Uit de Pers.

Juist omdat we onszelven voorshands in het debat over de Vereeniging der Gereformeerden niet meer mengen, stellen we er te meer prijs op, onze lezers op de hoogte te houden van wat er in de Bazuin over voorkomt.

Voor ditmaal vier citaten. Eén van Ds. Gispen over den stand der zaken:

Hoedanig is nu de stand van zalten? Ter beantwoording van deze vraag willen we slechts op feiten wijzen.

Toen de Synode te Assen het voorstel-Beuker aannam verwierp zij al de andere voorstellen, die, het een minder, het ander scherper, de strekking hadden, om afscheiding van de plaatselijke Hervormde ge meente te eischen, als voorwaarde van kerkelijke vereeniging met de Ned. Gereformeerden. Zij wenschte alleen, dat er, na de vereeniging, geen Doleerende gemeenten tegenover bestaande Christ Geref. gemeenten zouden worden opgericht de kerk haar eigen Theol. School behield, en de bezwaren tegen de opheffing van 't Reglement van '6g met de broeders van de overzijde besproken werden. Toen dit besluit, door de bladen, bekend werd, verschenen dadelijk de bekende krasse artikelen in de Htraut. Alle gedachte aan kerkelijke vereeniging scheen toen verloren te zijn. Het was, voorloopig akhans, uit.

Maar de deputaten der wederzijdsche Synoden kwamen niettemin saam tot een broederlijke bespreking der quaestiën. De Utrechtsche deputaten hadden geen mandaat om op grond van het besluit van Assen te onderhandelen. De deputaten van Assen hadden mandaat om juist op dit besluit te onderhandelen. Zij bleven geheel in hun officieel karakter, en lieten de houding der Utrechtsche deputaten geheel voor hun eigen rekening.

De Utrechtsche deputaten brachten in die samenkomst een gedrukt ontwerp ter tafel, als Concept acte van ineensmelting en combinatie.

Twee der deputaten van Assen konden zich, ook na de belangrijke wijzigingen, in het-eerste Concept aangebracht, niet vereenigen met twee punten. Zij bleven getrouw aan het teAssen aangenomen voorstel. Zoo kwam de zaak op de Synode te Kampen. De SjTiode was het met die twee broeders eens. Zij handhaafde haar besluit, dat er, na de vereeniging, geen Doleerende gemeenten tegenover de bestaande Christ. Geref. gemeenten zouden geformeerd worden, en de kerk haar Theol. School zou behouden. De voorloopige Synode te Utrecht kon deze twee punten niet toegeven. Zoo scheidden de beide Synoden.

Maar de zaak bleef hangende. De Synode van Utrecht machtigde hare deputaten om ieder oogenblik, zoo dit gewenscht werd, de onderhandelingen voort te zetten, en de Synode te Kampen benoemde eene commissie om de Concept acte, met'de door haar (de Synode) aangenomen amendementen ter kennis te brengen van al de kerkeraden, opdat allen er over zouden oordeelen, Zoo stnan op 't oogenblik de zaken.

Een tweede van Doe. De Cock over grappig vertelseltje van Dr. Van Ronkel. het Door dezen Dr. Van Ronkel wordt in No. 19 van de Gereformeerde Kerk als een hem bekend feit meegedeeld, »dat in beginsel reeds vóór zes jaren in de grondtrekken en lijnen de vereeniging van de school te Kampen en de Vrije Universiteit is vastgesteld. Indien Prof. B. en Prof. v. V. door 's Heeren goedheid niet 200 oud waren geworden, zou deze zaak reeds lang beslist zijn. Alleen Prof Lindeboom, de Marnixman, staat buiten het ontwerp Wie deze dingen weet ziet niets bevreemdends in het verschil van °meening bij de docenten der Kampener School over wel of niet vereeniging.

