen kerkeraad, Ds. Van Schelven, het woord om, eer zij aan dit feit van geweld begonnen, hen te waarschuwen, wijzende op ide gerechtigheid des Heeren; en dat hij met de geheele kerk van O. en N. Wetering hen zou aanklagen bij die opperste Rechtbank. Toen de voorzittende ouderling van het genootschap hem wilde antwoorden, weigerde de predikant der Ger. kerk beslist hem aan te hooren, zeggende, dat, waar hij sprak tot den z.g. kerkeraad, de tegenwoordig zijnde voorzitter kon antwoorden. Hierop trad de synodale predikant vooruit, om doorluchtige blijken van zijn kerkrechtelijke studie af te leggen, welk kort gesprek werd gestoord door een ruwe onderbreking van den z.g. voorzittenden ouderling. Al de bezittingen dier weduwen en weezen werden aan den dijk gezet en wel met de meeste hardvochtigheid.

Een bejaarde vrouw had haar deur laten sluiten, en was om hare ongesteldheid elders ingegaan. Tot het verbreken van het slot dorst men niet aanstonds overgaan. De vrouw werd gepolst en den officier van justitie werd (naar men zegt) getelegrafeerd. En ofschoon van hooger hand permissie was gegeven desnoods het geheele huis af - te breken, zoo ging de geheele synodale kerkeraad weer huiswaarts, na ongeveer 6 uur op het terrein der Christelijke barmhartigheid zijn werk te hebben verricht.

Toen het armbestuur geen raad schafte, heeft de Diaconie der Ger. kerk zich dier weduwen en weezen lot aangetrokken, en eer de nacht zijn sluier over zoo - goddeloos onbarmhartig bedrijf kwam neerleggen, konden de Gereformeerden de armen in eigen huisjes inbrengen, geholpen door vele vrijwilligers, en gerust en dankbaar hun knieën buigen voor den God des ontfermens, wetende dat de armen, ook door hen mochten verzorgd worden.

Toen alzoo het slotbedrijf van dit drama op 't terrein der Christelijke weldadigheid zoo ongenietelijk was afgespeeld, meenden wij, als vertegenwoordigers van Christus' kerk aan deze plaats, niet te mogen nalaten de boetbazuin aan de lippen te zetten, en zeer ernstige tonen van vermaan.en waarschuwing te doen weerklinken in het kamp der tegenstanders; en deden dit ook in dezen vorm, terwijl wij ons hielden aan die betiteling, welke de synodalen ons zelven aan de hand geven:

Aan het Bestuur der Synodale

Gemots chap skerk van1816/52,

a/deeling Oude en Nieuwe

Wetering.

Mijne Heeren!

Thans, nu gijUeden, die 't bovenbeschreven lichaam uitmaakt, den droeven moed aan den dag hebt gelegd om uw onbarmhartig voornemen tot het laatst toe uit te voeren, en de arme weduwen en weezen uit hunne woningen hebt uitgedreven, zonder, als plicht en geweten u voorschrijven, te zorgen, dat zij huisvesting verkregen, gevoelen wij, leden van den kerkeraad der Gereformeerde kerk te dezer plaatse, ons gedrongen en geroepen dit schrijven tot u te richten.

Niet dat wij gelooven, dat onze woorden vooreerst bij ulieden die uitwerking zullen hebben, als wij wel wenschten; ' want daartoe zijt gij te ver reeds gegaan in het uitschudden van alle menschelijk gevoel en kerkelijk recht; — maar hierom schrijven wij u, omdat wij, de wettige vertegenwoordigers der van ouds hier bestaande Gereformeerde (Hervormde) kerk, — die niet eerst in 1816 of 1852, maar reeds in de 17de eeuw is gesticht! — verphcht zijn tegenover de Christelijke en Godzalige afgestorvene vaderen; tegenover de Gereformeerde gemeenteleden, die ook hunne gelden overhadden tot het stichten van kerkgebouw enz., en inrichtingen van barmhartigheid; en eindelijk tegenover de kerk der toekomst, — u daarop te wijzen, dat wij, uit naam der gemeente ter bescherming harer armen, tegen ruw en onrechtmatig geweld, gezorgd hebben voor het onderkomen dier armen, die gij »naakt aan den dijk" hebt gezet.

Dat wij die armen — weduwen en weezen — op verzoek der diaconie, welke bukt voor geweld, op hare kosten onder dak hebben gebracht en nog verzorgen.

Maar ook tevens, dat wij ulieden persoonlijk — zoowel zedelijk als wettelijk — verantwoordelijk stellen voor alle schade, die ga weUicht aan de bezittingen der diaconie der van ouds hier bestaande Gereformeerde (hervormde) kerk mocht aanbrengen.

Denkt, wat wij u bidden om uzelfswil en ter wille der uwen aan 't ontzaglijk woord des Heeren, dat wij lezen en gij lezen kunt in den brief van Jakobus, hoofdstuk twee het 13de vers, eerste gedeelte:

Een onbarmhartig oordeel zal gaan over dengene, die geene barmhartigheid gedaan heeft.

Gedaan te Oude-Wetering, den 22 Oct. 1888.

Namens de E. kerkeraad der Ned.

Geref. (Herv.) Kerk van Oude

en Nieuwe Wetering,

C. L. F. VAN SCHELVEN.

V. D. J/, Pres.

W. D. CARSJENS, Ouderl.

En hiermede, hopen wij, is het laatste woord over de stoffelijke aangelegenheden hier ter plaatse gesproken; en trekken wij ons weer in stilte terug, op meer verkwikkelijk, geestelijk terrein, den Heere biddende en smeekende, dat Hij genade trouwlijk druppele in de harten der tegenstanders, hen alzoo tot staan op en tot terugzien van den boozen weg mocht brengen, en bekeeren tot Hem, tegen Wien zij overmoedig den strijd durven voeren; en ons geve kloek en vast te arbeiden aan de muren van zijn Sion, dat Hij ook hier heeft willen bouwen en reformeeren.

Namens den Kerkeraad,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 4 november 1888

De Heraut | 4 Pagina's

Ingezonden Stukken.

Bekijk de hele uitgave van zondag 4 november 1888

De Heraut | 4 Pagina's