Ook die vereeniging is een kwestie van tijd Men weet dit bij de onderwijzers van de Kampener School zoo goed als aan de Vrije Universiteit." Zoo zegt de heer Dr. v. Ronkel, en de redacteur van de Vrije Kerk meent »te mogen verwachten, dat onze door v. Ronkel gesmade hoogleeraren henï ter verantwoording roepen en naar behoorlijke bewijzen vragen zullen." t v b

Dat V. Ronkel dit schrijft, en de Gereformeerde Ker het opneemt, verwondert mij niet. Toen ik het hoorde heb ik er eens om gelachen en gezegd: »Dat is eens een typische Jodenstreek; twee vliegen'jin éene klap."

Maar dat een man als Ds. Beuker vraagt: onthullingen of lasteringen ? en van meening is, dat wij tegen zoodanige insinuatiën ons moeten verzetten, heeft mij gesmart.

Dat men bij de oprichting der V. U. aan de Kamper School heeft gedacht; dat een Hoedemaker en v. Ronkel, die geen van beiden aan die oprichting vreemd zijn, in de V, U. den dood van de K. S. hebben gezien of gev^'euscht, kan ik mij denken; maar dat iemand in onze Kerk kan meenen, dat dergelijke uit de lucht gegrepen praatjes tegenspraak verdienen, is meer dan ik mij had kunnen voorstellen. Wel weet ik, dat soortgelijke leugen-en lastertaal altoos gretige ooren en geloovigc harten vindt; maar ik acht het eene verlaging van zichzelvcn, indien men op dergelijke taal acht geeft.

Zoodra Dr. v. R. ie/s geeft, dat den sc/ii/n van bewijs heeft, dat zijn zeggen iets anders is dan /ouier leugen en laster, ben ik bereid ook dien schijn aan zijn bewijs te ontnemen en wil dit dan bij voorkeur doen in de Gereformeerde Kerk. Juist do lezers, die vergast worden op dergelijke lastertaal en voor ^yie die taal dienst moet doen, om hun de oogen voor die waarheid te sluiten en den feitelijken toestand der kerk geheel anders te doen beoordeelen dan die is, hebben er behoefte aan. Voor de lezers van de Bazuin en die der Vrije Kerk is het, zoo ik hoop, onnoodig.

Een derde van Boe. Wieknga over het verzet tegen het denkbeeld van Combinatie.

Tegen het karakter of den aard der ontworpen vereeniging heeft men dus ernstige bedenlnng.

Zij is, naar men vreest en beweert, geen wezenlijke

en ware vereeniging, wijl zij slechts eene combinatie Deze bedenking, hoe v.'elgemeend ook in hare be­

Deze bedenking, hoe v.'elgemeend ook in hare bedoeling, is echter ten eenenmale van grond ontbloot. Meer nog. Wat der ontworpen vereeniging in dezen tot een grieve wordt gerekend, is juist hare aanbeveling.

Naar de beginselen en de eischen van het Gere Kerkrecht is elke vereeniging van gemeenten of kerken des Heeren in éen kerkverband combineirend van aard en karakter. Het is eene vereeniging door combinatie.

Miskenning of schending van dat karakter leidt onvermijdelijk of tot een coHegialistisch of tot ee epiicofaalsch en pauselijk kerkregiment.

Nu kan geen echt Gereformeerde willen. Van elke hiërarchie, onder welken vorm ook, hij heeft een doodelijken afkeer.

Volgens Geref. kerkrecht toch gaat een dusdanige vereeniging of eenheid uit van de plaatselijke of parochiale kerk of gemeente. Zij is het, die zich met éen of meer andere plaatselijke oi parochiale kerken ve eenigt, en dat op voet van •volkomen gelijkheid va rechten en plichten naar den Woorde Gods.

Dit beginsel van Geref. kerkrecht inzake het Presb. kerkverband en de naar Gods Woord vtxt\sóm kerkelijke eenheid, moet men streng in het oog houden om niet in allerlei verwarde begrippen verstrikt te ge raken.

Naar dit beginsel kan men dan ook in den eigenlijken zin des woords niet zeggen, dat de Christel. Ge reforineerden en de Ned. Gerejormeerden in hun hoedanigheid als individueele leden zich kerkelijk ver eenig en.

Evenmin kan dat gezegd worden van de Chr. Geref kerk en de Ned. Geref. kerk, beide als éen geheel, éen totaliteit van leden of gemeenten genootschappelij gedacht.

Uitgangspunt van vereeniging of liever de eerste cel in dat kerkelijk organisme is niet het individueele lid maar de plaatselijke of parochiale kerk Uitgangspunt zijn evenmin de wederzijdsche kerken, als éen geheel of totaliteit genootschappelijk beschouwd. Niet tus schen deze als zoodanig heeft eene combinatie plaats

Neen, de plaatselijke of parochiale kerken vereeni gen zich door combinatie tot éen kerkverband en in dien weg, uit kracht daarvan smelten de wederzijdsche kerken, ieder als éen geheel of totaliteit beschouwd, samen om voortaan éen kerkverband uit te maken.

Wel ontstaat er natuurlijk diensvolgens ook een nauwere band en inniger saamwerking tusschen de leden; maar ook dit is vrucht van de vereeniging der plaatselijke of parochiale kerken, i) Ook dit komt slechts door deze vereeniging en als over deze heen tot stand.

En deze vereeniging nu kan en mag naar den aard van de gemeenten des Heeren niet anders zijn, dan v een combineerend karakter.

Combinatie toch is, ook naar de taalkundige betee kenis van het woord, ssnzoodanigevereeniffingt\K%c twee of meer lichamen naar zekere grondslagen en voor een bepaald doel aangegaan, waarbij ieder zij» eigen zelfstandigheid behoudt, zonder in elkander o gezamenlijk in een hooger of grooter lichaam op te gaan.

Dit nu geldt volkomen van eene vereeniging van plaatselijke of parochiale kerken in eenzelfde kerkverband. Én van zoodanig karakter, niets meer en nie minder, is ook de ontworpen vereeniging van Chr Geref. en Ned. Geref. kerken

Eene vereeniging als deze, door de oude Gereformeerden herhaaldelijk ook correspondentie en confo ratie genoemd, is dan ook wel de meest nauwe en innige vereeniging die er tusschen de gemeenten of kerken des Heeren kan bestaan, wil men tenminste Gereformeerd blijven en niet in collegialistische of episcopaalsche wateren verzeilen

En een vierde van Ds. Bos, die zeer tegen de Vereeniging gekant is.

Bovendien moet wel in aanmerking genomen worden, dat wij in de Acte voor vol erkend worden, en op éene lijn met de Doleerenden geplaatst, in de voor onderstelling dat we met die Acte meegaan. Doen wij dat niet, dan komt allicht de vloek, indertijd t Amsterdam over ons uitgesproken, terug; dan verbe gij de eer en het recht, den naam van eene kerk van Christus te dragen! Wij worden dus zoo roijaal be handeld in de vooronderstelling, dat wij ons reglement laten vallen, en inplaats van éene Chr. Geref. Kerk te zijn bij de regeering, d. i. als titel naar de zijde der wereld 400 «zelfstandige kerkgenootschappen' gaan worden, en dat wij de reformatie der kerken naast ons op dezelfde plaats willen eerbiedigen als geschied te zijn in het ambt aller geloovigen, naar Gods Woord en Gereformeerd kerkrecht terecht ondernomen of nog te ondernemen.

En voorts:

Is die zoo hoog geprezen Universitaire opleiding iets werkelijks of iets denkbeéldigs ? Wat is de Vr Universiteit te Amsterdam werkelijk, afgedacht van de Theologische faculteit? En als er de opleiding tot predikanten zoo goed als het een en al is, v^'at ideaal zullen wij dan toch bereiken door de Kamper school met die faculteit te vereenigen? Wij kunnen niet kunstmatig verkrijgen, wat God later zsu kunnen laten groeien.

Een Tvloek uitgesproken.''^ — Heel het werk der Vrije Universiteit miskend! Geen woord van waardeering of broederzin. Dit is smartelijk.

KuypER.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen